คู่มือครู รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เคมี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เล่ม 2

2. ครูตั้งคำ�ถามว่า น้ำ�แดงทั้ง 3 แก้วเป็นสารบริสุทธิ์หรือสารละลาย ซึ่งควรได้คำ�ตอบว่า น้ำ�แดงทั้ง 3 แก้วเป็นสารละลาย จากนั้นครูให้นักเรียนเปรียบเทียบความเข้มข้นและปริมาตรของ น้ำ�แดงทั้ง 3 แก้ว ซึ่งควรได้คำ�ตอบว่า - น้ำ�แดงแก้วที่ 1) และ 2) มีความเข้มข้นเท่ากัน แต่มีปริมาตรต่างกัน - น้ำ�แดงแก้วที่ 1) และ 3) มีปริมาตรเท่ากัน แต่มีความเข้มข้นต่างกัน - น้ำ�แดงแก้วที่ 2) มีความเข้มข้นมากกว่าแก้วที่ 3) แต่มีปริมาตรน้อยกว่า จากนั้นครูสรุปเพิ่มเติมว่า โดยทั่วไปการบอกปริมาณของสารละลายส่วนใหญ่ระบุเป็นความ เข้มข้นและปริมาตรของสารละลาย 3. ครูให้นักเรียนอภิปรายร่วมกันเกี่ยวกับความหมายของความเข้มข้น เพื่อให้ได้ข้อสรุปว่า ความเข้มข้นของสารละลายส่วนใหญ่เป็นอัตราส่วนของปริมาณตัวละลายต่อปริมาณสารละลาย จาก นั้นใช้คำ�ถามว่า นักเรียนทราบหน่วยความเข้มข้นใดบ้าง ซึ่งควรได้คำ�ตอบว่า หน่วยร้อยละ 4. ครูทบทวนความหมายของความเข้มข้นของสารละลายในหน่วยร้อยละทั้งร้อยละโดยมวล ร้อยละโดยปริมาตร ร้อยละโดยมวลต่อปริมาตร จากนั้นครูยกตัวอย่างสารละลายที่พบในชีวิตประจำ�วัน เช่น แอลกอฮอล์เข้มข้นร้อยละ 70 โดยปริมาตร แล้วให้นักเรียนระบุชนิดและปริมาณของตัวละลาย และตัวทำ�ละลาย ซึ่งควรได้คำ�ตอบว่า ในสารละลาย 100 มิลลิลิตร ตัวละลายคือ น้ำ�ปริมาตร 30 มิลลิลิตร และ ตัวทำ�ละลายคือ แอลกอฮอล์ปริมาตร 70 มิลลิลิตร จากนั้นครูให้นักเรียนตอบคำ�ถาม เพื่อตรวจสอบความเข้าใจ 1. คำ�นวณความเข้มข้นเป็นร้อยละโดยมวลของสารละลายต่อไปนี้ 1.1 โซเดียมคลอไรด์ (NaCl) 50.0 กรัม ในน้ำ� 200.0 กรัม ร้อยละโดยมวลของสารละลาย NaCl = × 100 % = × 100 % = 20.0 % g NaCl/g sol n ดังนั้น สารละลายโซเดียมคลอไรด์มีความเข้มข้นร้อยละ 20 โดยมวล มวลของ NaCl (g) มวลของสารละลาย (g) 50.0 g NaCl (50.0 + 200.0)g sol n ตรวจสอบความเข้าใจ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 5 | สารละลาย เคมี เล่ม 2 65