อันตรายจากภาชนะบรรจุอาหาร

สุนทร  ตรีนันทวัน

เราเคยสังเกตและคิดกันบ้างไหมครับ  เวลาเราไปซื้ออาหาร ผู้ขายจะเอาอาหารใส่ภาชนะต่างๆ ให้เรา  เช่น  ถุงพลาสติก  กล่องโฟม  กล่องพลาสติก  กล่องโลหะ  และภาชนะอื่น ๆ อีกครับ  ทั้งนี้ก็เพื่อความสะดวกนั่นเองครับ  สะดวกต่อการใช้งาน  ปัจจุบันนี้ในชีวิตประจำวันของคนเราแทบจะทุกหนทุกแห่ง   เราใช้ภาชนะบรรจุอาหารที่หลากหลาย   เช่น

1. พลาสติก การใช้ภาชนะพลาสติก  ควรใช้อย่างระมัดระวัง  ใช้ให้ถูกวัตถุประสงค์ของภาชนะ  เพื่อป้องกันอันตรายที่จะเกิดแก่สุขภาพและร่างกายของผู้ใช้

ข้อแนะนำในการใช้ภาชนะพลาสติก

1. ไม่ควรใช้ถุงพลาสติกธรรมดาใส่อาหารร้อนจัด  และไม่ควรนำกระติกน้ำแข็งพลาสติกมาใส่เครื่องดื่มร้อนจัด  ทั้งนี้ถุงพลาสติกและกระติกน้ำแข็งพลาสติก  ทำจากเนื้อพลาสติกที่ไม่สามารถทนต่ออุณหภูมิสูง  อาจมีบางส่วนละลายเข้าสู่อาหารได้

2. ไม่ใช้ถังน้ำชนิดหูหิ้วและอ่างพลาสติกใส่อาหารร้อนจัดหรือผักผลไม้ดอง  เนื่องจากเนื้อพลาสติกบางส่วนอาจละลายปนเปื้อนกับอาหารได้  สำหรับผักและผลไม้ดองนั้น  มีสภาพเป็นกรดละลายโลหะหนักออกจากพลาสติกได้ดี

3. ไม่นำถังพลาสติกหรือภาชนะอื่น ๆ ที่บรรจุสารเคมี  น้ำกรด  ยาฆ่าแมลง  ที่ใช้มาบรรจุอาหาร  น้ำดื่ม  น้ำแข็ง  น้ำส้มสายชู  น้ำปลา  เนื่องจากสารที่เคยบรรจุอยู่ก่อนจะละลาย  ปนเปื้อนออกมาในอาหารได้

4. ไม่ควรใช้แผ่นใยสังเคราะห์  หรือฝอยเหล็กขัดถู  จาน  ชาม  ถ้วยพลาสติก  เพราะแผ่นใยสังเคราะห์หรือฝอยเหล็กจะทำลายผิวของภาชนะเกิดรอยขูดขีด  คราบสกปรกต่าง ๆ จึงฝังอยู่ในรอยขูดขีดนั้นได้  จะทำให้เศษอาหาร  คราบสกปรกต่าง ๆ  หลุดออกมาปนเปื้อนกับอาหารได้

2. โลหะ โลหะที่นิยมสำหรับบรรจุอาหารกระป๋องมี 3 ประเภท คือ

1. แผ่นเหล็กเคลือบดีบุก

ใช้ดีบุกเคลือบผิวเหล็กไว้ทั้งสองด้าน  เพื่อป้องกันการขึ้นสนิม

2. แผ่นเหล็กชุบโครเมียม  ทำจากแผ่นเหล็กที่ผ่านกระบวนการเคลือบด้วยโครเมียม หรือโครเมียมออกไซด์ แล้วเคลือบด้วยแลคเกอร์เพื่อป้องกันการเกิดปฏิกิริยาเคมีระหว่างโลหะกับอาหาร  กระป๋องชนิดนี้ทนความร้อนและทนการกัดกร่อนได้ดี

3. อลูมิเนียม  นิยมผสมอลูมิเนียมกับแมงกานีส  หรือแมกนีเซียมทำกระป๋องสำหรับบรรจุเครื่องดื่ม  เช่น  เบียร์  น้ำผลไม้  น้ำอัดลม  เป็นต้น  กระป๋องชนิดนี้คุณสมบัติดีเด่น  คือ  น้ำหนักเบา  ทนความร้อนได้สูง  ทำให้เย็นได้เร็ว  ปัจจุบันเป็นที่นิยมใช้กันมาก

อาหารที่มีความเป็นกรดสูงจะมีปริมาณดีบุกละลายปะปนลงในอาหารสูง  ถ้าเป็นอาหารที่มีความเป็นกรดต่ำ  จะมีปริมาณดีบุกละลายลงในอาหารน้อย  สรุปได้ว่าความเป็นกรดเป็นด่างของอาหารที่บรรจุ  จะมีอิทธิพลต่อการละลายดีบุกลงในอาหาร

สำหรับผู้บริโภคอาหารกระป๋อง

1. อาหารกระป๋องที่เก็บไว้นานเกินไป  อาจจะมีดีบุกละลายออกมาในปริมาณสูงพอที่จะเป็นอันตรายต่อชีวิตได้

2. การเก็บอาหารกระป๋องที่เหลือหลังจากเปิดกระป๋องแล้ว  ควรจะถ่ายอาหารออกใส่ในภาชนะอื่นจะปลอดภัยกว่า

3. ไม่ควรนำอาหารกระป๋องที่เปิดฝาแล้วไปอุ่น  โดยไม่ถ่ายอาหารออกใส่ในภาชนะอื่น  เนื่องจากความร้อนจะเป็นตัวเร่งให้เกิดการละลายของโลหะปนเปื้อนลงไปในอาหารมากขึ้น

การใช้ภาชนะในการบรรจุอาหาร  เราต้องดูพิจารณาให้ละเอียดถี่ถ้วนนะครับ  โดยเฉพาะเรื่องของความสะอาด  ซึ่งสำคัญมากครับ