โรคมาลาเรียเกิดจากการติดเชื้อปรสิตในกลุ่ม Plasmodium โดยเฉพาะอย่างยิ่งเชื้อ P. falciparum เป็นเชื้อที่ทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตมากที่สุด เชื้อมาลาเรียชนิดฟัลซิพารัมในธรรมชาติเป็นเชื้อมาลาเรียที่มีความหลากหลายทางพันธุกรรมสูง ดังนั้นการทดลองนี้จึงมีวัตถุประสงค์ในการพัฒนาเทคนิค amplified fragment length polymorphisms (AFLP) อย่างง่ายที่สามารถใช้ในการจำแนกลักษณะทางพันธุกรรมของเชื้อมาลาเรียชนิดฟัลซิพารัม โดยใช้เอนไซม์ BamHI ตัดสายดีเอ็นเอของเชื้อมาลาเรียออกเป็นท่อนๆ แล้วนำ adapter DNA ซึ่งเป็นดีเอ็นเอสายคู่ (5’-ATGGAATTCG GGCCCAATGCTTTC-3’ จับคู่กับ 5’-GATCGAAAGCATTGGGCCCGAATTC-3’) มาเชื่อมต่อกับบริเวณที่ถูกตัด หลังจากนั้นทำการเพิ่มจำนวนชิ้นดีเอ็นเอบางชิ้นโดยใช้ primer (5’-ATGGAA TTCGGGCCCAATGCTTTC-3’) ในปฏิกิริยา PCR ครั้งแรก และใช้ selective primer (5’-TTCGGGCCCAATGCTTTCGATCCA-3’, 5’-TTCGGGCCCAATGCTTTCGATCCT-3’, 5’-TT CGGGCCCAATGCTTTCGATCCTT-3’ หรือ 5’-TTCGGGCCCAATGCTTTCGATCCTC-3’) ในการเพิ่มจำนวนชิ้นดีเอ็นเอบางชิ้นในปฏิกิริยา PCR ครั้งที่สอง หรือ ครั้งที่สาม จากการวิเคราะห์ผลิตภัณฑ์ PCR จากเชื้อมาลาเรียโคลน T9/94RC17 และเชื้อมาลาเรียสายพันธุ์ K65, RN7 ด้วยกระแสไฟฟ้า (electrophoresis) และ silver stain พบว่า แถบผลิตภัณฑ์ PCR จากโคลน T9/94RC17 มีจำนวน 10 แถบ (1,832 889 511 465 453 415 346 332 256 และ 250 คู่เบส) แถบผลิตภัณฑ์ PCR จากสายพันธุ์ K65 มีจำนวน 13 แถบ (613 526 477 458 441 405 354 329 313 282 250 236 และ 205 คู่เบส) ส่วนแถบผลิตภัณฑ์ PCR จากสายพันธุ์ RN7 มีจำนวน 14 แถบ (3,324 1,123 490 436 405 386 361 335 325 301 275 244 234 และ 214 คู่เบส) ทั้งนี้จำนวนแถบและความเข้มของแถบผลิตภัณฑ์ PCR ขึ้นอยู่กับ ปริมาณดีเอ็นเอที่ใช้ในแต่ละขั้น ปริมาณของเอนไซม์ตัดจำเพาะ ปริมาณของ adapter อุณหภูมิในการทำ PCR วิธีการตรวจหาแถบ ฯลฯ ผลการทดลองที่ได้แสดงให้เห็นว่าเทคนิค AFLP ที่พัฒนาขึ้นสามารถจำแนกลักษณะทางพันธุกรรมของเชื้อมาลาเรียชนิดฟัลซิพารัมได้ดี มีความสะดวกรวดเร็ว ราคาถูก เมื่อเทียบกับเทคนิค AFLP ที่มีผู้รายงานไว้ก่อนหน้า -------------------------------------------------------------------------------------- Malaria is caused by the infection of parasites in Plasmodium group, especially P. falciparum which responsible for most malaria patients’ death. In nature, the falciparum malaria shows very high genetic variation among its population. The objective of this project is to develop a simple amplified fragment length polymorphisms (AFLP) technique for P. falciparum genotyping. A restriction enzyme BamHI is used to cut the malarial DNA in to pieces and then join the digested sites with an adapter DNA (5’-ATGGAATTCGGGCCCAATGCTTTC-3’ anneals with 5’-GATCGAAAGCATTGGGCCCGAATTC-3’). The ligated products are, then, amplified using a primer (5’-ATGGAATTCGGGCCCAATGCTTTC-3’) in the first PCR reaction and a pair of selective primers (5’-TTCGGGCCCAATGCTTTCGATCCA-3’, 5’-TTCGGGCC CAATGCTTTCGATCCT-3’, 5’-TTCGGGCCCAATGCTTTCGATCCTT-3’ and 5’-TTCGGG CCCAATGCTTTCGATCCTC-3’) in the second or the third PCR reaction. The PCR products from a clone (T9/94RC17) and isolates (K65 and RN7) are analyzed with electrophoresis and silver staining. The T9/94RC17 gives 10 PCR product bands (1,832, 889, 511, 465, 453, 415, 346, 332, 256 and 250 base pairs) while the K65 gives 13 PCR product bands (613, 526, 477, 458, 441, 405, 354, 329, 313, 282, 250, 236 and 205 base pairs). On the other hand, the RN7 give 14 PCR product bands (3324, 1123, 490, 436, 405, 386, 361, 335, 325, 301, 275, 244, 234 and 214 base pairs). The number and band intensity of the PCR products depend on the concentration of DNA, restriction enzyme and adapter used in each step, temperature during each PCR steps and the detection system etc. The results indicate that the developed AFLP technique can be used for the genotyping of P. falciparum. The new technique is simpler, faster and cheaper than previous reported AFLP.