เราอาจโตกันมากับความรู้ที่ว่า โลกของเรามีด้วยกันทั้งหมด 7 ทวีป คือ ทวีปเอเชีย ทวีปยุโรป ทวีปแอฟริกา ทวีปแอนตาร์กติกา ทวีปอเมริกาเหนือ ทวีปอเมริกาใต้ และทวีปออสเตรเลีย แต่แล้วก็มีข่าวที่ว่า จริง ๆ แล้วโลกของเรามี 8 ทวีป โดยทวีปที่ 8 นี้มีชื่อว่า ซีแลนเดีย (Zealandia) ซึ่งจะเป็นอย่างไรนั้น มีข้อมูลนำมาฝากให้อ่านกัน

ภาพที่ 1 ภูมิทัศน์รอยต่อเกาะในประเทศนิวซีแลนด์
ที่มา https://pixabay.com, 680451

          ซีแลนเดียเป็นชื่อเรียกพื้นที่ส่วนหนึ่งของประเทศนิวซีแลนด์ ที่ถูกกล่าวถึงโดยนักธรณีฟิสิกส์ชื่อว่า Bruce Luyendyk ตั้งแต่ในปี ค.ศ. 1995  มีพื้นที่ทั้งหมดประมาณ 4.9 ล้านตารางกิโลเมตร หรือ 2 ใน 3 ของทวีปออสเตรเลีย ลักษณะของพื้นที่นี้มีลักษณะเป็นพื้นที่จมอยู่ใต้น้ำ 94% ของพื้นที่ทั้งหมดจมอยู่ใต้มหาสมุทร มีเกาะเล็ก ๆ จำนวนหนึ่ง และเกาะหลัก ๆ 3 เกาะเท่านั้นที่โผล่ขึ้นมาเหนือน้ำ ได้แก่ เกาะเหนือและเกาะใต้ของประเทศนิวซีแลนด์ รวมถึงเกาะนิวแคลิโดเนีย ซึ่งคาดว่าก่อนหน้านี้เคยเป็นเปลือกโลกภาคพื้นทวีปที่อยู่เหนือน้ำมาก่อน ก่อนที่จะจมลงจากเคลื่อนที่หรือการเปลี่ยนแปลงของพื้นผิวโลกเมื่อหลายล้านปีก่อน โดยเมื่อนำหลักการทางธรณีวิทยา เช่น ความสูงสัมพัทธ์ของแผ่นดินที่โผล่พ้นจากมหาสมุทรหรือระดับความสูงเหนือบริเวณโดยรอบ ความหลากหลายของชั้นหิน พื้นดินเป็นเปลือกโลกที่มีความหนากว่าพื้นทะเลทั่วไป ความหนาของชั้นหินและแผ่นเปลือกโลก ขนาดของพื้นที่ซึ่งใหญ่เกินกว่าจะเป็นอนุทวีป และชิ้นส่วนของทวีปโบราณ มาเป็นเกณฑ์การศึกษาชั้นหิน ร่วมกับข้อมูลจากภาพถ่ายดาวเทียม และแผนที่ความโน้มถ่วงของพื้นมหาสมุทร ผลจากการวิเคราะห์และศึกษาดังกล่าว แสดงให้เห็นว่า ซีแลนเดียควรได้รับการพิจารณาให้เป็นทวีปใหม่ของโลก

          ซีแลนเดีย เป็นที่ได้รับความสนใจจากบรรดาชาวนักวิทยาศาสตร์และนักธรณีวิทยาเป็นอย่างมาก และต่างให้ความเห็นว่า ดินแดนแห่งนี้เป็นทวีป ที่แม้จะจมน้ำแต่ผืนดินก็ไม่แตกแยกออกจากกัน และควรค่าแก่การนำมาศึกษาเรื่องการเชื่อมต่อและการแยกออกจากกันของเปลือกโลก ซีแลนเดียเหมาะสมจะเป็นอีกหนึ่งทวีปของโลกมานานกว่า 2 ทศวรรษแล้ว ทีมนักวิทยาศาสตร์จำนวนกว่า 30 คน ได้รวมตัวกันเพื่อออกเดินทางสำรวจเพื่อหาคำตอบเกี่ยวกับความเป็นมาของพื้นที่สาบสูญใต้ทะเลนี้ ว่าทวีปนี้เกิดขึ้นและหายไปได้อย่างไร โดยมีการสำรวจทางทะเลและการขุดเจาะเก็บตัวอย่างแผ่นเปลือกโลก เพื่อพิสูจน์สมมติฐานที่ว่า “การเคลื่อนตัวในลักษณะมุดลง (subduction) ของแผ่นเปลือกโลกเมื่อหลายล้านปีก่อน เป็นตัวการทำให้เกิดแนวภูเขาไฟและเป็นที่มาของการจมหายไปในที่สุด

          อย่างไรก็ตาม ซีแลนเดีย ก็ยังเป็นพื้นที่ที่ยังไม่ได้ถูกประกาศอย่างเป็นทางการว่าเป็นทวีปที่ 8 ของโลก และยังเป็นพื้นที่ที่มีการสำรวจและศึกษาอย่างต่อเนื่องต่อไป

แหล่งที่มา

ปวิตา ลิขิตเดชาโรจน์. ซีแลนเดีย (Zealandia) ทวีปใหม่ที่รอการประกาศ. สืบค้นเมื่อวันที่ 16 สิงหาคม 2562. จาก https://www.nsm.or.th/other-service/1757-online-science/knowless-inventory/sci-article/science-article-nsm/3355-ซีแลนเดีย-zealandia-ทวีปใหม่ที่รอการประกาศ.html

30 นักวิทยาศาสตร์ สำรวจทวีป “ซีแลนเดีย”. สืบค้นเมื่อวันที่ 16 สิงหาคม 2562. จาก https://www.matichon.co.th/lifestyle/tech/news_617514

ซีแลนเดีย: ทวีปใหม่ลำดับที่ 8 ซึ่งจมอยู่ใต้นิวซีแลนด์?. สืบค้นเมื่อวันที่ 16 สิงหาคม 2562. จาก https://www.bbc.com/thai/international-39019042