การตั้งครรภ์นอกมดลูก (Ectopic pregnancy)

นายแพทย์อยู่ยง อนันตโชค

   การตั้งครรภ์นอกมดลูก เป็นสาเหตุการตายอันดับหนึ่งของการตั้งครรภ์ระยะแรก ถ้าได้รับการวินิจฉัยและการรักษาล่าช้าจะมีผลเสียต่อการตั้งครรภ์ในอนาคต 

 

คำจำกัดความ

   การตั้งครรภ์นอกมดลูก คือ การตั้งครรภ์ที่เกิดจากไข่ที่ได้รับการผสมแล้วไปฝังตัวและเจริญเป็น ตัวอ่อนอยู่นอกโพรงมดลูก โดยพบมากที่สุดที่ท่อนำไข่ โดยเฉพาะที่ส่วน ampullar บริเวณอื่น ๆ ที่อาจพบได้ ได้แก่ รังไข่ ปากมดลูก ภายในช่องท้อง เป็นต้น 

สาเหตุ

สาเหตุที่ทำให้การตั้งครรภ์นอกมดลูกเพิ่มสูงขึ้นมีดังนี้ 
1. มีตัวขัดขวางทำให้ไข่ที่ถูกผสมแล้วเดินทางเข้าสู่โพรงมดลูกช้ากว่าปกติ ได้แก่ ภาวะปีกมดลูกอักเสบ การเกิดพังผืดบริเวณรอบท่อนำไข่ ความผิดปกติโดยกำเนิดของท่อนำไข่ มีประวัติ ตั้งครรภ์นอกมดลูกมาก่อน ได้รับการผ่าตัดที่ท่อนำไข่มาในอดีต มีประวัติการทำแท้งหลายครั้ง และมีเนื้องอกเบียดท่อนำไข่ 
2. การทำหน้าที่เปลี่ยนไป เช่น การเคลื่อนไหวที่ผิดปกติของท่อนำไข่ 
3. การสูบบุหรี่ 
4. ได้รับยากระตุ้นการตกไข่ 

อาการ
อาการที่นอกเหนือจากอาการแพ้ท้องหรือบ่งว่าตั้งครรภ์ (คัดตึงเต้านม ขาดประจำเดือน) แล้วนั้นที่พบได้บ่อย ๆ คือ อาการปวดท้องและมีเลือดออกทางช่องคลอดกระปริบกระปรอย 

การรักษา
มีทั้งการรักษาโดยไม่ต้องผ่าตัด และการรักษาด้วยการผ่าตัด ทั้งนี้ขึ้นอยู่สภาพของผู้ป่วย ความต้องการมีบุตร พยาธิสภาพของท่อนำไข่ด้านที่มีการตั้งครรภ์ และด้านตรงข้าม ความพร้อมของเครื่องมือ และประสบการณ์ความสามารถของแพทย์ที่ทำการรักษา 


เอกสารอ้างอิง

1. ตำรานรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล 
2. เวชศาสตร์ฉุกเฉิน วิทยาศาสตร์แพทย์ศาสตร์พระมงกุฏเกล้า 

เว็บไซต์สำหรับศึกษาเพิ่มเติม (search by spong@)

1. http://www.advancedfertility.com/ectopfot.htm
Advanced Fertility Center of Chicago -- Ectopic Pregnancy Images รวมภาพที่คุณไม่เคยเห็นเกี่ยว 
กับการท้องนอกมดลูกและเรื่องราวน่าสนใจอื่นๆ 
2. http://www.womens-health.co.uk/ectopic.htm
Ectopic Pregnancy - การตั้งครรภ์นอกมดลูกเกิดได้อย่างไร อะไรเป็นสาเหตุ และจะรู้ได้อย่างไรว่าเกิดขึ้นแล้ว 
โอกาสที่เราจะเป็นมีมากน้อยเพียงใด ตรวจอย่างไร รักษาอย่างไรดี (ไม่มีภาพประกอบ) 
3. http://kidshealth.org/parent/pregnancy_newborn/pregnancy/ectopic.html
Ectopic Pregnancy - การตั้งครรภ์นอกมดลูกคืออะไร สัญญาณเตือนบอกเหตุว่าเป็นแล้วนะ อะไรเป็นสาเหตุทำให้ 
เกิดขึ้น ตรวจอย่างไรดี ทางเลือกการรักษามีอะไรบ้าง ถ้าเคยเป็นแล้วจะมีผลกับการท้องครั้งต่อไปหรือไม่ ฉันมีโอกาส 
เสี่ยงที่จะเป็นไหมเนี่ย (มีภาพประกอบ) นอกจากนี้ยังมีข้อมูลการแพทย์และการดูแลสุขภาพด้านอื่นๆ อีกด้วย 
4. http://www.siamguru.com/
เป็นเว็บไซต์ที่คุณสามารถเข้าไปฝึกค้นหาข้อมูลเพิ่มเติมได้ โดยใช้คำค้นหา (key word) ว่า "การตั้งครรภ์นอกมดลูก"