คู่มือครู รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เคมี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เล่ม 2

รายการ มวล (g) บีกเกอร์ที่บรรจุ HCl Na 2 CO 3 มวลของบีกเกอร์ที่บรรจุสารหลังเกิดปฏิกิริยา 154.38 2.00 155.60 อภิปรายผลการทดลอง 1. เมื่อผสมNa 2 CO 3 กับHCl จะเกิดฟองแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ (CO 2 ) สารละลายโซเดียมคลอไรด์ (NaCl) ซึ่งไม่มีสี และน้ำ� (H 2 O) เขียนสมการเคมีได้ดังนี้ Na 2 CO 3 (s) + 2HCl(aq) CO 2 (g) + 2NaCl(aq) + H 2 O(l) 2. มวลของ CO 2 ที่เกิดขึ้นในการทดลองหาได้โดยพิจารณาจากกฎทรงมวล ดังนี้ มวลของสารก่อนเกิดปฏิกิริยา = มวลของสารหลังเกิดปฏิกิริยา มวลของ HCl + Na 2 CO 3 = (มวลของ NaCl และ H 2 O) + มวลของแก๊ส CO 2 m 1 + m 2 = m 3 + มวลของแก๊ส CO 2 เมื่อ m 1 คือ มวลของบีกเกอร์ที่บรรจุ HCl m 2 คือ มวลของ Na 2 CO 3 m 3 คือ มวลของบีกเกอร์ที่บรรจุสารหลังเกิดปฏิกิริยาเคมี หามวลของแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ที่เกิดขึ้นจากการทดลอง ได้ดังนี้ มวลของแก๊ส CO 2 = (m 1 + m 2 ) – m 3 = (154.38 g + 2.00 g) – 155.60 g = 0.78 g ดังนั้น ในการทดลองมีแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์เกิดขึ้น 0.78 กรัม 3. คำ�นวณมวลของ CO 2 ตามทฤษฎี ได้ดังนี้ ขั้นที่ 1 คำ�นวณสารกำ�หนดปริมาณ คำ�นวณมวลของ Na 2 CO 3 ที่ทำ�ปฏิกิริยาพอดีกับ HCl 1.0 mol/L ปริมาตร 40.0 mL ได้ดังนี้ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 6 | ปริมาณสัมพันธ์ เคมี เล่ม 2 159