คู่มือครู รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เคมี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 เล่ม 3

7. ครูยกตัวอย่างปฏิกิริยาการสลายตัวของแก๊สไนโตรเจนไดออกไซด์ได้ผลิตภัณฑ์เป็นแก๊ส ไนโตรเจนออกไซด์กับแก๊สออกซิเจน ซึ่งมีความเข้มข้นของสารชนิดต่าง ๆ ในช่วงเวลาหนึ่ง ๆ ดังตาราง 8.1 จากนั้นอธิบายวิธีการคำ�นวณอัตราการเปลี่ยนแปลงปริมาณของแก๊สแต่ละชนิดในช่วงเวลา 0 – 100 วินาที ตามรายละเอียดในหนังสือเรียน 8. ครูให้นักเรียนทำ�กิจกรรม 8.2 การคำ�นวณอัตราการเปลี่ยนแปลงปริมาณของสารที่เวลา ต่าง ๆ แล้วให้นักเรียนอภิปรายผลการทำ�กิจกรรมโดยใช้คำ�ถามท้ายกิจกรรม จุดประสงค์ของกิจกรรม 1. คำ�นวณอัตราการเปลี่ยนแปลงปริมาณของสารในแต่ละช่วงเวลา 2. เปรียบเทียบอัตราการเปลี่ยนแปลงปริมาณของสารแต่ละชนิดในช่วงเวลาเดียวกัน เวลาที่ใช้ อภิปรายก่อนทำ�กิจกรรม 5 นาที ทำ�กิจกรรม 20 นาที อภิปรายหลังทำ�กิจกรรม 5 นาที รวม 30 นาที วัสดุและอุปกรณ์ - ตัวอย่างผลการทำ�กิจกรรม อัตราการเปลี่ยนแปลงปริมาณของแก๊สไนโตรเจนไดออกไซด์ แก๊สไนโตรเจนมอนอกไซด์ และแก๊สออกซิเจนในช่วงเวลาต่าง ๆ แสดงดังตาราง กิจกรรม 8.2 การคำ�นวณอัตราการเปลี่ยนแปลงปริมาณของสารที่เวลาต่าง ๆ ช่วงเวลา (s) - Δ [NO 2 ] Δ t (M s -1 ) - Δ [NO] Δ t (M s -1 ) - Δ [NO 2 ] Δ t (M s -1 ) 0 – 100 100 – 240 240 – 320 320 – 500 500 – 780 1.17 × 10 -5 5.93 × 10 -6 3.50 × 10 -6 2.33 × 10 -6 1.29 × 10 -6 1.18 × 10 -5 5.86 × 10 -6 3.50 × 10 -6 2.33 × 10 -6 1.29 × 10 -6 5.90 × 10 -6 2.93 × 10 -6 1.75 × 10 -6 1.17 × 10 -6 6.43 × 10 -7 สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 8 | อัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี เคมี เล่ม 3 79