150 / 254
ตอบ
A คือ หลอดเลือดฝอย B คือ อาร์เทอรี C คือ เวน
เพราะ A มีขนาดเล็กและเส้นผ่านศูนย์กลางภายนอกกับภายในใกล้เคียงกันแสดงว่ามีผนัง
บางมาก
B และ C มีขนาดใกล้เคียงกัน แต่เส้นผ่านศูนย์กลางภายในของ B น้อยกว่า C แสดงว่า B
ผนังหนากว่า C ดังนั้น B คือ อาร์เทอรี และ C คือ เวน
การที่อาร์เทอรีมีผนังหนาที่สุดนั้นเหมาะสมกับหน้าที่ เนื่องจากเลือดภายในอาร์เทอรีจะมี
แรงดันสูง ชั้นกล้ามเนื้อและเนื้อเยื่อเกี่ยวพันทำ�ให้อาร์เทอรีมีความยืดหยุ่นมาก สามารถ
ขยายตัวรองรับแรงดันเลือดที่ค่อนข้างสูงจากเวนทริเคิลซ้ายได้ ส่วนเวนมีขนาดใหญ่เช่น
เดียวกันแต่มีผนังที่บางกว่าอาร์เทอรี ซึ่งสอดคล้องกับการที่เวนนำ�เลือดที่มีแรงดันต่ำ�กลับ
เข้าสู่หัวใจ สำ�หรับหลอดเลือดฝอยมีขนาดเล็กและผนังบางมากเมื่อเทียบกับอาร์เทอรีและเวน
ซึ่งสอดคล้องกับการที่หลอดเลือดฝอยเป็นบริเวณที่มีการแลกเปลี่ยนสารระหว่าง
หลอดเลือดและเนื้อเยื่อ ซึ่งทำ�ให้ระยะทางระหว่างภายในและพื้นผิวของหลอดเลือดนั้น
มีค่าลดลง การแลกเปลี่ยนสารจึงเกิดได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น
7. ไส้เดือนดินอาศัยในดินที่ชื้น เซลล์ของร่างกายจึงมีโอกาสสัมผัสกับน้ำ�ตลอดเวลา ทำ�ให้เซลล์
สามารถแลกเปลี่ยนแก๊สกับสิ่งแวดล้อมได้โดยตรง เพราะเหตุใดไส้เดือนดินจึงยังจำ�เป็นต้อง
มีระบบหมุนเวียนเลือด ขณะที่พลานาเรียหรือกลุ่มหนอนตัวแบนไม่ต้องอาศัยระบบ
หมุนเวียนเลือด
ตอบ
เพราะไส้เดือนดินมีขนาดตัวที่ใหญ่กว่าพลานาเรีย การแลกเปลี่ยนแก๊สระหว่างเซลล์
กับสิ่งแวดล้อมสามารถเกิดขึ้นได้สำ�หรับเซลล์ที่อยู่ด้านนอก ขณะที่เซลล์ด้านในจำ�เป็นต้อง
อาศัยระบบหมุนเวียนเลือดเพื่อให้สามารถแลกเปลี่ยนแก๊สได้ทั่วถึง ส่วนพลานาเรียมี
ขนาดเล็กสามารถแลกเปลี่ยนแก๊สได้ทั่วถึงโดยไม่จำ�เป็นต้องอาศัยระบบหมุนเวียนเลือด
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 15 | ระบบหมุนเวียนเลือดและระบบน้ำ�เหลือง
ชีววิทยา เล่ม 4
138