คู่มือครู รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เคมี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เล่ม 2

เนื่องจากไม่มีขวดกำ�หนดปริมาตรขนาด 75 mL จึงต้องเตรียมสารละลายปริมาตรเกินกว่า ที่ต้องการ คือ 100 mL คำ�นวณจำ�นวนโมลของ KMnO 4 ในสารละลายเข้มข้น 0.003 mol/L ปริมาตร 100 mL ที่ต้องการเตรียม จำ�นวนโมลของ KMnO 4 = × 100 mL sol n = 3 × 10 -4 mol KMnO 4 คำ�นวณปริมาตรของ KMnO 4 0.050 mol/L ที่ต้องใช้ ปริมาตรของสารละลาย = 3 × 10 -4 mol KMnO 4 × = 6 mL sol n การเตรียมสารละลายทำ�ได้โดยการปิเปตต์ KMnO 4 0.050 mol/L ปริมาตร 6 mL ใส่ลงในขวดกำ�หนดปริมาตรขนาด 100 mL แล้วนำ�มาเติมน้ำ�กลั่นซึ่งเป็นตัวทำ�ละลาย จน สารละลายมีปริมาตรเป็น 100 mL จากนั้นแบ่งมาใช้ปริมาตร 75 mL หมายเหตุ คำ�ถามตรวจสอบความเข้าใจนี้สำ�หรับให้นักเรียนฝึกการคำ�นวณเท่านั้น ในทางปฏิบัติ จะไม่สามารถเตรียมสารละลาย KMnO 4 ให้มีความเข้มข้นตามที่ต้องการได้ เนื่องจากเป็น สารที่ไม่บริสุทธิ์ 0.003 mol KMnO 4 1000 mL sol n 1000 mL sol n 0.050 mol KMnO 4 6. ครูอธิบายว่า การเตรียมสารละลายโดยทำ�ให้เจือจางเป็นการทำ�ให้ความเข้มข้นของ สารละลายลดลง เพราะว่าในสารละลายมีจำ�นวนโมลตัวละลายคงที่ แต่มีการเติมตัวทำ�ละลายลงไป เพื่อทำ�ให้ปริมาตรของสารละลายเพิ่มขึ้น โดยใช้รูป 5.1 ประกอบการอธิบาย 7. ครูให้ความรู้เรื่องการหาความเข้มข้นหรือปริมาตรของสารละลายที่ได้จากการทำ� สารละลายเข้มข้นให้เจือจาง โดยใช้วิธีคำ�นวณจากสูตร M 1 V 1 = M 2 V 2 พร้อมทั้งแสดงการคำ�นวณ ตามตัวอย่าง 13 และ 14 8. ครูให้นักเรียนทำ�แบบฝึกหัด 5.2 เพื่อทบทวนความรู้ สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 5 | สารละลาย เคมี เล่ม 2 81