การศึกษาการใช้ประโยชน์จากพืชของชุมชนบ้านห้วยโป่ง ตำบลแม่วิน อำเภอแม่วาง จังหวัดเชียงใหม่ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและรวบรวมข้อมูลการใช้ประโยชน์จากพืชในบริเวณชุมชนของคนพื้นเมืองที่นำพืชมาใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน ซึ่งแสดงให้เห็นถึงภูมิ-ปัญญาท้องถิ่นที่มีการถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่นตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน แต่ปัจจุบันมีแนวโน้มลดลงเรื่อย ๆ เนื่องจากการพัฒนาของชุมชนเข้าสู่สังคมเมือง ทำให้ความรู้ในด้านการใช้ประโยชน์จากพืชในชุมชนเริ่มเลือนหายไปและมีการถ่ายทอดสู่รุ่นต่อมาน้อยลง ดังนั้นการรวบรวมข้อมูลการใช้ประโยชน์จากพืชจะเป็นแนวทางการอนุรักษ์ให้องค์ความรู้ที่มีคุณค่าดังกล่าวไม่ให้สูญ-หายไป โดยทำการสำรวจ สอบถามชื่อพื้นเมือง ส่วนที่นำมาใช้ประโยชน์ วิธีการใช้ บันทึกภาพพืช แล้วตรวจสอบชื่อสามัญและชื่อวิทยาศาสตร์ ระหว่างเดือนมิถุนายน ถึงเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2549 ทั้งในส่วนของครัวเรือน และป่าชุมชน จากการสำรวจสามารถจำแนกพืชเป็น 5 กลุ่มตามการนำไปใช้ประโยชน์ คือ 1) พืชอาหาร 2) พืชสมุนไพร 3) พืชที่ใช้ทำที่อยู่อาศัย หรือเครื่องใช้ 4) พืชเศรษฐกิจ และ 5) พืชที่ใช้ทำประโยชน์ด้านอื่น ๆ ตัวอย่างพืชที่น่าสนใจ เช่น เดือย (Coix lacryma-jobi Linn.) ฝนรากกับหินชุบน้ำ ผสมข้าวเจ้า ดื่มน้ำแก้อาการลมขึ้นจากการกินผิด ช้าแป้น (Solanum verbascifolium Linn.) ใช้ใบตบทำถั่วเหลืองแผ่น (ถั่วเน่า) ทำให้ถั่วเหลืองแผ่นไม่ติดมือ และยังนำลำต้นสด ไปผสมทำเชื้อประทุของดอกไม้ไฟ คราม (Strobilanthes flaccidifolius Nees) ใบสดตำรวมกับข้าวเจ้า วางระหว่างมือประกบกันข้างซ้ายและขวา ช่วยลดไข้ ------------------------------------------------------------------------------------------ The study of plant utilization was done in Huai Pong community, Mae Win Subdistrict, Mae Wang District, Chiang Mai. The purpose of this work is to correct the information of plant utility in the community of local people which unveil the local wisdom that had been passed down from generation to generation. Nevertheless, because of the expansion of city, the tendency of plant usage is getting smaller. This cause the knowledge to fade away. So the best way to prevent this is to correct the information by surveying , taking photograph, asking for local name and the valuable properties of plant. Moreover, the common and scientific name were indicated. This work was conducted from June to November, 2005. It was found that 5 groups of plants can be classified according to the utilization which is 1) Appetizing plant 2) herbaceous plant 3) plant for accommodation and fabric 4) economic plant 5) other valuable plant. The interesting plants such as Coix lacryma-jobi Linn. mixed with rice can cured hiccup from abnormal intake. Furthermore, Solanum verbascifolium Linn. can be used to cook soil been and Strobilanthes flaccidifolius Nees can relieve fever.