นายประพันธ์  เชิดชูงาม  นักวิจัยสาขาพิษวิทยาและอาชีวเวชศาสตร์สิ่งแวดล้อม  ภาควิชาเวชศาสตร์ป้องกันและสังคม  คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ได้ชี้แจงประกาศให้ประชาชนได้ทราบว่า  ต้นมะกล่ำตาหนู  พบได้ทุกพื้นที่ในเขตร้อน  โดยเฉพาะทางตะวันออกเฉียงเหนือ  ขึ้นอยู่ทั่วๆไปตามท้องไร่ท้องนาหรือตามรั้วบ้าน  มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า  อะบรัส  พรีคาโทเรียส (Abrus precatorius L)  อยูในวงศ์  เลกูมิโนซีอี (Leguminoceae)  มีชื่อที่เรียกกันตามท้องถิ่นหลายชื่อ    เช่น  กล่ำเครือ  กล่ำตาไก่  มะกล่ำเครือ  ชะเอมเทศ  มะขามไฟ  ตาดำตาแดง   มะกล่ำแดง   มะแด๊ก (เชียงใหม่)  เกมกรอม (สุรินทร์)  เป็นต้น

ภาพ   http://www.pompernpong.net

ฝักเมล็กมะกล่ำตาหนูแห้งแตกมีเมล็ดอยู่ข้างใน

ลักษณะ เป็นไม้เถาว์เลื้อยพวกตระกูลถั่ว  ใบออกเป็นคู่คล้ายขนนก  มีใบย่อยประมาณ  8 – 15  คู่  ขอบใบเรียบ  ออกดอกเป็นช่อ  มีกลีบดอก สีม่วง  แดง  ชมพู  ขาว  ดูสวยงาม  ออกผลเป็นฝักคล้ายกับถั่วลันเตา  ภายในฝักมีเมล็ด  3 – 5  เมล็ด  เมล็ดกลมรีมีขนาด  6 – 8  มิลลิเมตร  เปลือกแข็ง  สีแดงสดใสเป็นมัน  ตรงบริเวณขั้วเมล็ดมีสีดำ  ขณะที่ฝักยังอ่อนมีสีเขียว  เมื่อแก่มีสีน้ำตาล  เมื่อแห้งฝักจะแตก  เห็นเมล็ดสีแดงชัดเจนดูสวยงาม  เด็กๆเห็นก็จะเก็บมาเล่นกัน สารพิษ ที่พบในเมล็ดมะกล่ำตาหนู เรียกว่า  อะบริน (Abrin)  เป็นสารที่มีพิษร้ายแรงมากๆ หากนำมาเคี้ยวเล่นด้วยความสนุก  และกลืนเข้าไป  สารพิษอะบรินจะออกฤทธิ์  ภายในเวลาประมาณ  3  ชั่วโมง  คือสารนี้จะไปทำลายเม็ดเลือดแดง  ระบบทางเดินอาหาร  ทำให้อาเจียน  ปวดท้องอย่างแรง  ทำให้กระเพาะอาหารและลำไส้อักเสบ  ในกรณีที่กินเข้าไปมาก  จะอาเจียนเป็นเลือด  อุจจาระมีมูกเลือด   ภายใน  2 – 3  วัน  จะมีอาการกล้ามเนื้ออ่อนเพลียไม่มีแรง  หัวใจสั่น  มือสั่น  ตับวาย  ไตวาย  และในที่สุดก็ถึงแก่ความ  ตาย ได้  ถ้ารักษาไม่ทันท่วงที

นอกจากนี้จากการเผยแพร่ของเว็บไซท์  www.medplant.mahidol.ac.th      ผู้ป่วยที่เกิดจากการกินเมล็ดมะกล่ำตาหนูเข้าไป  มีทั้งเด็กและผู้ใหญ่   และในสหรัฐอเมริกา  ก็มีรายงานว่าเด็กที่อยู่ในรัฐฟลอริดา ซึ่งเป็นเขตร้อน  มีต้นมะกล่ำตาหนูขึ้นทั่วไป   มีเด็กที่กินเมล็ดมะกล่ำตาหนูเข้าไปบางคนก็ตายไปรักษาไม่ทัน เนื่องจากกินในเข้าไปมาก  เด็กบางคนต้องตายจากมีอาการอักเสบของระบบทางเดินอาหารอยู่เป็นเวลา  4  วัน  เป็นต้น

เนื่องจากเมล็ดมะกล่ำตาหนูมีพิษร้ายแรงสุดๆนี่เอง  กระทรวงสาธารณะสุขจึงประกาศเตือนให้ประชาชนทราบถึงอันตรายจากเมล็ดมะกล่ำตาหนู   ผู้ปกครอง  คุณพ่อคุณแม่  ญาติพี่น้อง  ต้องเตือนให้ลูกหลานระวังอันตราย  ห้ามไม่ให้กินเมล็ดมะกล่ำตาหนูเด็ดขาด โดยเฉพาะครู  อาจารย์  ที่ใกล้ชิดกับเด็กๆที่อยู่ในวัยซุกซน จะต้องให้ความรู้  ความเข้าใจ แก่เด็กนักเรียนให้ทราบถึงอันตรายจากเมล็ดมะกล่ำตาหนูด้วย. ทั้งดอกและเมล็ดสวยจริงก็ตาม   แต่แฝงด้วยพิษร้ายสุดๆอยู่ภายใน ครับ