มีใครเคยเห็นเครื่องบินถอยหลังบ้าง? เวลาไปสนามบินเคยสังเกตกันรึเปล่า ท่านผู้อ่านหลาย ๆ ท่านที่เห็นคำถามนี้อาจจะต้องขมวดคิ้วแล้วนึกว่าเครื่องบินนี่มันถอยยังไง วันนี้เราจะพาไปดูวิธีถอยหลังของเครื่องบินกัน
ภาพที่ 1 Thrust Reverser
ที่มา https://commons.wikimedia.org/wiki/File:F-GTAR_Air_France_(3698209485).jpg
เครื่องบินมีความสามารถในการถอยหลังหรือไม่?
ก่อนอื่นต้องบอกว่าเครื่องบินมีความสามารถในการเปลี่ยนทิศทางของแรงขับ ซึ่งปกติจะมีทิศกระทำไปที่ด้านท้ายของเครื่องบิน เพื่อให้เครื่องบินเกิดการเคลื่อนที่ไปข้างหน้า โดยเปลี่ยนให้แรงขับดังกล่าวมีทิศกระทำไปด้านหน้าแทนซึ่งก็จะทำให้เครื่องบินเกิดความหน่วง ความเร็วของเครื่องบินจะค่อย ๆ ลดลง ซึ่งเรียกความสามารถนี้ว่า Thrust Reverser โดยฟังก์ชันนี้จะใช้เมื่อเครื่องบินทำการ Landing และฟังก์ชันนี้จะมีในเครื่องบินขนาดใหญ่ เช่น เครื่องบินพาณิชย์
ย้อนกลับไปในอดีตเครื่องยนต์ของเครื่องบินถูกติดตั้งไว้ด้านท้ายเครื่อง เพราะฉะนั้นนักบินจึงสามารถใช้ Thrust Reverser ในการถอยหลังเครื่องบินออกจาก Gate ได้ แต่ทว่าในปัจจุบันเครื่องยนต์ของเครื่องบินได้ถูกย้ายมาติดตั้งที่บริเวณใต้ปีกทำให้การที่จะใช้ Thrust Reverser ในการถอยหลังเครื่องบินนั้นมีความเสี่ยงมากเกินไป เพราะอาจจะเป็นอันตรายต่อทั้งบุคลากรที่ทำงานภาคพื้นที่ต้องอยู่ใกล้กับเครื่องบินและอาจเกิดความเสียหายต่อสนามบินได้ เพราะฉะนั้นวิธีที่ปลอดภัยและเหมาะสมที่สุดในปัจจุบันคือ การใช้รถที่มีหน้าที่เพื่อดันเครื่องบินไปข้างหลังโดยเฉพาะแทน (Pushback Tractor) ซึ่งเจ้ารถ Pushback Tractor ก็จะแบ่งเป็น 2 แบบ คือ แบบแรกคือ Conventional tugs แบบนี้เป็นแบบที่ใช้แท่งเหล็กขนาดใหญ่และยาวพอที่จะไม่ให้รถชนกันกับเครื่องบินในการช่วยดัน (Towbar) โดยจะดันเข้าไปที่ล้อด้านหน้าของเครื่องบิน (Nosegear) และแบบที่สองคือ Towbarless Tractor ซึ่งจะเป็นรถที่ไม่ใช่ Towbar ในการช่วยดันแต่จะทำการยกล้อหน้าของเครื่องบินขึ้นและดันไปข้างหลังแทน ซึ่งวิธีนี้เป็นวิธีที่ผู้ควบคุมรถจะทำได้ง่ายกว่าแบบแรก
และนอกจากเหตุผลทางด้านความปลอดภัยแล้วยังมีเหตุผลทางด้านเชื้อเพลิงอีกด้วยเพราะการใช้ระบบ Thrust Reverser ในการถอยหลังเครื่องบินนั้นต้องใช้น้ำมันในปริมาณพอสมควรทำให้เกิดความสิ้นเปลืองและยังทำให้โครงสร้างของเครื่องบินต้องรับแรงโดยไม่จำเป็นอีกด้วย วิธีดังกล่าวจึงเลิกปฏิบัติมาเป็นระยะเวลาหนึ่งแล้ว แต่การใช้รถ Tractor ในการ Push back นั้นจะมีใช้เฉพาะเครื่องบินใหญ่หรือเป็นเครื่องบินที่ใช้เครื่องยนต์แบบ Gas Turbine ดังนั้นในเครื่องบินขนาดเล็กจะใช้อุปกรณ์อื่นในการถอยหลัง
เครื่องบินขนาดเล็กใช้ Towbar
สำหรับเครื่องบินขนาดเล็กนั้นจะสามารถใช้แรงมนุษย์ในการช่วยดันให้เครื่องบินถอยหลังได้ โดยใช้อุปกรณ์ที่เรียกว่า Towbar ซึ่งจะเป็นวัสดุที่มีลักษณะเป็นแท่งยาวส่วนใหญ่ทำมาจากวัสดุผสม Aluminum Alloy ดันเข้าไปที่บริเวณ Landing Gear (ล้อ) ของเครื่องบิน
แหล่งที่มา
John Cox. Ask the captain: Do planes have reverse?. Retrieved February 4, 2019, from https://www.usatoday.com/story/travel/columnist/cox/2013/07/15/ask-the-captain-do-planes-have-reverse/2517503/
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) กระทรวงศึกษาธิการ เป็นหน่วยงานของรัฐที่ไม่แสวงหากำไร ได้จัดทำเว็บไซต์คลังความรู้ SciMath เพื่อส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์และเทคโนโลยีทุกระดับการศึกษา โดยเน้นการศึกษาขั้นพื้นฐานเป็นหลัก หากท่านพบว่ามีข้อมูลหรือเนื้อหาใด ๆ ที่ละเมิดทรัพย์สินทางปัญญาปรากฏอยู่ในเว็บไซต์ โปรดแจ้งให้ทราบเพื่อดำเนินการแก้ปัญหาดังกล่าวโดยเร็วที่สุด
The Institute for the Promotion of Teaching Science and Technology (IPST), Ministry of Education, a non-profit organization under the Thai government, developed SciMath as a website that provides educational resources in Science, Mathematics and Technology. IPST invites visitors to use its online resources for personal, educational and other non-commercial purpose. If there are any problems, please contact us immediately.
Copyright © 2018 SCIMATH :: คลังความรู้ SciMath. Terms and Conditions. Privacy. , All Rights Reserved.
อีเมล: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. (ให้บริการในวันและเวลาราชการเท่านั้น)