คู่มือการใช้หลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ วิชาเคมี ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551

การวิเคราะห์ผลการเรียนรู้ แนวทางการจัดการเรียนรู้ แนวทางการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ผลการเรียนรู้: 9. คำ�นวณค่าคงที่สมดุลของปฏิกิริยา 10. คำ�นวณความเข้มข้นของสารที่ภาวะสมดุล 11. คำ�นวณค่าคงที่สมดุลหรือความเข้มข้นของปฏิกิริยาหลายขั้นตอน ด้านความรู้ ค่าคงที่สมดุลและความเข้มข้นของสาร ที่ภาวะสมดุล ด้านทักษะ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ 1. การใช้จำ�นวน 2. การตีความหมายข้อมูลและลงข้อสรุป ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 - ด้านจิตวิทยาศาสตร์ ความรอบคอบ 1. นำ�เข้าสู่บทเรียนโดยทบทวนเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงปริมาณสารตั้งต้น และผลิตภัณฑ์จากสมการเคมีของปฏิกิริยาเคมีที่ผันกลับไม่ได้ แล้วใช้ คำ�ถามเชื่อมโยงเข้าสู่การเปลี่ยนแปลงปริมาณสารของปฏิกิริยาเคมีที่ ผันกลับได้ ณ ภาวะสมดุล 2. ให้นักเรียนศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างอัตราส่วนระหว่างความเข้มข้นของ ผลิตภัณฑ์กับสารตั้งต้น ณ ภาวะสมดุล และสมการเคมี จากข้อมูลที่ กำ�หนดให้ เพื่อเชื่อมโยงไปสู่ค่าคงที่สมดุล จากนั้นให้นักเรียนทำ�แบบฝึกหัด เพื่อหาความสัมพันธ์ระหว่างค่าคงที่สมดุลกับความเข้มข้นของสารใน ปฏิกิริยาเคมี 3. อธิบายการคำ�นวณค่าคงที่สมดุลเมื่อกำ�หนดความเข้มข้นของสาร ณ ภาวะสมดุล และการคำ�นวณความเข้มข้นของสาร ณ ภาวะสมดุล เมื่อกำ�หนดค่าคงที่สมดุล แล้วให้นักเรียนทำ�แบบฝึกหัด 4. อภิปรายร่วมกันเพื่อลงข้อสรุปเกี่ยวกับ ปริมาณสารตั้งต้นและผลิตภัณฑ์ ในภาวะสมดุล ซึ่งสัมพันธ์กับค่าคงที่สมดุล ซึ่งควรสรุปได้ว่า ปฏิกิริยาเคมี ที่มีค่าคงที่สมดุลมาก จะมีปริมาณผลิตภัณฑ์มากกว่าสารตั้งต้น ส่วนปฏิกิริยาเคมีที่มีค่าคงที่สมดุลน้อย จะมีปริมาณสารตั้งต้นมากกว่า ผลิตภัณฑ์ 5. ยกตัวอย่างสมการเคมี แล้วอภิปรายร่วมกันเพื่อลงข้อสรุปเกี่ยวกับค่าคงที่ สมดุลกับความสัมพันธ์ของสมการเคมีในประเด็นต่อไปนี้ - ค่าคงที่สมดุลของปฏิกิริยาย้อนกลับ - ค่าคงที่สมดุลของปฏิกิริยาที่มีเลขสัมประสิทธิ์โดยโมลต่างกัน - ค่าคงที่สมดุลของปฏิกิริยารวม ด้านความรู้ ค่าคงที่สมดุลและความเข้มข้นของสารที่ภาวะสมดุล จากการอภิปราย การทำ�กิจกรรม การทำ�แบบฝึกหัด และการทดสอบ ด้านทักษะ 1. การใช้จำ�นวน จากการทำ�แบบฝึกหัดและการทดสอบ 2. การตีความหมายข้อมูลและลงข้อสรุป จากการ ทำ�กิจกรรม ด้านจิตวิทยาศาสตร์ ความรอบคอบ จากการทำ�แบบฝึกหัด 138