มาถึงแล้วยุคที่ Maker หรือนักสร้าง สามารถสร้างสิ่งประดิษฐ์ที่แก้ไขปัญหาที่ตนเองพบเจอ หรือแก้ปัญหาให้ผู้อื่น โดยเรียนรู่ในรูปแบบ โครงงาน (Project based) จะช่วยให้ผู้ศึกษาได้พัฒนาทักษะการคิด ทักษะการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ ทักษะการแก้ปัญหา และทักษะการสื่อสาร ซึ่งทักษะดังกล่าวนี้เป็นทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 การเป็น Maker นั้นถือเป็นการบูรณาการศาสตร์อื่นเข้าด้วยกันในการแก้ไขปัญหา

ภาพที่ 1 Maker
ที่มา https://pixabay.com/ ,werner22brigitte

Maker คืออะไร

          Maker เป็นกลุ่มผู้ที่หลงใหลในเทคโนโลยี, ช่างฝีมือ, นักการศึกษา, นักออกแบบ, ศิลปิน, นักประดิษฐ์, วิศวกร, นักวิทยาศาสตร์, นักเขียน, ศิลปิน, นักศึกษา มีนวัตกรรมและการทดลองในวงการวิทยาศาสตร์, วิศวกรรม, ศิลปะ, การแสดง และงานฝีมือ

สถานศึกษาจะต้องดำเนินการอย่างไร

          สถานศึกษาในระดับการศึกษาขึ้นพื้นฐาน ได้ใช้หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน 2551 ฉบับปรับปรุง 2560 เนื้อหาในรายวิชาพื้นฐานของกลุ่มสาระวิทยาศาสตร์ ตั้งแต่ปีการศึกษา 2561 ในส่วนของสาระเทคโนโลยี แบ่งออกเป็น วิทยาการคำนวณ และการออกแบบเทคโนโลยี

โดยวิทยาการคำนวณ มี 3 หัวข้อ คือ

1. วิทยาการคอมพิวเตอร์ (Computer Science) หัวใจหลักเรื่องนี้ ให้ผู้เรียนสามารถคิดได้เป็นขั้นตอน นำการเขียนโปรแกรมมาเป็นเครื่องมือในการฝึกคิดเป็นขั้นตอน ตามแนวทาง Computational Thinking

2. เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร (ICT) ให้ผู้เรียนสามารถรวบรวมข้อมูล จัดการข้อมูล นำข้อมูลมาประมวลผล และทำการตัดสินใจจากพื้นฐานของข้อมูลได้

3. การรู้ดิจิทัล (Digital Literacy) ให้ผู้เรียนรู้ทันเทคโนโลยี ไม่ตกเป็นทาสเทคโนโลยี สามารถสร้างสรรค์ผลงานบนเทคโนโลยีได้

       ดังนั้นการจัดการเรียนรู้ที่ได้ จากวิทยาการคำนวณ คือ ทักษะการคิดเชิงคำนวณในการคิดวิเคราะห์ แก้ปัญหาอย่างเป็นขั้นตอนและเป็นระบบ ทักษะการค้นหาข้อมูล ประยุกต์ใช้ความรู้ด้านวิทยาการคอมพิวเตอร์ เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร และสื่อดิจิทัล ในการแก้ปัญหาในชีวิตจริง รู้เท่าทัน มีความรับผิดชอบ มีจริยธรรม ซึ่งจะไปเชื่อมโยงกับการออกแบบเทคโนโลยี

ในส่วนการออกแบบเทคโนโลยี มี 3 หัวข้อ คือ

1. ความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับเทคโนโลยี

2. กระบวนการออกแบบ ที่ใช้กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม (engineering design process)

3. ความรู้และทักษะพื้นฐานเฉพาะด้าน

          ดังนั้นการจัดการเรียนรู้ที่ได้จากการออกแบบเทคโนโลยี จะทำให้ผู้เรียนมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับเทคโนโลยี เพื่อดำรงชีวิตในสังคมที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ใช้ความรู้และทักษะเพื่อแก้ปัญหาหรือพัฒนางานอย่างมีความคิดสร้างสรรค์ด้วยกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม บูรณาการกับศาสตร์อื่น

          กล่าวโดยสรุปคือ การนำความรู้และทักษะจากวิทยาการคำนวณ ไปเชื่อมโยงการออกแบบเทคโนโลยี เพื่อสร้างชิ้นงานที่สามารถควบคุมด้วยมนุษย์เอง หรือควบคุมด้วยระบบอัตโนมัติ โดยสามารถจัดการเรียนการสอนทั้งในและนอกห้องเรียน ในเวลาปกติ หรือการจัดค่ายวิชาการตามโครงการประจำปีงบประมาณก็ได้ ส่วนสำคัญที่ขาดไม่ได้คือ วัสดุอุปกรณ์ เครื่องมือ วัสดุสิ้นเปลืองทีต้องจัดซื้อมาให้เพียงพอแก่การเรียนรู้ลองถูกลองผิด และนำผลงานส่งเข้าประกวดในรายการระดับประเทศที่สนับสนุนโดยภาครัฐ และภาคเอกชน

          อาชีวศึกษา มีจุดแข็งตรงการปฏิบัติและทักษะการใช้งานเครื่องมือในด้านต่าง ๆ โดยปกติแล้วเรื่องการสร้างสิ่งประดิษฐ์/นวัตกรรม ถูกบรรจุในการเรียนการสอนอยู่แล้ว ควรส่งเสริมในการใช้งานซอฟต์แวร์ผ่านการบริการบนระบบการประมวลผลแบบกลุ่มเมฆ (Cloud Computing) ที่ช่วยแก้ปัญหาท้องถิ่นนั้น ๆ และเน้นการเขียนโปรแกรมควบคุมอุปกรณ์ให้มากขึ้น และนำผลงานส่งเข้าประกวดในรายการระดับประเทศที่สนับสนุนโดยภาครัฐ และภาคเอกชน

          ระดับมหาวิทยาลัย ในอดีตจะมีห้องปฏิบัติการคอยอำนวยความสะดวกในการสร้าง ทดลอง ให้กับนักเรียน นิสิต นักศึกษา แต่ในปัจจุบันอาจเพิ่มเติมในการบริหารจัดการเวลา เปิด/ปิดทำการ และสิ่งอำนวยความสะดวกต่าง ๆ ขึ้นอยู่บริบทของสถานศึกษา ซึ่งในภาคเอกชนจะเรียกว่า Co-Working Space ซึ่งเป็นสถานที่ทำงานที่ผ่อนคลาย มีเครื่องอำนวยความสะดวกต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น ห้องประชุม, อาหารและน้ำ, ห้องน้ำ, ห้องอบรม เป็นต้น และนำผลงานส่งเข้าประกวดในรายการระดับประเทศที่สนับสนุนโดยภาครัฐ และภาคเอกชน

แหล่งที่มา

Totsapon Kritsadangphorn. (2561,22 มกราคม).  Maker Faire Bangkok 2018: ลานอวดของ ประลองไอเดีย สังคมแห่งนวัตกรรมยุค 4.0.  สืบค้นเมื่อ 1 ธันวาคม 2561, จาก 

https://www.beartai.com/news/it-thai-news/218179

Sathittham Sangthong. (2558,1 มกราคม). [Maker] รวบรวมเครื่องมือสำหรับ Maker.  สืบค้นเมื่อ 1 ธันวาคม 2561, จาก https://medium.com/sathittham/maker-รวบรวมเครื่องมือสำหรับ-maker--4bd043d327da