พื้นที่ดิน 1 ไร่ อาจจะไม่มากนักในการทำการเกษตร แต่หากมีการจัดสรรและบริหารการใช้ที่ดินที่ดี ก็จะสามารถสร้างรายได้ที่ยั่งยืนเพื่อใช้จ่ายเลี้ยงดูตนเองและครอบครัว อีกทั้งยังสามารถปลูกพืชได้ตลอดทั้งปี ในการใช้พื้นที่ 1 ไร่ จะประกอบไปด้วยพื้นที่ 4 งาน จะมีการแบ่งพื้นที่การใช้สอยออกเป็น 2 ส่วน พื้นที่ 1 งาน แบ่งไว้สำหรับบ่อน้ำและที่อยู่อาศัย ส่วน 3 งานที่เหลือ จะแบ่งไว้สำหรับการการเพาะปลูก ซึ่งมีการแบ่งเป็นการปลูกพืช 3 ระยะด้วยกัน คือ ระยะสั้น ระยะยาว และระยะกลาง เราจะสามารถสร้างรายได้ในพื้นที่ 1 ไร่ ได้อย่างไร ติดตามกันได้เลย

ภาพที่ 1 พื้นที่นาว่างเปล่าแห้งแล้ง
ที่มา https://pixabay.com, Free-Photos

          การปลูกพืชระยะสั้น จะเป็นการปลูกพืชที่มีระยะการปลูกสั้น ๆ เน้นไว้กินเอง หากมีมากเกินไปสามารถนำมาแบ่งขาย และมีรายได้ให้กับครอบครัวได้ แต่หากมีพื้นที่น้อยหรือจำกัด จะต้องวางแผนการปลูก เลือกพันธุ์ผักที่เหมาะสม ราคาดี ใช้พื้นที่ทุกตารางนิ้วให้คุ้มค่า เช่น ถั่วงอก ต้นอ่อนทานตะวัน ผักบุ้งจีน กวางตุ้ง เห็ดนางฟ้า ผักคื่นฉ่าย ผักกาดหอม หรือผักสลัด

          การปลูกพืชระยะกลาง จะเป็นจำพวกไม้ผล และผลไม้ตามฤดูกาล ซึ่งใช้ระยะการปลูกพอสมควร ส่วนใหญ่แล้ว ใน 1 ปีสามารถเก็บเกี่ยวผลผลิตได้ 1-2 ครั้ง หรือตามฤดูกาล เช่น มะนาว มะพร้าว มะละกอ กล้วย มะม่วง เป็นต้น โดยรายได้ส่วนนี้จะเก็บไว้สำหรับชำระหนี้ เป็นเงินออม หรือเป็นทุนในการซื้อเครื่องทุนแรงต่างๆ เช่น ระบบน้ำ หรือเครื่องตัดหญ้า เป็นต้น และด้วยข้อจำกัดของเนื้อที่ จึงต้องเน้นทำให้ผลผลิตออกในช่วงที่มีราคาแพง เช่น การปลูกมะนาวให้ออกลูกในช่วงหน้าแล้ง เดือนพฤศจิกายน-เมษายน ก็จะได้ราคาที่สูงขึ้น เป็นต้น

          การปลูกพืชระยะยาว จะเป็นจำพวกไม้เศรษฐกิจที่ใช้ระยะเวลากว่าที่จะมีการเก็บเกี่ยวหลายปี หรือใช้ประโยชน์ได้ เช่น สักทอง ยางนา ไม้เต็ง ไม้แดง หรือไม้ประดู่ เป็นต้น โดยต้นไม้เหล่านี้เราจะเน้นการปลูกตามแนวเขตแดน หรือปลูกเป็นรั้ว เน้นปลูกช่วงต้นฤดูฝน ซึ่งแนวชายแดนของพื้นที่ 1 ไร่ จะมีความยาวมากถึง 160 เมตร หากเราปลูกต้นไม้ในระยะ 2 เมตร/ต้น ก็จะได้ไม้เศรษฐกิจ 80 ต้น ในช่วงระหว่างที่ไม้เศรษฐกิจเหล่านี้กำลังเติบโต พื้นที่ระหว่างต้นก็สามารถปลูกมะละกอพันธุ์ดีแซมระหว่างกลางได้ เช่น พันธุ์แขกดำ แขกนวล พันธุ์ต้นเตี้ย เพชรพิมาย เป็นต้น

ข้อดีของการปลูกพืชในพื้นที่น้อย

         1. สามารถดูแลและควบคุมได้ทั่วถึง

         2. ไม่จำเป็นต้องใช้แรงงานเยอะ สามารถทำเองได้ภายในครอบครัว

         3. เนื่องจากมีเนื้อที่จำกัด จึงต้องปลูกพืชแบบผสมผสาน มีความเสี่ยงน้อย

         4. เริ่มต้นแบบเล็ก ๆ เมื่อได้รับผลตอบแทนที่ดี และมีประสบการณ์มากขึ้นก็สามารถขยายเพิ่มเติมได้ง่าย

        จะเห็นได้ว่าเพียงพื้นที่ 1 ไร่ หากมีการจัดการที่ดีก็สามารถที่จะสร้างรายได้ให้กับตนเองครอบครัวได้ตลอดทั้งปี นอกจากนี้ในพื้นที่ที่มีจำกัดยังมีข้อดีอยู่มากมาย ไม่ว่าจะเป็นในเรื่องของการดูแลได้อย่างทั่วถึงแล้ว ยังใช้แรงงานได้อย่างประหยัดอีกด้วย ครอบครัวสามารถทำเองได้ และที่สำคัญความเสี่ยงในเรื่องของการลงทุนก็ลดน้อยลงไปด้วย และในช่วงปีแรกรายได้ต่อเดือนอาจจะเป็นหลักพันบาท แต่ในปีต่อ ๆ ไป เมื่อต้นไม้เริ่มโตขึ้น ออกดอก ออกผลมากขึ้น เราก็จะมีรายได้เพิ่มมากขึ้นตามไปด้วย แต่ทั้งนี้เกษตรกรเองควรต้องใช้ชีวิตแบบพอเพียง เรียบง่าย ไม่ใช้จ่ายเกินตัวด้วยเช่นกัน

แหล่งที่มา

เกษตรก้าวหน้า. (2559, 1 สิงหาคม).  1 ไร่หายจน ด้วย เกษตรผสมผสาน.  สืบค้นเมื่อ 10 ธันวาคม 2561, จาก https://www.kasetup.com/2016/08/1_16.html

จีระนันท์ เมฆปัจฉาพิซิต. (2561, 23 เมษายน).  1 ไร่ หายจน เรียนมาก เรียนน้อยก็รวยได้.  สืบค้นเมื่อ 10 ธันวาคม 2561, จาก https://www.phenkhao.com/contents/403044?videoId=25379&videoAds=on

Isranews. (2554, 22 มีนาคม).  โมเดล "1 ไร่ 1 แสน" ทำง่าย...ไม่ยากจน.  สืบค้นเมื่อ 10 ธันวาคม 2561, จาก https://www.isranews.org/thaireform/thaireform-documentary/10746-1-1-.html