ในยุคสมัยที่เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ได้กลายเป็นเทคโนโลยีสำคัญที่เข้ามาเกี่ยวข้องกับชีวิตมนุษย์หลายๆ ด้าน เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ Artificial intelligence (AI) และ Robotics เป็นเทคโนโลยีที่ได้เข้าไปมีบทบาทในวิทยาศาสตร์หลากหลายสาขา ในสาขาสุภาพและการแพทย์ก็เป็นอีกสาขาหนึ่งที่นำเอาเทคโนโลยี AI และ Robotics มาใช้ประโยชน์ ล่าสุด AI กำลังถูกนำเข้ามาใช้ในเรื่องใกล้ตัว อย่างเรื่องของสุขภาพ และการแพทย์อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้

ภาพใช้อุปกรณ์ทางการแพทย์ที่มีการใช้เทคโนโลยี Artificial intelligence (AI) เข้ามาเกี่ยวข้อง
ที่มา https://www.pexels.com/photo/blur-business-coffee-commerce-273222/

          การนำเทคโนโลยี AI และการเรียนรู้ของเครื่อง (Machine Learning) ที่กำลังถูกพัฒนา มาใช้งานวงการการแพทย์และเภสัชกรรมเทคโนโลยีชีวภาพ AI และ Machine Learning 6 ทิศทางหลัก ดังนี้

1. การสร้างภาพทางการแพทย์เพื่อการวินิจฉัยโรค เทคโนโลยี Machine Learning และ Deep Learning ได้เข้ามามีบทบาทในการวินิจฉัยโรคมากยิ่งขึ้น เทคโนโลยีนี้ช่วยให้การวินิจฉัยโรคทำได้อย่างแม่นยำมากยิ่งขึ้น

2. การเก็บข้อมูลและการให้ความรู้แก่ผู้ป่วย โดยใช้อุปกรณ์สื่อสารเคลื่อนที่ในการเก็บและให้ข้อมูลที่ตรงกับความต้องการของผู้ป่วยแต่ละคน ความสามารถของเทคโนโลยีในปัจจุบันสามารถเก็บและวิเคราะห์ข้อมูลได้จำนวนมากขึ้น สามารถเก็บข้อมูลเพื่อศึกษาโรคหายากได้มากขึ้น

3. การนำส่งยา แพทย์และพยาบาลหลายคน อาจจะกังวลว่า วันหนึ่ง เทคโนโลยี AI อาจจะ สามารถพัฒนาความสามารถจนสามารถเข้ามาแทนที่พวกเขาได้ แต่สำหรับบริษัทผลิตยาแล้ว การพัฒนา ด้าน AI จะทำให้เกิดการพัฒนาสินค้าและบริการโดย เฉพาะการนำส่งยาไปยังอวัยวะต่างๆ ของร่างกาย

4. การใช้หุ่นยนต์เพื่อการผ่าตัด หุ่นยนต์ ผ่าตัดถูกพัฒนาและนำมาใช้ในการผ่าตัดอวัยวะใน ส่วนที่มือคนไปไม่ถึง การผ่าตัดโดยหุ่นยนต์สามารถทำได้ทั้งแบบได้รับคำสั่งที่ป้อนจากแพทย์ และแบบที่หุ่นยนต์เรียนรู้ได้ด้วยตัวเอง (Machine Learning)

5. การรักษาเฉพาะบุคคล (Personalized Medicine) การเพิ่มศักยภาพการรักษาพยาบาลโดยใช้ข้อมูลจากทั้งของส่วนบุคคลและผู้ป่วยทั้งหมดมาใช้ในการวางแผนการรักษาให้เหมาะสมกับแต่ละบุคคล ข้อมูลที่นำมาใช้ในการวิเคราะห์ เช่น ประวัติการรักษา ข้อมูลยีน การบริโภคอาหาร ระดับความเครียด ฯลฯ

6. การกว้านซื้อกิจการ Startup บริษัทด้านการ แพทย์และผลิตยามีการกว้านซื้อกิจการ Startup เพื่อค้นหาบุคลากรที่มีความสามารถด้าน AI และ Machine Learning เพื่อพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมของบริษัท

          นอกจากนี้ธุรกิจในกลุ่มด้านการดูแลรักษาผู้ป่วยแบบครบวงจรหรือ Health Tech กำลังมาแรงเนื่องจาก Trend การดูแลสุขภาพของประชาการโลกนั้นให้ความสนใจและหาสถานที่รักษาสุขภาพที่ดีมีประสิทธิภาพ รวดเร็ว ไม่แพง รวมถึง จากนโยบายของรัฐที่มีแผนผลักดันประเทศไทยให้เป็น Medical Hub Service ของ Asean ซึ่งสามารถนำไปแตกยอดความคิดได้อีกมากมายเช่นธุรกิจการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ เป็นต้น เห็นได้ว่าการให้บริการด้านธุรกิจการแพทย์กำลังเติบโตและทำเม็ดเงินมหาศาลเข้าสู่ประเทศ ดังนั้นการนำ AI Technology เข้ามาประยุกต์ใช้ในระบบจัดการต่างๆของอุตสาหกรรมยา การแพทย์และการรักษาจึงเป็นเครื่องมือสำคัญที่ทำให้ธุรกิจประสบความสำเร็จได้อย่างแน่นอน ตัวอย่าง กลุ่ม Start Up ด้านการแพทย์ และงานทดลองวิจัย ได้แก่

• Babylon Health จากประเทศอังกฤษ และ Ada Health จากประเทศเยอรมนี ได้สร้าง Platform สำหรับวินิจฉัยโรคเบื้องต้นด้วย AI ผสานกับ Telemedicine โดยผู้ใช้สามารถสอบถามอาการเบื้องต้น จากนั้น AI ก็จะวิเคราะห์ว่าควรพบแพทย์หรือไม่ หากต้องพบก็สามารถ Video Call หาแพทย์ในเครือข่ายได้ทันที

• ดร.โธมัสอาร์ แอลซี ผู้ก่อตั้งบริษัทชื่อ MindStrong ในแคลิฟอร์เนีย ใช้ AI ทำการวิเคราะห์ภาวะซึมเศร้า และความผิดปกติทางจิตอื่นๆ ของมนุษย์จากการใช้สมาร์ทโฟน และพบว่า AI สามารถจับสัญญาณภาวะซึมเศร้าได้โดยวิเคราะห์ข้อมูลจากการเคาะ เลื่อน และคลิกสมาร์ทโฟนของมนุษย์ได้อย่างแม่นยำ เป็นต้น

          ที่กล่าวมาทั้งหมดนั้นเป็นเพียงส่วนเล็กๆในการนำเทคโนโลยี AI เข้ามาประยุกต์ใช้กับวงการยาและแพทย์เพื่อพัฒนาให้การรักษามีประสิทธิภาพมากขึ้น ถึงแม้ว่า AI จะมีส่วนสำคัญในการรักษาผู้ป่วยแต่สิ่งสำคัญที่จะลืมไม่ได้นั่นก็คือความน่าเชื่อถือ ความมั่นใจ และความเคารพที่ผู้ป่วยมีให้กับบุคลากรทางการแพทย์ และในปัจจุบันบุคลากรด้านการแพทย์ต้องปรับตัวและทำงานร่วมกับเทคโนโลยี AI โดยมีเทคโนโลยี AI เป็นเพียงฝ่ายสนับสนุนเพื่อประสิทธิภาพในการรักษาที่ดียิ่งขึ้น

แหล่งที่มา

Kumba Sennaar .  AI in Pharma and Biomedicine – Analysis of the Top 5 Global.  สืบค้นเมื่อวันที่ 10 ธันวาคม 2562, จาก https://emerj.com/ai-sector-overviews/ai-in-pharma-and-biomedicine/

Daniel Faggella .  Machine Learning Healthcare Applications – 2018 and Beyond.  สืบค้นเมื่อวันที่ 10 ธันวาคม 2562, จาก https://www. Techmergence.com

Todd Frankel .  It’s game over for the robot intended to replace anesthesiologists.  สืบค้นเมื่อวันที่ 10 ธันวาคม 2562, จาก https://emerj.com/ai-sector-overviews/machine-learning-healthcare-applications/

Megan Ray . (2018, 17 Jul).  How Will AI Improve Medical Device Manufacturing?.  สืบค้นเมื่อวันที่ 10 ธันวาคม 2562, จาก https://theiotmagazine.com/how-will-ai-improve-medical-device-manufacturing-a76e877bc7a2

ไทยรัฐฉบับพิมพ์ . (2018, 29 Dec).  “คุณหมอหุ่นยนต์” AI การแพทย์..เปลี่ยนชีวิตมนุษย์.  สืบค้นเมื่อวันที่ 3 ธันวาคม 2562, จาก https://www.thairath.co.th/news/foreign/1456730

พญ. ธิดากานต์ รุจิพัฒนกุล  . (2018, 12 Nov).  AI จะมาแทนที่หมอ? เกิดอะไรขึ้นเมื่อคอมพิวเตอร์รู้ลึกกว่าแพทย์.  สืบค้นเมื่อวันที่ 3 ธันวาคม 2562, จาก https://thestandard.co/lymph-node-assistant/

Techsauce Team  . (2019, 4 Jan).  เมื่อ AI ปฏิวัติวงการแพทย์ ภาครัฐมุ่งดันไทยเป็น Medical Hub ในเอเชีย.  สืบค้นเมื่อวันที่ 3 ธันวาคม 2562, จากhttps://techsauce.co/news/%E0%B9%89healthy-revolution-ai