คู่มือการใช้หลักสูตรรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ วิชาฟิสิกส์ ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551

กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ วิชาฟิสิกส์ 36 ผลการเรียนรู้ ชั้น สาระการเรียนรู้เพิ่มเติม ๓. อธิบายหลักการทำ�งานของแกลแวนอมิเตอร์และมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง รวมทั้งคำ�นวณ ปริมาณต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง ๔. สังเกตและอธิบายการเกิดอีเอ็มเอฟเหนี่ยวนำ� กฎการเหนี่ยวนำ�ของฟาราเดย์ และคำ�นวณ ปริมาณต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งนำ�ความรู้เรื่องอีเอ็มเอฟเหนี่ยวนำ�ไปอธิบายการทำ�งานของ เครื่องใช้ไฟฟ้า ๕. อธิบายและคำ�นวณความต่างศักย์อาร์เอ็มเอส และกระแสไฟฟ้าอาร์เอ็มเอส - เมื่อมีกระแสไฟฟ้าผ่านขดลวดตัวนำ�ที่อยู่ในสนามแม่เหล็กจะมีโมเมนต์ของแรงคู่ควบกระทำ� ต่อขดลวดทำ�ให้ขดลวดหมุน ซึ่งนำ�ไปใช้อธิบายการทำ�งานของแกลแวนอมิเตอร์และมอเตอร์ ไฟฟ้ากระแสตรง โดยโมเมนต์ของแรงคู่ควบคำ�นวณได้จากสมการ - เมื่อมีฟลักซ์แม่เหล็กเปลี่ยนแปลงตัดขดลวดตัวนำ� จะเกิดอีเอ็มเอฟเหนี่ยวนำ�ในขดลวดตัวนำ�นั้น อธิบายได้โดยใช้กฎการเหนี่ยวนำ�ของฟาราเดย์ เขียนแทนได้ด้วยสมการ - ทิศทางของกระแสไฟฟ้าเหนี่ยวนำ�หาได้โดยใช้กฎของเลนซ์ - ความรู้เกี่ยวกับอีเอ็มเอฟเหนี่ยวนำ�ไปใช้อธิบายการทำ�งานของเครื่องกำ�เนิดไฟฟ้า และ การทำ�งานของเครื่องใช้ไฟฟ้าต่าง ๆ เช่น แบลลัสต์แบบขดลวดของหลอดฟลูออเรสเซนต์ การเกิดอีเอ็มเอฟกลับในมอเตอร์ไฟฟ้า มอเตอร์ไฟฟ้าเหนี่ยวนำ� และกีตาร์ไฟฟ้า - ไฟฟ้ากระแสสลับที่ส่งไปตามบ้านเรือนมีความต่างศักย์และกระแสไฟฟ้าเปลี่ยนแปลง ไปตามเวลาในรูปของฟังก์ชันแบบไซน์ - การวัดความต่างศักย์และกระแสไฟฟ้าสลับใช้ค่ายังผลหรือค่ามิเตอร์ ซึ่งเป็นค่าเฉลี่ยแบบราก ที่สองของกำ�ลังสองเฉลี่ย คำ�นวณได้จากสมการ 1 2 1 1 1 1 .... n r r r r     I R r   E B A    sin qvB F  qB mv r   sin ILB F   cos NIAB M  B t      E 0 rms 2 V V  0 rms 2 I I  2 2 1 1 N N  E E Q mc T   Q ลด =Q เพิ่ม 1 2 n     E E E E 1 2 1 1 1 1 .... n r r r r     I R r   E B A    sin qvB F  qB mv r   sin ILB F   cos NIAB M  B t      E 0 rms 2 V V  0 rms 2 I I  2 2 1 1 N N  E E Q mc T   Q ลด =Q เพิ่ม 1 2 n     E E E E 1 2 n r r r r     1 2 n     E E E E 1 2 1 1 1 1 .... n r r r r     I R r   E B A    sin qvB F  qB mv r   sin ILB F   cos NIAB M  B t      E 0 rms 2 V V  0 rms 2 I I  2 2 1 1 N N  E E Q mc T   1 2 n     E E E E 1 2 n r r r r     1 2 n     E E E E 1 2 1 1 1 1 .... n r r r r     I R r   E B A    sin qvB F  qB mv r   sin ILB F   cos NIAB M  B t      E 0 rms 2 V V  0 rms 2 I I  2 2 1 1 N  E E Q mc T   Q ลด =Q เพิ่ม