คู่มือครู รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เคมี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เล่ม 2

1. แก๊สแอมโมเนียทำ�ปฏิกิริยาเคมีกับแก๊สไฮโดรเจนคลอไรด์ ได้แอมโมเนียมคลอไรด์ ซึ่งเป็น ของแข็งสีขาว ถ้าใช้แอมโมเนีย 0.200 กรัม จงคำ�นวณ 1.1. มวลของแอมโมเนียมคลอไรด์ที่เกิดขึ้น เขียนและดุลสมการเคมี NH 3 (g) + HCl(g) NH 4 Cl(s) มวลของ NH 4 Cl = 0.200 g NH 3 × × × = 0.628 g NH 4 Cl ดังนั้น มีแอมโมเนียมคลอไรด์เกิดขึ้น 0.628 กรัม 1.2 ผลได้ร้อยละของปฏิกิริยาเคมี ถ้ามีแอมโมเนียมคลอไรด์เกิดขึ้น 0.20 กรัม ผลได้ร้อยละ = × 100 = 32 ดังนั้น ปฏิกิริยานี้มีผลได้ร้อยละเท่ากับ 32 2. ไนโตรเบนซีน (C 6 H 5 NO 2 ) เป็นสารที่ใช้มากในอุตสาหกรรมการทำ�สี เตรียมได้จากปฏิกิริยาเคมี ระหว่างเบนซีน (C 6 H 6 ) กับกรดไนทริก (HNO 3 ) ดังสมการเคมีต่อไปนี้ C 6 H 6 (l) + HNO 3 (aq) C 6 H 5 NO 2 (l) + H 2 O(l) ถ้าใช้เบนซีน 20.30 กรัม ทำ�ปฏิกิริยาเคมีกับกรดไนทริกมากเกินพอ จะเกิดไนโตรเบนซีน กี่กรัม และถ้าได้ไนโตรเบนซีนเพียง 28.7 กรัม ผลผลิตที่ได้คิดเป็นร้อยละเท่าใด ขั้นที่ 1 หามวลของ C 6 H 5 NO 2 มวลของ C 6 H 5 NO 2 = 20.30 g C 6 H 6 × × × 1 mol NH 3 17.04 g NH 3 1 mol C 6 H 6 78.12 g C 6 H 6 0.20 g 0.628 g 1 mol NH 4 Cl 1 mol NH 3 1 mol C 6 H 5 NO 2 1 mol C 6 H 6 53.50 g NH 4 Cl 1 mol NH 4 Cl 123.12 g C 6 H 5 NO 2 1 mol C 6 H 5 NO 2 แบบฝึกหัด 6.7 สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 6 | ปริมาณสัมพันธ์ เคมี เล่ม 2 168