เราเคยทำความรู้จักกันไปแล้วกับ ลิพิด (Lipid) ในบทความก่อนหน้านี้สักระยะหนึ่ง ซึ่งก็เคยเกริ่นถึงการตรวจระดับไขมันในเลือดทิ้งกันเอาไว้ สำหรับบทความนี้ก็จะมาอธิบายเกี่ยวกับการตรวจระดับไขมันในเลือด หรือ การตรวจไขมันในเลือด (Lipid Profile หรือ Lipid Panel) ให้ได้อ่านกันโดยสรุปสาระสำคัญ ติดตามอ่านกันได้เลย

ภาพที่ 1 การวัดไขมัน
ที่มา https://pixabay.com, mohamed_hassan

          การตรวจวัดค่าไขมันของ Lipid Profile ก็เพื่อต้องการทราบค่าขององค์ประกอบที่สำคัญของไขมันทุกตัวในกระแสเลือดว่าอยู่ในระดับที่ผิดปกติหรือไม่ อย่างที่ทราบกันดีว่า ลิพิดเกี่ยวข้องโดยตรงกับเรื่องของไขมัน ซึ่งไขมันที่เราจะกล่าวถึงต่อไปนี้เกี่ยวข้องกับลิพิด 2 ชนิดก็คือ คอเลสเตอรอล (Cholesterol) และ ไตรกลีเซอไรด์ (Triglyceride) ซึ่งมักเป็นสาเหตุทำให้เกิดภาวะไขมันในเลือดสูงนั่นเอง และนำไปสู่โรคต่าง ๆ มากมายเช่น โรคหลอดเลือดหัวใจ (coronary artery disease: CAD) , โรคลมปัจจุบัน หรือโรคอุบัติเหตุขาดเลือดในสมอง (cerebrovascular accident: CVA)

          จะประกอบด้วยการตรวจวัดค่าไขมัน 5 ตัว คือ

          1) cholesterol

          2) triglycerides

          3) low density lipoprotein (LDL)

          4) high density lipoprotein (HDL)

          5) very low-density lipoprotein cholesterol (VLDL)

คอเลสเตอรอล (cholesterol)

          ร่างกายของคนเราจะสังเคราะห์คอเลสเตอรอลออกมาจากตับโดยได้รับจากอาหารที่เราทานเข้าไป  เช่น อาหารหวาน มัน เค็ม เนื้อสัตว์ติดมัน และอาหารทะเล ภายในร่างกายของเลือดของเรา คอเลสเตอรอลจะจับตัวรวมกับโปรตีนเรียกว่า ไลโปโปรตีน (lipoprotein) ซึ่งเป็นสารประกอบของโปรตีนผสมกับไขมัน ซึ่งมี 2 รูปแบบที่สำคัญคือ LDL, HDL ดังนั้นค่า cholesterol ที่ตรวจวัดได้จึงเป็นค่าที่รวมกันของ LDL และ HDL

          (LDL) หรือ ไขมันชนิดที่ไม่ดี เป็นชนิดอันตรายเพราะเป็นคอเลสเตอรอลที่ไปสะสมในผนังหลอดเลือด ทำให้หลอดเลือดแดงตีบและแข็ง เป็นสาเหตุของการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจตีบตัน และหลอดเลือดสมองตีบ

          ส่วน (HDL) หรือไขมันชนิดที่ดี ทำหน้าที่ขจัดไขมันอันตรายไปจากกระแสเลือดต่อต้านการสะสมผิดที่ของไขมันและคอเลสเตอรอล ช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคเส้นเลือดหัวใจตีบ HDL ยิ่งสูงยิ่งดีต่อร่างกายทั้งนี้การตรวจ Total Cholesterol ( TC ) จะเป็นการตรวจปริมาณของค่าของคอเลสเตอรอลในเลือด โดยไตรกลีเซอไรด์ (triglycerides) เป็นไขมันแท้จริง ได้มาจากการเปลี่ยนแปลงตามอาหารที่เรารับประทานทานเข้าไปและอัตราการเผาผลาญโดยร่างกาย  เป็นแหล่งของพลังงานสะสม ยกตัวอย่างง่าย ๆ เช่น เมื่อร่างกายต้องการพลังงาน ถ้าเราไม่ได้รับประทานอะไร ร่างกายจะไปดึงไตรกลีเซอไรด์ที่สะสมไว้มาใช้แทน ดังนั้น หากเรามีไตรกลีเซอไรด์สะสมไว้มากในร่างกาย นั่นก็คือ การสะสมของพลังงานที่เกินความจำเป็นซึ่งเป็นสาเหตุของความอ้วนนั่นเอง

          ทั้งหมดที่กล่าวไปทั้งหมดนั้นก็เป็นสรุปง่าย ๆ ที่ทำให้บุคคลทั่วไปอย่างเรา ๆ ได้มีความรู้ความเข้าใจเพื่อคลายข้อสงสัยในการดูผลตรวจทางการแพทย์ไว้เบื้องต้น

แหล่งที่มา

มารู้จักค่าไขมันในเลือดกันเถอะ.  สืบค้นเมื่อวันที่ 20 สิงหาคม 2562 . จาก http://www.bcnsp.ac.th/km/index.php/2016-06-13-07-23-51/38-2016-08-16-02-32-33

การตรวจระดับไขมันในเลือด. สืบค้นเมื่อวันที่ 20 สิงหาคม 2562 . จาก https://medthai.com/การตรวจไขมันในเลือด/

ลิปิดโปรไฟล์คืออะไร ? ( Lipid Profile ). สืบค้นเมื่อวันที่ 20 สิงหาคม 2562 . https://amprohealth.com/checkup/lipid-profile/

ไขมันในเลือดสูง ป้องกันได้ (Dyslipidemia). สืบค้นเมื่อวันที่ 20 สิงหาคม 2562 . http://www.siphhospital.com/th/news/article/share/844/Dyslipidemia