คำเตือน  ภาพที่จะได้เห็นดังต่อไปนี้อาจทำให้คุณผู้อ่านบางท่านรับประทานอาหารเช้าไม่ลง หรือไม่ก็นอนฝันร้ายได้ในคืนนี้ หากคุณมั่นใจว่าสามารถชมภาพด้านล่างนี้ได้ ขอย้ำอีกครั้งว่า ผู้เขียนได้พยายามเตือนผู้อ่านแล้ว!

ภาพที่  1 สตรอว์เบอรรี่
ที่มา ulleo/pixabay

          หากภาพด้านบนทำให้คุณผู้อ่านรู้สึกอึดอัดใจหรือรู้สึกว่าเป็นสิ่งที่น่ารังเกียจ คงต้องแจ้งให้ท่านทราบตรงนี้ว่าเนื้อหาภายในบทความยังคงมีภาพอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องอีกหลายภาพที่จะช่วยในการประเมินให้ท่านทราบว่า ท่านกำลังได้รับผลกระทบจากภาวะความหวาดกลัวต่อรูหรือหลุมหรือที่เรียกว่า Trypophobia

          ภาวะ Trypophobia ถูกอธิบายว่าเป็นความหวาดกลัวในรูปแบบหนึ่ง ซึ่งกลัวหรือรังเกียจสิ่งที่มีพื้นผิวเป็นรูปวงกลมที่ไม่แน่นอน รูกลวง หรือหลุม เช่น หลุมในฟองน้ำ, รังผึ้ง, สตรอว์เบอร์รี, รูบนเนยแข็ง หรือแม้กระทั่งฟองอากาศในถ้วยกาแฟ ซึ่งรูปร่างเหล่านี้อาจดูเหมือนเป็นภาพธรรมดาสำหรับคนส่วนใหญ่ แต่สำหรับประชากรราว 15% จากทั่วโลก เพียงแค่มองภาพดังกล่าวไม่กี่วินาทีก็สามารถกระตุ้นให้เกิดความรู้สึกหวาดกลัว วิตกกังวล รวมทั้งความรู้สึกขยะแขยงได้

ภาพที่ 2 ฟองน้ำล้างจาน ที่
มา  41330/pixabay

          นักจิตวิทยาจากมหาวิทยาลัย Kent ในสหราชอาณาจักรเชื่อว่า พวกเขาได้พบสาเหตุของภาวะที่เรียกว่า ความเกลียดชังต่อปรสิตและโรคที่หยั่งรากลึก (a deep-seated aversion to parasites and disease) โดยการศึกษาของพวกเขาได้ถูกตีพิมพ์ในวารสาร Cognition and Emotion แสดงให้เห็นถึงเงื่อนไขที่เกี่ยวข้องกับการตอบสนองเพื่อหลีกเลี่ยงโรคติดเชื้อหรือการติดเชื้อปรสิต ซึ่งเน้นที่การติดเชื้อหลายรูปแบบในลักษณะของรอยโรคที่เป็นวงกลมและหลุม เช่น หนอนในผิวหนังมนุษย์, ฝีดาษ, หัด, หัดเยอรมัน, ไข้รากสาด, ไข้อีดำอีแดง เป็นต้น

          เป็นที่ทราบกันดีว่า การตอบสนองที่หลากหลายของความขยะแขยงและความรังเกียจเกิดจากวิวัฒนาการในการหลีกเลี่ยงแหล่งที่มาของการติดเชื้อ ตัวอย่างเช่น คนจำนวนมากรังเกียจเลือดและกลิ่นเหม็น ปัจจัยดังกล่าวก็จะทำหน้าที่ในการยับยั้งผู้คนจากแหล่งเชื้อโรคที่ก่อให้เกิดความเจ็บป่วยที่เป็นไปได้ เช่นว่าหากไม่ชอบหรือรังเกียจสิ่งใดก็จะตอบสนองโดยการหลีกเลี่ยงต่อสิ่งนั้น

ภาพที่ 3 รังผึ้ง 
ที่มา speculator/pixabay

          การศึกษาของทีมนักวิจัยได้ทำการคัดเลือกอาสาสมัครทั้งหมด 600 ท่าน โดยกลุ่มหนึ่งคือผู้ที่มีภาวะ trypophobia ในขณะที่อีกกลุ่มหนึ่งไม่มีผู้ที่มีภาวะดังกล่าว เพื่อดูภาพที่เป็นภาพหลุมต่างๆ รวมทั้งภาพในลักษณะคล้ายคลึงกันและทำการตอบแบบสอบถาม

          สำหรับภาพ 16 ภาพที่ใช้ในการทดลอง จำนวน 8 ภาพเป็นรูปของรอยโรคบนอวัยวะต่างๆ ของร่างกาย เช่น ผดผื่น หรือเห็บบนผิวหนัง และอีกจำนวน 8 ภาพจะไม่มีความเกี่ยวข้องกับพยาธิสภาพของโรคภัยไข้เจ็บต่างๆ อาทิเช่น รูที่เจาะบนผนัง ฝักเมล็ดบัว เป็นต้น

ภาพที่ 4 ฝักเมล็ดบัวแห้ง
ที่มา sonjaehoon/pixabay

          ผลการศึกษาพบว่า รอยโรคทั้ง 8 ภาพกระตุ้นการตอบสนองเชิงลบของอาสาสมัครทั้งสองกลุ่ม และสำหรับภาพที่ไม่เกี่ยวข้องกับพยาธิสภาพของโรคสามารถกระตุ้นให้เกิดการตอบสนองในลักษณะเดียวกันได้ในกลุ่มของผู้ที่มีภาวะ trypophobia ซึ่งบุคคลที่มีภาวะดังกล่าวจะแสดงความรู้สึกรังเกียจ คลื่นไส้ และกระตุ้นให้เกิดอาการอาเจียนได้เมื่อได้เห็นภาพเหล่านั้น ทั้งนี้อาสาสมัครยังกล่าวอีกว่า พวกเขายังมีความรู้สึกอื่นๆ เช่น อาการคันผิวหนัง หรือแม้กระทั่งมีความรู้สึกว่ามีแมลงจำนวนมากคลานบนผิวหนังของตัวเอง   โดยทีมวิจัยสรุปได้ว่า บุคคลที่มีภาวะ trypophobia อาจสามารถรับรู้ถึงกลุ่มของสิ่งเร้าได้ดีกว่าผู้อื่น เสมือนเป็นสัญญาณเตือนของการมาถึงของโรคติดเชื้อและปรสิต จึงทำให้เกิดการตอบสนองเพื่อหลีกเลี่ยงสิ่งที่ทำให้ต้องการจะอยู่ห่างให้มากที่สุด

          ความกลัวของผู้คนในรูปแบบที่แตกต่างกันก็จะมีการตอบสนองต่อความกลัวสิ่งนั้นที่แตกต่างกัน ในกรณีภาพถ่ายดังกล่าวหลายท่านอาจจะมองว่าเป็นภาพธรรมดา แต่สำหรับอีกหลายท่าน หากพวกเขาทราบว่าจะต้องมาดูภาพเหล่านี้ คลิกเดียวในการอ่านเรื่องราวข้างต้นก็คงเป็นการสิ้นเปลืองเวลาและยังสร้างผลกระทบในด้านจิตใจและร่างกายได้อย่างมากเลยทีเดียว ดังนั้นเมื่อมีคนใกล้ตัวมีอาการของภาวะเช่นนี้ การทำความเข้าใจและให้กำลังใจกันซึ่งกันและกันจะเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการอยู่ร่วมกัน

แหล่งที่มา

Tom Hale. (2017, 12 July). Scientists Think They've Finally Worked Out Why This Image Freaks You Out.

         Retrieved September 20, 2017, from http://www.iflscience.com/brain/scientists-think-theyve-finally-worked-out-why-this-image-freaks-you-out/

Bec Crew. (2016, 6 January). Understanding Trypophobia, a Fear of Holes.
         Retrieved September 20, 2017, from http://www.sciencealert.com/watch-understanding-trypophobia-the-fear-of-holes

Trypophobia. 
          Retrieved September 20, 2017, from https://www.healthline.com/health/trypophobia#symptoms3