คู่มือครู รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เคมี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เล่ม 2

1. แอมโมเนียมไฮโดรเจนฟอสเฟตนิยมนำ�มาใช้เป็นส่วนประกอบของปุ๋ย ซึ่งสังเคราะห์จาก สารละลายแอมโมเนีย (NH 3 ) และสารละลายกรดฟอสฟอริก (H 3 PO 4 ) ถ้าใช้สารละลาย แอมโมเนียเข้มข้น 7.4 โมลต่อลิตร ปริมาตร 3.48 ลิตร จะต้องใช้กรดฟอสฟอริกเข้มข้น 12.9 โมลต่อลิตร ปริมาตรกี่ลิตร เขียนสมการเคมีได้ดังนี้ 2NH 3 (aq) + H 3 PO 4 (aq) (NH 4 ) 2 HPO 4 (aq) ปริมาตรของ H 3 PO 4 = 3.48 L NH 3 sol n × × × = 1.0 L H 3 PO 4 sol n ดังนั้น ต้องใช้กรดฟอสฟอริกเข้มข้น 12.9 โมลต่อลิตร ปริมาตร 1.0 ลิตร 2. นำ�สารละลายโซเดียมไฮดรอกไซด์เข้มข้น 1.00 โมลาร์ ปริมาตร 100 มิลลิลิตร มาทำ� ปฏิกิริยาเคมีกับสารละลายกรดไนทริกเข้มข้น 0.800 โมลาร์ จะต้องใช้สารละลายกรดไนทริก กี่มิลลิลิตร และได้โซเดียมไนเทรตเข้มข้นกี่โมลาร์ NaOH(aq) + HNO 3 (aq) NaNO 3 (aq) + H 2 O(l) ปริมาตรของ HNO 3 = 100 mL NaOH sol n × × × = 125 mL HNO 3 sol n ดังนั้น ใช้สารละลายกรดไนทริกปริมาตร 125 มิลลิลิตร 7.4 mol NH 3 1 L NH 3 sol n 1.00 mol NaOH 1000 mL NaOH sol n 1000 mL HNO 3 sol n 0.800 mol HNO 3 1 mol H 3 PO 4 2 mol NH 3 1 L H 3 PO 4 sol n 12.9 mol H 3 PO 4 1 mol HNO 3 1 mol NaOH แบบฝึกหัด 6.3 สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 6 | ปริมาณสัมพันธ์ เคมี เล่ม 2 146