คู่มือการใช้หลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ วิชาฟิสิกส์ ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551

การวิเคราะห์ผลการเรียนรู้ แนวทางการจัดการเรียนรู้ แนวทางการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ด้านความรู้ 1. เมื่อให้วัตถุสั่นหรือแกว่งอย่างอิสระ วัตถุจะสั่น หรือแกว่งด้วยความถี่ธรรมชาติ ซึ่งมีค่าคงตัว 2. เมื่อมีแรงกระตุ้นต่อวัตถุแล้วทำ�ให้วัตถุสั่น หรือแกว่ง โดยความถี่ของการให้แรงกระตุ้น เท่ากับความถี่ธรรมชาติของวัตถุ วัตถุจะสั่น หรือแกว่งโดยมีแอมพลิจูดเพิ่มขึ้น เรียกว่า การสั่นพ้อง ด้านทักษะ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ 1. การสังเกต (การแกว่งของลูกตุ้ม) 2. การตีความหมายข้อมูลและลงข้อสรุป (เกี่ยวกับการเกิดการสั่นพ้อง) ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 การสื่อสารสารสนเทศและการรู้เท่าทันสื่อ (การอภิปรายร่วมกันและการนำ�เสนอผล) ด้านจิตวิทยาศาสตร์ ความอยากรู้อยากเห็น 1. นำ�เข้าสู่บทเรียน โดยอภิปรายร่วมกันเพื่อทบทวนเกี่ยวกับความถี่ของ การแกว่งของลูกตุ้มอย่างง่าย ซึ่งเป็นค่าที่ขึ้นกับความยาวเชือก จนสรุปได้ว่า ที่ความยาวเชือกค่าหนึ่งความถี่ของการแกว่งของลูกตุ้มอย่างง่าย จะมี ค่าคงตัว จากนั้นให้ความรู้เกี่ยวกับความถี่ธรรมชาติ 2. ให้นักเรียนทำ�กิจกรรมโดยดึงลูกตุ้มแล้วปล่อยให้แกว่งอย่างอิสระ แล้วคอยผลักลูกตุ้มเบาๆ เป็นจังหวะที่ไม่ตรงกับความถี่ธรรมชาติ สังเกต แอมพลิจูดการแกว่งของลูกตุ้ม 3. จากนั้น ให้นักเรียนผลักลูกตุ้มเป็นจังหวะให้ตรงกับความถี่ธรรมชาติ ของการแกว่ง สังเกตแอมพลิจูดการแกว่งของลูกตุ้ม อภิปรายร่วมกัน จนได้ข้อสรุปว่า เมื่อลูกตุ้มถูกกระตุ้นให้แกว่งด้วยความถี่ตรงกับความถี่ ธรรมชาตินั้น จะทำ�ให้ลูกตุ้มแกว่งด้วยแอมพลิจูดมากขึ้นเรียกว่าเกิดการ สั่นพ้อง 4. สาธิตเกี่ยวกับการสั่นพ้องของลูกตุ้มที่แขวนบนลวดขึงตึงด้วยเชือกที่มี ความยาวต่าง ๆ โดยให้ลูกตุ้มคู่หนึ่งแขวนด้วยเชือกที่มีความยาวเท่ากัน จากนั้นทำ�ให้ลูกตุ้มลูกหนึ่งของลูกตุ้มที่แขวนด้วยเชือกที่มีความยาวเท่ากัน แกว่ง ให้นักเรียนสังเกตและอภิปรายร่วมกัน จนสรุปได้ว่า ลูกตุ้มลูกอื่นๆ จะแกว่งด้วย แต่ลูกตุ้มที่แขวนด้วยเชือกที่มีความยาวเท่ากันจะแกว่งโดย มีแอมพลิจูดกว้างที่สุด เนื่องจากเกิดการสั่นพ้อง 5. ให้นักเรียนศึกษาเกี่ยวกับการสั่นของสะพานทาโคมา จากภาพหรือวีดิทัศน์ จากนั้นอภิปรายร่วมกัน จนสรุปได้ว่าการสั่นของสะพานทาโคมาเป็นผล มาจากการสั่นพ้อง 6. อาจให้นักเรียนสืบค้นเพิ่มเติมเกี่ยวกับผลกระทบที่เกิดจากการสั่นพ้อง ในชีวิตประจำ�วันและแนวทางการแก้ไข จากนั้น ให้นักเรียนนำ�เสนอผล 7. ให้นักเรียนสรุป เพื่อตรวจสอบความรู้ความเข้าใจ ด้านความรู้ 1. ความถี่ธรรมชาติ ของการแกว่งของลูกตุ้มอย่างง่าย การสั่นพ้อง จากการอภิปรายร่วมกัน 2. ความสัมพันธ์ระหว่างความถี่ ธรรมชาติและ การสั่นพ้องของวัตถุ จากแบบฝึกหัดและแบบทดสอบ ด้านทักษะ 1. การสังเกต การตีความหมายข้อมูลและลงข้อสรุป จากการอภิปรายร่วมกัน 2. การสื่อสารสารสนเทศและการรู้เท่าทันสื่อ จากการ อภิปรายร่วมกันและการนำ�เสนอผล ด้านจิตวิทยาศาสตร์ ความอยากรู้อยากเห็น จากการอภิปรายร่วมกัน ผลการเรียนรู้ 2. อธิบายความถี่ธรรมชาติของวัตถุ และการเกิดการสั่นพ้อง 129 ฟิสิกส์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5