สุนัข กับเซ็นเซอร์ตรวจจับเบาหวาน

โรคเบาหวาน ถือเป็นภัยคุกคามสุขภาพของประชากรโลกที่น่ากลัว จากข้อมูลของเว็บไซต์ diabetesatlas.org ระบุว่า ในปี พ.ศ. 2015 มีประชากรโลกกว่า 415 ล้านคน ป่วยเป็นโรคเบาหวาน และทุก ๆ  6 วินาที จะมีคนหนึ่งคนป่วยและเสียชีวิตจากโรคนี้แนวคิดการใช้สุนัขบำบัดกับผู้ป่วยโรคเบาหวานจึงเป็นสิ่งที่น่าสนใจ เพราะเมื่อเกิดการเปลี่ยนแปลงของระดับน้ำตาล กลิ่นของร่างกายจะเปลี่ยนไป สุนัขจะรับรู้ได้ทันที มันจะรีบเห่าเตือนแม้ในขณะที่ตัวผู้ป่วยกำลังหลับอยู่ก็ตาม

หลายคนอาจจะเคยได้ยินข่าวของ เจ้า Maisie สุนัขสายพันธุ์ลาบราดอร์รีทรีฟเวอร์ ที่เป็นสุนัขบำบัดคอยปกป้องหนูน้อย Alena Hughes วัย 6 ปี ที่ป่วยเป็นโรคเบาหวาน โดยมันถูกฝึกมาเพื่อช่วยผู้ป่วยโรคเบาหวานโดยเฉพาะ เพื่อให้ดมกลิ่นเหงื่อและกลิ่นลมหายใจของผู้ป่วยโรคเบาหวานเมื่อระดับน้ำตาลในเลือดมีการเปลี่ยนแปลง ไม่ว่าจะเพิ่มขึ้นหรือลดลงก็ตาม หากเกิดความเปลี่ยนแปลงขึ้น มันจะคอยเตือนผู้ป่วยถึงความผิดปกตินั้นและช่วยให้ผู้ป่วยจัดการปรับระดับน้ำตาลให้กลับมาสู่ภาวะปกติ ก่อนที่อาการของผู้ป่วยจะแย่ลงไป

อันที่จริงแล้ว ในหลายๆปีที่ผ่านมาในต่างประเทศได้มีการศึกษาเพื่อทำความเข้าใจว่าเหล่าสุนัขสามารถรับรู้เมื่อระดับน้ำตาลในเลือดของมนุษย์มีการเปลี่ยน แปลงได้อย่างไร โดยล่าสุดจากการศึกษาของมหาวิทยาลัย Cambridge พบว่าเหล่าสุนัขสามารถรับรู้ได้จากกลิ่นของสารเคมีทั่วไปชนิดหนึ่งที่ชื่อว่า“ Isoprene” นั้นเอง

Isoprene หรือ ไอโซปรีน คือ สารประกอบไฮโดรคาร์บอนจำพวกแอลคีน สูตรเคมีคือ C₅H₈ เป็นของเหลวไม่มีสี จุดเดือดอยู่ที่ 34.1°C มีสมบัติไม่ละลายในน้ำ แต่ละลายได้ในแอลกอฮอล์และอีเทอร์ ได้จากการกลั่นทำลายยางดิบ

โดยการศึกษา ได้ศึกษาลมหายใจของผู้หญิง 8 คน ที่มีอาการป่วยเป็นโรคเบาหวาน Type I  โดยค่อยๆลดระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยอย่างระมัดระวัง จนถึงจุดหนึ่งที่เป็นจุดแสดงว่าน้ำตาลในเลือดต่ำผิดปรกติพบว่า ระดับของ Isoprene สูงขึ้นจนถึงระดับที่สุนัขสามารถได้กลิ่นและตรวจจับได้

ในขณะที่การเปลี่ยนแปลงนี้อาจน้อยเกินไปที่มนุษย์จะรู้สึก  แต่เพราะสุนัขมีความสามารถในการตรวจจับกลิ่นไม่พึงประสงค์ที่ความเข้มข้นอยู่ในระดับประมาณหนึ่งส่วนต่อล้านล้านส่วน ซึ่งเทียบเท่าได้กับการตรวจสอบน้ำตาลหนึ่งช้อนชาในสระว่ายน้ำขนาดเท่าสระว่ายน้ำโอลิมปิก 2 สระ เลยทีเดียว

ถึงแม้การศึกษาว่า ทำไมระดับ Isoprene ถึงเพิ่มมากขึ้น เมื่อระดับน้ำตาลในเลือดต่ำลง แต่จากที่กล่าวมาข้างต้นนี้เอง การค้นพบความเป็นไปได้ว่าสุนัขมีความเซ็นเซอร์ตรวจจับทางการแพทย์ จะมีประโยชน์อย่างมาก เพราะมันสามารถใช้เป็นระบบเตือนภัยล่วงหน้าในผู้ป่วยโรคเบาหวาน โดยไม่จำเป็นต้องทำการทดสอบเลือดผู้ ป่วยโรคเบาหวานจะเสี่ยงต่ออันตรายเมื่อระดับน้ำตาลในเลือดในระหว่างการนอนหลับต่ำ โดยระดับน้ำตาลในเลือดระหว่าง 4.0 - 7.0 มิลลิโมลต่อลิตร จึงจะเป็นระดับที่ปลอดภัย ในกรณีของสุนัขพวกมันสามารถตรวจจับกลิ่น Isoprene ได้ เมื่อระดับน้ำตาลในเลือดต่ำลงถึง 4.5 มิลลิโมลลิตร หากฝึกให้มันส่งเสียงร้องขอความช่วยเหลือ หรือทำการปลุกผู้ป่วยได้ จะช่วยลดความเสี่ยงของผู้ป่วยโรคเบาหวานที่กำลังมีระดับน้ำตาลในเลือดต่ำขณะนอนหลับได้เป็นอย่างดี

ภาพจาก

http://metro.co.uk/2013/03/20/life-saving-labrador-nose-how-to-keep-diabetic-owner-alive-3552130/

ข้อมูลจาก

http://www.sciencealert.com/scientists-finally-know-how-dogs-sniff-out-diabetes

http://www.natureworldnews.com/articles/24353/20160628/dogs-sniff-out-diabetes-people-now-know.htm

https://www.dogilike.com/content/vettalk/5199/

http://www.natureworldnews.com/articles/24353/20160628/dogs-sniff-out-diabetes-people-now-know.htm