คู่มือครู รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เคมี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 เล่ม 3

8.2 แนวคิดเกี่ยวกับอัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี จุดประสงค์การเรียนรู้ อธิบายแนวคิดเกี่ยวกับอัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมีโดยใช้ทฤษฎีการชนและทฤษฎีสถานะ แทรนซิชัน ความเข้าใจคลาดเคลื่อนที่อาจเกิดขึ้น แนวการจัดการเรียนรู้ 1. ครูทบทวนความรู้เกี่ยวกับทฤษฎีจลน์ของแก๊สว่า อนุภาคของแก๊สมีการเคลื่อนที่และอาจ เกิดการชนกันได้ จากนั้นครูใช้คำ�ถามนำ�ว่า การชนกันของอนุภาคสารตั้งต้นสามารถนำ�ไปสู่การเกิด ผลิตภัณฑ์ได้หรือไม่ และมีผลต่ออัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมีอย่างไร 2. ครูให้ความรู้เกี่ยวกับแนวคิดเกี่ยวกับอัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมีตามทฤษฎีการชนว่า เมื่อ อนุภาคของสารตั้งต้นเคลื่อนที่มาชนกันแล้วเกิดปฏิกิริยาเคมี การชนนั้นต้องมีทิศทางที่เหมาะสมและ อนุภาคที่ชนกันต้องมีพลังงานจลน์มากพอ โดยครูใช้รูป 8.3 ประกอบการอธิบาย จากนั้นให้นักเรียน ตอบคำ�ถามตรวจสอบความเข้าใจ ความเข้าใจคลาดเคลื่อน ความเข้าใจที่ถูกต้อง ปฏิกิริยาคายพลังงานเกิดได้เร็วกว่าปฏิกิริยาดูด พลังงาน เนื่องจากผลิตภัณฑ์มีพลังงานต่ำ�กว่า สารตั้งต้น ปฏิกิริยาเคมีเกิดขึ้นเร็วหรือช้าไม่ขึ้นกับชนิดของ ปฏิกิริยาว่าเป็นปฏิกิริยาดูดหรือคายพลังงาน แต่ ขึ้นอยู่กับพลังงานก่อกัมมันต์ของปฏิกิริยา สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 8 | อัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี เคมี เล่ม 3 95