คู่มือครู รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เคมี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เล่ม 2

1. แคลเซียมคาร์บอเนตทำ�ปฏิกิริยากับกรดไฮโดรคลอริก ดังนี้ (สมการเคมียังไม่ดุล) CaCO 3 (s) + HCl(aq) CaCl 2 (aq) + H 2 O(l) + CO 2 (g) เมื่อใช้แคลเซียมคาร์บอเนต 50.0 กรัม ทำ�ปฏิกิริยากับกรดไฮโดรคลอริก 0.500 โมล จะ เกิดแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์กี่ลิตร ที่ STP ดุลสมการเคมี CaCO 3 (s) + 2HCl(aq) CaCl 2 (aq) + H 2 O(l) + CO 2 (g) ขั้นที่ 1 หาสารกำ�หนดปริมาณ มวลของ CaCO 3 = 0.500 mol HCl × × = 25.0 g CaCO 3 นั่นคือ เมื่อใช้ HCl 0.500 โมล จะต้องใช้ CaCO 3 25.0 กรัม ซึ่งมี CaCO 3 50.0 กรัม ดังนั้น HCl เป็นสารกำ�หนดปริมาณ ขั้นที่ 2 หาปริมาตรของ CO 2 ที่ STP ปริมาตรของ CO 2 ที่ STP = 0.500 mol HCl × × = 5.60 L CO 2 ดังนั้น เกิดแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ 5.60 ลิตร ที่ STP 2. จากปฏิกิริยาเคมี 2H 2 S(g) + SO 2 (g) 3S(s) + 2H 2 O(l) ถ้าผสมแก๊สไฮโดรเจนซัลไฟด์และแก๊สซัลเฟอร์ไดออกไซด์อย่างละ 5.00 กรัม เมื่อปฏิกิริยาเคมี เกิดอย่างสมบูรณ์จะเหลือสารใด และเหลืออยู่กี่กรัม 1 mol CaCO 3 2 mol HCl 1 mol CO 2 2 mol HCl 22.4 L CO 2 1 mol CO 2 100.09 g CaCO 3 1mol CaCO 3 แบบฝึกหัด 6.6 สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 6 | ปริมาณสัมพันธ์ เคมี เล่ม 2 162