โรคไอบีเอส (IBS) อยู่ข้าง ๆ ตัวเรา

สุนทร  ตรีนันทวัน

ในปัจจุบันนี้มีชื่อโรคภัยต่าง ๆ ที่เป็นชื่อที่เราไม่ค่อยจะได้ยินมาก่อน เช่น โรคไอบีเอส (IBS-Irritable Bowel Syndrome)     ไอบีเอส   เป็นคำย่อทางการแพทย์ที่อาจจะไม่คุ้นหูพวกเรามากนัก  ทั้ง ๆ ที่มีคนจำนวนมากที่เป็นโรคนี้  ทางการแพทย์เรียกกันว่า โรคลำไส้แปรแรวน แพทย์บางท่านเรียกว่า โรคลำไส้หงุดหงิด

ไอบีเอส  เป็นโรคที่เกี่ยวข้องกับการทำงานที่ผิดปกติของระบบทางเดินอาหาร  โดยเฉพาะอย่างยิ่งคือที่ส่วนของลำไส้  ซึ่งโครงสร้างหรืออวัยวะของระบบทางเดินอาหารไม่มีอะไรผิดปกติหรือที่ทางการแพทย์เรียกว่า  ไม่มีพยาธิสภาพอื่นใด  นั่นคือปกติทุกอย่าง  อาการที่พบบ่อย ๆ เสมอคือมีตั้งแต่ท้องเสีย  ท้องผูก  หรือทั้งท้องเสียและท้องผูกสลับกันไปมา  ผู้ป่วยมักจะปวดท้อง  ซึ่งเมื่อได้ถ่ายอุจจาระจะรู้สึกหายปวดและสบายขึ้น  หลายคนมีอาการท้องอืดแน่นท้อง  ผู้ป่วยอาจจะรู้สึกว่าถ่ายอุจาระไม่หมดทั้ง ๆ ที่ความจริงถ่ายหมดแล้ว  หรือมีมูกปนออกมาเวลาถ่ายอุจจาระ  ไอบีเอสแบ่งเป็นสามลักษณะใหญ่ ๆ คือ  ท้องผูกเป็นอาการเด่น,ท้องเสียเป็นอาการเด่น,และท้องผูกกับท้องเสียสลับกันเป็นอาการเด่น

สำหรับในประเทศไทยทางการแพทย์คาดว่าผู้หญิงเป็นมากกว่าผู้ชาย  อาการของโรคไอบีเอสจะเป็น ๆ หาย ๆ เรื้อรัง  สร้างความรำราญไปตลอดชีวิต  ซึ่งอาจจะมีผลกระทบต่อการดำรงชีวิตและความเป็นอยู่ของผู้ป่วย  ผู้ป่วยไม่ค่อยอยากจะออกไปไหนไกล ๆ เพราะกลัวว่าจะเกิดปัญหาเกี่ยวกับห้องน้ำ  บางคนเมื่อมีอาการกำเริบมาก ๆ ปวดท้องมาก  ทานยาแล้วก็อาการยังไม่ดีขึ้น  บางคนคิดว่าตัวเองเป็นโรคร้ายรักษาไม่หาย  ทำให้เกิดอาการเครียดตามมา

ในปัจจุบันทางการแพทย์ยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่นอนของการเกิดโรคไอบีเอส  จึงยังไม่มียารักษาเฉพาะหรือการรักษาที่ได้ผลร้อยเปอร์เซ็นต์  แพทย์ก็รักษาไปตามอาการ เช่น  ให้ยาระบายในผู้ที่มีอาการท้องผูก  หรือให้ยาแก้ท้องเสีย  ถ้ามีอาการท้องเสียเป็นอาการเด่น  ผลการรักษาจึงยังไม่ดีเท่าที่ควร  ผู้ป่วยก็จะเป็น ๆ หาย ๆ  นี่แหละครับเป็นโรคที่เกิดขึ้นและเป็นภัยเงียบอยู่ข้าง ๆ เรานี่เอง ครับ