คู่มือครู รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เคมี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เล่ม 1

117 บทที่ 2 | อะตอมและสมบัติของธาตุ เคมีเล่ม 1 สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 7. ครูให้นักเรียนดูรูป 2.33 จากนั้นร่วมกันอภิปรายเกี่ยวกับเหตุการณ์ต่าง ๆ ในชีวิตประจำ� วันที่มนุษย์มีโอกาสได้รับรังสี เช่น การฉายรังสี จากนั้นให้ความรู้เกี่ยวกับปริมาณรังสีที่เป็นอันตราย และสัญลักษณ์รังสีตามรายละเอียดในบทเรียน โดยใช้รูป 2.34 และ 2.35 ประกอบ โดยครูเน้นย้ำ�ว่า อันตรายจากรังสีที่มีต่อมนุษย์ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น ชนิดและปริมาณของรังสี ระยะเวลาที่ได้รับ อวัยวะที่ได้รับรังสี 8. ครูทบทวนว่าไอโซโทปกัมมันตรังสีสามารถแผ่รังสีได้ตลอดเวลา ซึ่งระยะเวลาใน การแผ่รังสีของแต่ละไอโซโทปไม่เท่ากัน จากนั้นให้นักเรียนพิจารณารูป 2.36 แล้วครูถามคำ�ถาม ว่า เมื่อเวลาผ่านไปปริมาณของ Na-24 และ Mg-24 มีการเปลี่ยนแปลงอย่างไร ซึ่งควรได้คำ�ตอบว่า ปริมาณของ Na-24 ลดลง และ Mg-24 เพิ่มขึ้น แต่มวลรวมของสารเท่าเดิม 9. ครูถามต่อว่าเมื่อเวลาผ่านไปทุก ๆ 15 ชั่วโมง ปริมาณ Na-24 เปลี่ยนแปลงอย่างไร ซึ่งควร ได้คำ�ตอบว่า ปริมาณ Na-24 จะลดลงเหลือครึ่งหนึ่งของปริมาณเดิม จากนั้นครูให้ความหมายของ คำ�ว่าครึ่งชีวิต คือระยะเวลาที่ไอโซโทปกัมมันตรังสีสลายตัวจนเหลือครึ่งหนึ่งของปริมาณเดิม ซึ่งเป็น สมบัติเฉพาะตัวของธาตุกัมมันตรังสี เช่น Na-24 มีครึ่งชีวิตเท่ากับ 15 ชั่วโมง 10. ครูให้นักเรียนตอบคำ�ถามตรวจสอบความเข้าใจและร่วมกันเฉลย 1. ปัจจัยใดที่ทำ�ให้ Pb มีแนวโน้มในการแผ่รังสีแอลฟาในขณะที่ Pb มีแนวโน้มใน การแผ่รังสีบีตา Pb มีแนวโน้มในการแผ่รังสีแอลฟาเนื่องจากมีเลขอะตอมสูง สำ�หรับ Pb ซึ่งมีเลขอะตอมสูงเช่นกัน แต่ถ้าพิจารณาสัดส่วนนิวตรอนต่อโปรตอนแล้ว พบว่ามีค่ามาก จึงมีแนวโน้มในการลดจำ�นวนนิวตรอนทำ�ให้แผ่รังสีบีตา (ถ้าดูรูป 2.32 พบว่า อยู่ส่วนบนของแถบเสถียรภาพ) 2. นักเรียนคิดว่า C มีแนวโน้มในการแผ่รังสีชนิดใด เพราะเหตุใด C มีสัดส่วนนิวตรอนต่อโปรตอนสูง จึงมีแนวโน้มในการลดจำ�นวนนิวตรอน ทำ�ให้แผ่รังสี บีตา ตรวจสอบความเข้าใจ 82 82 82 6 6 82 204 204 210 14 14 210