ระหว่างที่สำรวจขุดหลุมปลวกอยู่ในเสียมเรียบ ประเทศกัมพูชา Munetoshi Maruyama นักกีฏวิทยาชาวญี่ปุ่น จากพิพิธภัณฑ์แห่ง Kyushu University ก็พบด้วงสปีชีส์ใหม่แอบอิงอาศัยอยู่ในรังของปลวก Macrotermes gilvus ซึ่งเป็นปลวกที่ขนใบไม้มาหมักทำสวนรา

ด้วงสปีชีส์ใหม่นี้ได้ชื่อว่า Eocorythoderus incredibilis อยู่ในวงศ์ย่อย Aphodiinae, เผ่า Corythoderini  ตัวยาวประมาณ 3 มิลลิเมตร ตาลดรูปเหลือเล็กมากจนแทบจะไม่มีเหลือ มีปีกหน้าแข็งๆ (elytra) คลุมหลังเหมือนด้วงทั่วไป แต่ว่าไม่น่าจะบินได้

Munetoshi Maruyama คิดว่าด้วง E. incredibilis คงจะอาศัยอยู่ในรังปลวกเกือบหรือตลอดชั่วชีวิตของมัน โดยแอบกินราในรังปลวกเป็นอาหาร ว่ากันตามเทคนิคแล้ว ด้วง E. incredibilis ก็คือปรสิตของรังปลวกนั่นเอง แต่มันคงจะไม่สร้างความเสียหายอะไรให้กับปลวกมากนัก เพราะมันมีจำนวนน้อยมาก Munetoshi Maruyama เจอด้วงชนิดนี้ทั้งหมดเพียงแค่ 10 ตัวจากการขุดแงะรังปลวกถึงกว่า 130 รัง

ลักษณะที่เด่นที่สุดของ E. incredibilis คือมันมี "ด้ามจับ" อยู่ที่กลางหลังเป็นเงี่ยงยื่นออกมาจากด้านหลังของอกปล้องแรกและด้านหน้าของปีกหน้า (elytra)

ระหว่างที่ทำการสำรวจ Munetoshi Maruyama สังเกตเห็นคาหนังคาเขาเลยว่าปลวกเอากรามงับด้วง E. incredibilis หิ้วไปหิ้วมาอยู่ในรัง ด้ามจับกลางหลังของด้วงนี้ก็มีไว้เพื่อให้ปลวกเอากรามงับได้สะดวกๆ

ลำตัวของด้วง E. incredibilis มีรูเล็ก ๆ กระจายอยู่ทั่วซึ่งน่าจะเป็นรูเปิดของต่อมที่สร้างกลิ่นไว้หลอกปลวกเพื่อให้ปลวกเข้าใจผิดว่าเป็นตัวอ่อนปลวก พอถูกปลวกแตะตัวปุ๊บ ด้วงก็จะรีบหดขาทั้งหกเข้าหาลำตัว ปลวกที่ไม่รู้เรื่องอะไรก็จะสอดกรามหิ้วด้วงไปส่งที่ห้องสวนรา หรือถ้าหากรังปลวกโดนมดบุก ปลวกก็จะหิ้วด้วงอพยพหนีภัย

แต่ดูจากหลักฐานแล้ว ปลวกก็ไม่ได้ไร้เดียงสาเสมอไป เพราะ Munetoshi Maruyama พบว่าด้วง E. incredibilis ส่วนใหญ่ที่พบมีร่างกายไม่สมประกอบเอาเสียเลย ส่วนใหญ่จะมีขาขาดแหว่งไป เป็นรอยเหมือนถูกตัดด้วยกรามปลวก บางทีกลิ่นเคมีที่ด้วงปล่อยออกมาอาจจะไม่เนียนพอ หรือไม่ก็อาจเกิดข้อผิดพลาดอะไรสักอย่างระหว่างการขนส่ง


การค้นพบนี้ตีพิมพ์ใน Zootaxa 3555, หน้า 83-88

ที่มา - New Scientist 

เรียบเรียงข้อมูลโดย http://jusci.net