คู่มือการใช้หลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ วิชาชีววิทยา ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551

ผลการเรียนรู้ 10. อธิบายโครงสร้างและการทำ�งานของหัวใจและหลอดเลือดในมนุษย์ 11. สังเกตและอธิบายโครงสร้างหัวใจของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำ�นม ทิศทางการไหลของเลือดผ่านหัวใจของมนุษย์ และเขียนแผนผังสรุปการหมุนเวียนเลือดของมนุษย์ การวิเคราะห์ผลการเรียนรู้ แนวทางการจัดการเรียนรู้ แนวทางการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ด้านความรู้ 1. โครงสร้างและการทำ�งานของหัวใจและ หลอดเลือดในมนุษย์ 2. โครงสร้างหัวใจของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำ�นม 3. ทิศทางการ ไหลของ เ ลือดผ่านบริ เ วณ หัวใจของมนุษย์ และการหมุนเวียนเลือด ในร่างกายมนุษย์ ด้านทักษะ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ 1. การสังเกต 2. การจำ�แนกประเภท ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 ความร่วมมือ การทำ�งานเป็นทีมและภาวะผู้นำ� ด้านจิตวิทยาศาสตร์ 1. ความอยากรู้อยากเห็น 2. ความเชื่อมั่นต่อหลักฐานเชิงประจักษ์ 1. นำ�เข้าสู่บทเรียนโดยใช้คำ�ถามหรือภาพ เพื่อทบทวนเกี่ยวกับการลำ�เลียงสาร ไปยังส่วนต่างๆ ของร่างกาย เช่น นำ�แก๊สออกซิเจนจากปอด นำ�สารอาหาร จากลำ�ไส้เล็กไปยังส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย รวมทั้งโครงสร้างและอวัยวะ ที่ใช้ในการลำ�เลียงสาร 2. อภิปรายร่วมกันเพื่อให้นักเรียนสรุปเกี่ยวกับองค์ประกอบของระบบ หมุนเวียนเลือด คือ หัวใจ หลอดเลือด และเลือดซึ่งไหลเวียนอยู่เฉพาะ ในหลอดเลือด 3. ให้ความรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับโครงสร้างและหน้าที่ของหัวใจและหลอดเลือด อาร์เตอรี หลอดเลือดเวน และหลอดเลือดฝอย 4. นักเรียนทำ�กิจกรรม เพื่อสังเกตลักษณะภายนอกของหัวใจคือขนาด รูปร่าง หลอดเลือด ช่องของหลอดเลือดที่เข้าและออกจากหัวใจ ลักษณะภายใน ของหัวใจ คือหัวใจห้องต่าง ๆ ความหนาของผนังห้องหัวใจ หลอดเลือด ลิ้นหัวใจ และทิศทางการไหลของเลือดเข้าและออกจากหัวใจ 5. อภิปรายร่วมกันเพื่อให้นักเรียนสามารถเขียนแผนผังสรุปการหมุนเวียน ของเลือดออกจากหัวใจไปปอดและไปส่วนต่าง ๆ ของร่างกายด้วยหลอด เลือดอาร์เตอรี และกลับเข้าสู่หัวใจด้วยหลอดเลือดเวน ผ่านหัวใจห้อง ต่าง ๆ และลิ้นต่าง ๆ และออกจากหัวใจ 6. ให้นักเรียนทำ�กิจกรรมจับชีพจรตนเอง โดยอาจลองใช้ สเตทโทสโคปเพื่อ ฟังเสียงการเต้นของหัวใจ คำ�นวณหาอัตราการเต้นของหัวใจ และออกแบบ การทดลองเพื่อศึกษาปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับอัตราการเต้นของหัวใจ 7. ให้ความรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับการเกิดชีพจรหรือการเต้นของหัวใจและ ความดันเลือดโดยใช้ภาพประกอบ ด้านความรู้ 1. โครงสร้างและการทำ�งานของหัวใจ และหลอดเลือด ในมนุษย์ จากการทำ�แบบทดสอบ 2. โครงสร้างหัวใจของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำ�นมจากการ ทำ�กิจกรรม 3. ทิศทางการไหลของเลือดผ่านบริเวณหัวใจของมนุษย์ และการหมุนเวียนของเลือดในร่างกายมนุษย์ จากการเขียนแผนผังสรุป และการทำ�แบบทดสอบ ด้านทักษะ การสังเกต การจำ�แนกประเภท และความร่วมมือ การทำ�งานเป็นทีมและภาวะผู้นำ� จากการทำ�กิจกรรม ด้านจิตวิทยาศาสตร์ ความอยากรู้อยากเห็น และความเชื่อมั่นต่อหลักฐาน เชิงประจักษ์ จากการสังเกตพฤติกรรมในการทำ� กิจกรรมและการอภิปรายร่วมกัน 155 ชีววิทยา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5