ไบโอเมทริกซ์ (Biometrics) คือลักษณะของมนุษย์ที่สร้างเอกลักษณ์ของแต่ละบุคคล เช่น ลักษณะบนใบหน้า ดวงตา ลายนิ้วมือ หรือ แม้กระทั่งการเต้นของหัวใจ ซึ่งลักษณะเหล่านี้สามารถนำไปใช้ในการกำหนดว่าคุณเป็นใครได้ ข้อมูลอัตลักษณ์บุคคล หรือไบโอเมทริกซ์ (Biometrics) คือ เทคโนโลยีที่สำหรับยืนยันตัวบุคคล โดยผสมผสานเทคโนโลยี ทางด้านชีวภาพ และทางการแพทย์ กับเทคโนโลยีทางคอมพิวเตอร์เข้าด้วยกัน โดยการตรวจวัดลักษณะทางกายภาพและลักษณะทางพฤติกรรม ที่เป็นลักษณะเฉพาะของแต่ละคนมาใช้ในการระบุตัวบุคคลนั้นๆ ได้อย่างถูกต้องแม่นยำ จึงทำให้มีความปลอดภัยและน่าเชื่อถือสูง การใช้ไบโอเมตริกซ์ ทำให้ผู้ใช้ไม่จำเป็นต้องใช้ความจำหรือจำเป็นต้องถือบัตรผ่านใดๆทำให้สะดวกและรวดเร็ว ผู้ใช้ไม่จำเป็นต้องพกบัตรและไม่ต้องจำรหัสผ่าน อีกทั้งยังเป็นการช่วยเพิ่มความปลอดภัย ป้องกันการสูญหายของบัตรผ่าน และไบโอเมทริกซ์ยังยากต่อการปลอมแปลงและยากต่อการลักลอบนำไปใช้ 

ภาพที่ 1 การสแกนลายนิ้วมือ
ที่มา https://pixabay.com, Susanne Plank

          บางคนอาจคิดว่าไบโอแมทริกซ์จำกัดเฉพาะการใช้ลายพิมพ์นิ้วมือเท่านั้นหรือจริงๆแล้ว ไบโอเมทริกซ์ (biometrics) คือ วิธีการใช้ข้อมูลทางชีวภาพ ไม่ว่าจะเป็นลักษณะเฉพาะทางกายภาพหรือพฤติกรรม มาใช้ในการตรวจสิทธิหรือแสดงตน เช่น ลายนิ้วมือฝ่ามือ เสียง ม่านตา เรตินา ใบหน้า ดีเอ็นเอ ลายเซ็น เทคโนโลยีดังกล่าวมีให้เห็นกันเช่นในภาพยนตร์แนว ไซ-ไฟ หลายเรื่องอาทิ การสแกนม่านตา หรือการสแกนลายนิ้วมือ รายงานทางวิทยาศาสตร์กล่าวว่า มนุษยชาติจำนวน 600 ล้านคน เมื่อผ่านมาเป็นระยะเวลา 300 ปี จะมีโอกาสที่ลายนิ้วมืิอซ้ำกันเพียง 1 คู่ ในส่วนของทารกเมื่ออยู่ในครรภ์มารดาเป็นเวลา 7 เดือนก็มีลายนิ้วมือเป็นของตัวเอง ครั้นเมื่อโตใหญ่ขึ้นเป็นผู้ใหญ่ลายนิ้วมือก็ไม่ได้เปลี่ยนแปลง เมื่อพบอุบัติเหตุกับลายนิ้วมือร่างกายก็จะซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอได้ ดังนั้นธรรมชาติของลายนิ้วมือจึงเป็นเอกลักษณ์ของแต่ละบุคคล ซึ่งเป็นที่ยอมรับของนานาชาติต่อความเป็นเอกลักษณ์ของลายนิ้วมือ

ภาพที่ 2 ลายนิ้วมือ
ที่มา https://pixabay.com/id-2904774, geralt

การจดจําลายนิ้วมือ

          พื้นผิวของนิ้วเป็นโครงสร้างแบบแนวหรือเป็นคลื่นหรือเรียกว่า “ลายนิ้วมือ” ซึ่งลายนิ้วมือนี้จะอ่านโดยเซนเซอร์และบันทึกเป็นข้อมูลภาพ เช่นผู้ใช้ให้เครื่องอ่านลายนิ้วมือเมื่อพวกเขาเข้างานหรือออกจากที่ทํางาน จากนั้นเครื่องจะเปรียบเทียบกับข้อมูลลายนิ้วมือที่ได้รับการบันทึกก่อนหน้าและจะตัดสินว่าเป็นบุคคลนั้นด้วยตนเองหรือไม่ หลังจากยืนยันด้วยตัวตนของคุณแล้ว เวลาของการลงทะเบียนจะถูกป้อนเวลาเข้างานและเวลาออกจากที่ทํางาน หลังจากนั้นเครื่องจะรายงานผลเวลาเข้าและออก

การจดจํารูปแบบหลอดเลือดดํา

          บนผิวกายที่มีเลือดไหลผ่าน เรียกว่า “Vein Pattern” หรือรูปแบบหลอดเลือดดํา โครงสร้างเส้นเลือดในร่างกายมนุษย์ไม่เหมือนกันและเนื่องจากแต่ละคนมีคุณสมบัติที่ต่างกัน จึงสามารถนํามาใช้ในการรับรู้ของไบโอเมตริกซ์ได้วิธีการนี้คือให้มือของคุณสัมผัสรังสีอินฟราเรด หลังจากนั้นเครื่องจะตัดสินด้วยแรงเงาของเส้นที่เปลี่ยนเป็นสีดํา เช่นเดียวกับการจดจําลายนิ้วมือ เมื่อสแกนหลอดเลือดดําเครื่องจะเปรียบเทียบกับข้อมูลก่อนหน้าเพื่อการยืนยันตัวตนของคุณ ในการระบุข้อมูลไบโอเมตริกซ์ที่มีความแม่นยําสูงซึ่งเป็นคุณลักษณะของการจดจํารูปแบบเส้นเลือดดํามากกว่าการตรวจสอบลายนิ้วมือ

การจดจําใบหน้า

          การจดจําใบหน้าคือการตรวจสอบเพื่อการเปรียบเทียบจับคู่กับข้อมูลรูปภาพหลังจากการอ่านใบหน้าทั้งหมดของผู้ใช้เพื่อเป็นการยืนยัน คุณลักษณะของระบบนี้ไม่จําเป็นที่ต้องใช้เครื่องที่สแกนด้วยลายนิ้วมือหรือมือ ปัจจุบันมีการวิจัยปรับคุณสมบัติเพิ่มทางเทคโนโลยีที่รวมถึงการแสดงออกทางใบหน้าและอายุ เป็นต้น

          คุณสมบัติของระบบ ไบโอเมทริกซ์

• สามารถตรวจจับใบหน้าและบันทึกเป็นข้อมูลเทมเพลตได้
• สามารถค้นหาเปรียบเทียบข้อมูลใบหน้าได้
• สามารถอ่านม่านตาและบันทึกข้อมูลเป็นเทมเพลตได้
• สามารถค้นหาเปรียบเทียบม่านตาได้
• สามารถอ่านลายนิ้วมือและบันทึกเป็นเทมเพลตได้ 10 นิ้ว
• สามารถค้นหาเปรียบเทียบลายนิ้วมือได้
• สามารถผูกข้อมูลบุคคลโดยอ่านข้อมูลจากบัตรประชาชนนำมาผูกข้อมูลกับใบหน้า ดวงตา ลายนิ้วมือ ข้อมูลพาสปอต รูปภาพที่ถอดจากเครื่องอ่านพาสปอตสามารถนำมาเปรียบเทียบใบหน้าได้
• สามารถตั้งค่าเป็นบุคคลเฝ้าระวังได้
• สามารถตรวจค้นบุคคลเฝ้าระวังจากภาพใบหน้าได้
• สามารถตรวจค้นบุคคลเฝ้าระวังจากภาพลายนิ้วมือได้
• สามารถตั้งค่าเป็นบุคคลต้องสงสัยได้
• สามารถตรวจค้นบุคคลต้องสงสัยจากภาพใบหน้าได้
• สามารถตรวจค้นบุคคลต้องสงสัยจากภาพลายนิ้วมือได้
• สามารถเชื่อมโยง ประมวลผล และจัดเก็บข้อมูล จากฐานข้อมูลขนาดใหญ่ได้
• สามารถส่งข้อมูลไปยังศูนย์ควบคุมและสั่งการได้
• สามารถประยุกต์กับระบบต่างๆได้หลากหลาย เช่น ระบบ e4C ,smart city

แหล่งที่มา

Kan Takagi. (2562, 12 มีนาคม).  การตรวจสอบแบบไบโอเมตริกคืออะไร.  สืบค้นเมื่อ 12 ตุลาคม 2562. จาก https://hcm-jinjer.com/thai-media/personnel-management/181129-thbiometric/

thebested. (2562, 18 สิงหาคม).  Biometrics ไบโอเมตทริกซ์ คืออะไร ?.  สืบค้นเมื่อ 12 ตุลาคม 2562. จาก https://thebestedu.blog/2018/11/06/biometric-ไบโอเมทริก-คืออะไร/

Matichon. (2562, 13 มิถุนายน).  ‘ไบโอเมทริก’ ยุค2019 ยิ่งง่าย ยิ่งต้องใส่ใจ.  สืบค้นเมื่อ 12 ตุลาคม 2562. จาก https://www.matichon.co.th/lifestyle/tech/news_1537135

ผศ. ดร.วรพันธ์ คู่สกุลนิรันดร์,Lingxiang Yao,รศ. ดร.Qiang Wu,รศ. ดร.Jian Zhang,ศ. ดร.Zhenmin Tang,รศ. ดร.Wankou Yang. การระบุอัตลักษณ์และจดจำบุคคล โดยใช้รูปแบบการเดินภายใต้การไม่จำกัดเงื่อนไข และสภาพแวดล้อมของการเดิน. สืบค้นเมื่อ 12 ตุลาคม 2562. จาก https://op.mahidol.ac.th/ra/2019/08/20/ict_2562-02/

การเก็บข้อมูลอัตลักษณ์ (ไบโอเมตทริกส์). สืบค้นเมื่อ 12 ตุลาคม 2562. จาก https://www.vfsglobal.com/denmark/Thailand/Thai/biometric-data-collection.html