ภาพ Aircraft Engine

ที่มา https://pixabay.com/th/ meineresterampe

            ถ้าใครที่มีโอกาสเคยได้นั่งเครื่องบินแล้วสังเกตุที่บริเวณเครื่องยนต์ของเครื่องบินก็จะเห็นเส้นสีขาวที่ถูกระบายไว้บริเวณด้านหน้าของเครื่องบิน แล้วรู้หรือไม่ว่าเส้นพวกนี้ไม่ได้ถูกระบายไว้เพื่อความสวยงาม แต่มีหน้าที่อื่นที่สำคัญมาก ๆ อยู่

          เส้นพวกนั้นถูกเรียกโดยทั่วกันว่า Aircraft Engine Spiral ถูกใช้ครั้งแรกกับเครื่องบิน Messerschmitt Bf 109 ในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 ซึ่งหน้าที่ที่สำคัญที่สุดของเส้นเหล่านี้ก็คือ เป็นสัญญาณเพื่อให้พนักงานที่ทำงานอยู่โดยรอบเครื่องบิน (ground personal) รู้ว่า ขณะนี้เครื่องยนต์ของเครื่องบินได้เริ่มทำงานแล้ว เนื่องจากเวลาที่เครื่องยนต์หมุน (เวลาเครื่องยนต์ของเครื่องบินทำงานจะใช้การหมุนเพื่อป้อนอากาศเข้าไปยังห้องเผาไหม้) พนักงานก็จะไม่เห็นเส้น Spiral แล้ว แต่จะเห็นเป็นวงกลมสีขาว ๆ แทน และหากไม่มีเส้น Spiral นี้พนักงานที่ทำงานก็มีโอกาสเสี่ยงสูงที่จะโดนเครื่องยนต์ดูดเข้าไปเพราะไม่รู้ว่าเครื่องยนต์ทำงาน (เพราะโดยปกติแล้วพนักงานที่ทำงานใกล้ ๆ เครื่องยนต์จะต้องใส่หูฟังเพื่อป้องกันเสียงของเครื่องยนต์ที่ดังมาก จึงทำให้พนักงานเหล่านั้นไม่รู้ว่าเครื่องยนต์กำลังทำงานได้จากเสียงของเครื่องยนต์)

          เส้น Spiral นั้นมีหลากหลายรูปแบบ ไม่ได้มีเพียงแบบหมุนวนโดยจะมีทั้งแบบที่เรียกว่า Swirl, Wobbly Ball, Comma, Apostrophe, Typhoon โดยรูปแบบที่จะเลือกมาใช้จะขึ้นอยู่กับดุลพินิจของผู้ซื้อเครื่องบิน หรือก็คือ Airline จะเป็นผู้กำหนดให้ผู้ผลิต ๆ ออกมาตามแบบที่ต้องการ และเส้น Spiral จะถูกระบายลงบนส่วนที่เป็นลักษณะกรวย หรือ โดม ด้านหน้าสุดของเครื่องยนต์ ซึ่งเหตุผลที่ต้องทำการออกแบบบริเวณดังกล่าวให้เป็นรูปแบบนี้ นอกจากจะมีเหตุผลทางด้านอากาศพลศาสตร์เข้ามาเกี่ยวข้องแล้ว ยังมีเหตุผลอื่นอีกก็คือ จะช่วยลดโอกาสการชนนกและลดความเสียหายที่เกิดขึ้นหากว่าชนนกขณะทำการบิน อีกอย่างหนึ่งคือช่วยลดการเกิดน้ำแข็งเกาะในบริเวณดังกล่าวได้อีกด้วย

          และนอกจากเหตุผลทางด้านความปลอดภัยของผู้ที่ทำงานรอบเครื่องบินแล้ว ยังมีอีกเหตุผลหนึ่งที่สำคัญ จากการศึกษารวบรวมข้อมูลจากผู้ใช้งานเครื่องบิน และงานวิจัยจาก University of Oslo ทำให้รู้ว่าเครื่องบินที่มี Engine Spiral จะมีนกเข้าไปในเครื่องยนต์น้อยกว่าเครื่องยนต์ที่ไม่มี Spiral หรือก็คือ มีอัตราการบินชนนกต่ำกว่าเครื่องยนต์ที่ไม่มี Spiral ซึ่งอาจจะเป็นเพราะว่าถ้าไม่มีเส้น Spiral นกจะคิดว่าเครื่องยนต์เป็นถ้ำจึงบินเข้าไป หรือ เครื่องยนต์ที่มี Spiral เวลาหมุนทำงานจะมีลักษณะคล้ายดวงตาขนาดใหญ่นกจึงกลัวนั่นเอง แต่เหตุผลข้อนี้ก็เป็นเพียงแค่การรวบรวมข้อมูลจากผู้ใช้งานเท่านั้น มิได้เป็นจุดประสงค์หลักจากผู้ผลิตเครื่องบิน

          จะเห็นได้ว่าแค่สำหรับเครื่องบินแล้วมีรายละเอียดที่เยอะมาก มีความซับซ้อนมาก และค่อนข้างยากในการทำความเข้าใจ ดังนั้นผู้ที่ทำงานกับเครื่องบินจึงต้องเป็นผู้ที่มีประสบการณ์สูง มีความเชี่ยวชาญ และที่สำคัญที่สุดคือ ต้องให้ความสำคัญกับเรื่องของความปลอดภัยมาเป็นอันดับแรก (Safety First)

แหล่งที่มา

aerosavvy.  (2015, 20 February).   Aircraft Engine Spirals & Swirls

.  Retrieved October 1, 2018, from https://aerosavvy.com/aircraft-engine-spirals/