คู่มือการใช้หลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ วิชาฟิสิกส์ ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551

การวิเคราะห์ผลการเรียนรู้ แนวทางการจัดการเรียนรู้ แนวทางการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ด้านความรู้ 1. กัมมันตภาพรังสีเป็นปรากฏการณ์ที่ธาตุ กัมมันตรังสีแผ่รังสีได้เองอย่างต่อเนื่อง 2. รังสีที่แผ่ออกมาจากธาตุกัมมันตรังสี มี 3 ชนิด คือ รังสีแอลฟา รังสีบีตา และรังสีแกมมา โดยมีแนวการเคลื่อนที่ในสนามแม่เหล็กต่างกัน 3. สมมติฐาน โปรตอน-นิวตรอนใช้อธิบายองค์ ประกอบของนิวเคลียสและการแผ่รังสีบีตา ด้านทักษะ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ การจำ�แนกประเภท (การระบุรังสีทั้ง 3 ชนิด ด้วยสมบัติที่แตกต่างกัน) ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 - ด้านจิตวิทยาศาสตร์ ความมีเหตุผล 1. นำ�เข้าสู่บทเรียน โดยให้ความรู้ เกี่ยวกับการทดลองของเบ็กเคอเรล จากนั้น ร่วมกันอภิปราย เพื่อนำ�ไปสู่ข้อสรุปว่ารอยดำ�บนฟิล์ม มาจากรังสีจาก สารประกอบยูเรเนียม ไม่ใช่รังสีเอกซ์ 2. ให้ความรู้เกี่ยวกับความหมายของกัมมันตภาพรังสี และธาตุกัมมันตรังสี จากนั้นให้นักเรียนศึกษาภาพหรือวีดิทัศน์เกี่ยวกับแนวการเคลื่อนที่ของ รังสีจากธาตุกัมมันตรังสี ในสนามแม่เหล็ก โดยการสังเกตและอภิปราย ร่วมกัน จนสรุปได้ว่า รังสีจากธาตุกัมมันตรังสีมี 3 ชนิด และบอกชนิดของ ประจุไฟฟ้าของรังสีได้ 3. ให้นักเรียนสืบค้นเกี่ยวกับสมบัติของรังสีทั้ง 3 ชนิด นำ�เสนอผลและ อภิปรายร่วมกัน จนสรุปได้ว่ารังสีแอลฟาคือนิวเคลียสของฮีเลียม รังสีบีตา คืออิเล็กตรอน และรังสีแกมมาคือคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า รังสีแต่ละชนิด มีอำ�นาจทะลุผ่านวัสดุต่างกัน 4. ให้ความรู้เกี่ยวกับการค้นพบนิวตรอนของแชดวิก เพื่อเชื่อมโยงไปสู่การ ตั้งสมมติฐานโปรตอน-นิวตรอน ในการอธิบายโครงสร้างของนิวเคลียส ความหมายของเลขมวล เลขอะตอม และสัญลักษณ์ของนิวเคลียส 5. ให้นักเรียนวิเคราะห์และอภิปรายร่วมกันเกี่ยวกับการนำ�สมมติฐาน โปรตอน-นิวตรอนไปอธิบายการแผ่รังสีบีตาของนิวเคลียสกัมมันตรังสี จนสรุปได้ว่า ในการแผ่รังสีบีตา นิวตรอนเปลี่ยนไปเป็นโปรตอนแล้วให้ อนุภาคบีตาลบ หรือโปรตอนเปลี่ยนไปเป็นนิวตรอนแล้วให้อนุภาคบีตาบวก 6. ยกตัวอย่างการเขียนสมการแสดงการสลายให้อนุภาคแอลฟา อนุภาคบีตา และรังสีแกมมา จากนั้นให้นักเรียนสรุป เพื่อตรวจสอบความรู้ความเข้าใจ ด้านความรู้ 1. ความหมายของกัมมันตภาพรังสี ชนิดของรังสีและ สมบัติที่แตกต่างกันของรังสีที่แผ่ออกมาจากธาตุ กัมมันตรังสี จากการอภิปรายร่วมกัน แบบฝึกหัด และแบบทดสอบ 2. การใช้สมมติฐาน โปรตอน-นิวตรอน อธิบาย การแผ่รังสีบีตา จากการอภิปรายร่วมกัน การทำ� แบบฝึกหัดและแบบทดสอบ ด้านทักษะ การจำ�แนกประเภท จากการอภิปรายร่วมกัน ด้านจิตวิทยาศาสตร์ ความมีเหตุผล จากการอภิปรายร่วมกัน ผลการเรียนรู้ 13. อธิบายกัมมันตภาพรังสีและความแตกต่างของรังสีแอลฟา บีตา และแกมมา 203 ฟิสิกส์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6