21 / 254
ภาชนะปิดสนิท อะฟลาทอกซิน (aflatoxin) ที่พบในถั่วลิสงและธัญพืช จุลินทรีย์บางชนิดยังทำ�หน้าที่
เป็นผู้สลายสารอินทรีย์ในซากพืชซากสัตว์ เช่น เห็ดบางชนิดที่ขึ้นบนขอนไม้สามารถย่อยสลาย
ขอนไม้ให้ผุพัง จึงจัดว่าสิ่งมีชีวิตเหล่านี้มีบทบาทสำ�คัญในระบบนิเวศที่ทำ�ให้เกิดการหมุนเวียนสาร
บางชนิด แต่ก็อาจทำ�ให้สภาพแวดล้อมเสียหายสำ�หรับมนุษย์ได้ เช่น ราที่ขึ้นตามผนัง เครื่องใช้หรือ
ภาชนะ
ครูให้นักเรียนศึกษารูป 13.2 ในหนังสือเรียน เพื่อให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายและสรุปได้ว่า
อะมีบาและพารามีเซียมมีการย่อยอาหารภายในเซลล์ โดยอะมีบามีการนำ�อาหารเข้าสู่เซลล์ด้วยวิธี
ฟาโกไซโทซิส และพิโนไซโทซิส ส่วนพารามีเซียมใช้ซิเลียโบกพัดอาหารเข้าสู่เซลล์ที่บริเวณร่องปาก
เกิดเป็นฟูดแวคิวโอล กากอาหารถูกกำ�จัดออกนอกเซลล์ด้วยวิธีเอกโซไซโทซิส
การย่อยอาหารภายนอกเซลล์และการย่อยอาหารภายในเซลล์แตกต่างกันอย่างไร
การย่อยอาหารภายนอกเซลล์เป็นการปล่อยเอนไซม์ออกมาย่อยอาหารภายนอกเซลล์แล้ว
ดูดซึมสารอาหารเข้าสู่เซลล์ ส่วนการย่อยอาหารภายในเซลล์นั้น อาหารจะเข้าสู่เซลล์เกิด
เป็นฟูดแวคิวโอลแล้วถูกย่อยด้วยเอนไซม์จากไลโซโซม
ตรวจสอบความเข้าใจ
ครูอาจให้นักเรียนทำ�กิจกรรมเสนอแนะเพื่อเสริมความเข้าใจเกี่ยวกับการกินอาหารของ
พารามีเซียม
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 13 | ระบบย่อยอาหาร
ชีววิทยา เล่ม 4
9