คู่มือครู รายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์ ชีววิทยา เล่ม 4 ชันมัธยมศึกษาปีที่ 5

จุดประสงค์

1. สังเกตการกินอาหารและทางเดินอาหารของพลานาเรีย

2. สืบค้นข้อมูลและอธิบายกระบวนการย่อยอาหารของพลานาเรีย

เวลาที่ใช้

(โดยประมาณ)

1 ชั่วโมง

วัสดุและอุปกรณ์

รายการ

ปริมาณต่อกลุ่ม

1. พลานาเรีย

2. ตับไก่ดิบ หรือไข่แดงสุก

3. ผงถ่านคาร์บอน

4. น้ำ�

5. หลอดหยด

6. ปากคีบ

7. สไลด์หลุม

8. แว่นขยาย หรือกล้องจุลทรรศน์ใช้แสงเชิงประกอบ

1 ตัว

1 ชิ้นเล็ก

1 แคปซูลต่อห้อง

25 mL

1 อัน

1 แผ่น

1 กล้อง

การเตรียมตัวล่วงหน้าสำ�หรับครู

ครูควรเตรียมพลานาเรีย โดยปล่อยให้อดอาหารประมาณ 2 วันก่อนการทำ�กิจกรรมการกิน

อาหารของพลานาเรีย และในการศึกษานี้อาจใช้แว่นขยาย หรือกล้องจุลทรรศน์ใช้แสงเชิง

ประกอบ สังเกตขั้นตอนการกินอาหาร

อภิปรายและสรุปผล

จากการทำ�กิจกรรมพบว่า เมื่อปล่อยพลานาเรียให้กินตับที่ผสมผงถ่านคาร์บอนประมาณ

5-10 นาที จะสามารถสังเกตเห็นทางเดินอาหารของพลานาเรียได้ชัดเจนซึ่งจะมีลักษณะเป็น

สีดำ� โดยพลานาเรียจะยื่นคอหอยซึ่งเป็นกล้ามเนื้อออกจากปากมาดูดอาหารเข้าสู่ทางเดินอาหาร

ซึ่งมีลักษณะเป็นแขนงแยกออกไปตามลำ�ตัว

กิจกรรม 13.2 การกินอาหารของพลานาเรีย

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

บทที่ 13 | ระบบย่อยอาหาร

ชีววิทยา เล่ม 4