การเตรียมตัวล่วงหน้าสำ�หรับครู
1. ครูเตรียมหัวใจหมูหรือหัวใจวัวที่มีหลอดเลือดและสภาพหัวใจสมบูรณ์ โดยมีหลอดเลือด
ครบทุกหลอดเลือดและหัวใจครบทุกห้อง ดังรูป
2. ให้นักเรียนศึกษาลักษณะภายนอกของหัวใจว่าด้านใดเป็นด้านหน้า ด้านใดเป็นด้านหลัง
โดยมีจุดสังเกตที่หัวใจซีกซ้ายจะมีขนาดใหญ่กว่าหัวใจซีกขวา
3. ให้ถือหัวใจโดยให้หัวใจซีกซ้ายอยู่ทางด้านขวามือของผู้ถือ ซึ่งด้านที่เห็นอยู่ตรงข้างหน้าจะ
เป็นด้านหน้าของหัวใจ
4. ให้นักเรียนสังเกตหลอดเลือดโคโรนารีอาร์เทอรีที่อยู่บริเวณรอบนอกของหัวใจเพิ่มเติม
5. ให้นักเรียนศึกษาโครงสร้างของหัวใจจากของจริงเปรียบเทียบกับภาพ 15.5 ในหนังสือเรียน
ซึ่งเป็นแผนภาพแสดงโครงสร้างภายนอกและภายในของหัวใจมนุษย์
ข้อเสนอแนะสำ�หรับครู
ถ้าต้องการเก็บหัวใจไว้ศึกษาต่อในภายหลัง ควรดองด้วยเอทิลแอลกอฮอล์ 80% หรือ
ฟอร์มาลิน 10%
ตัวอย่างผลการทำ�กิจกรรม
1. จากการสังเกตโครงสร้างภายนอกของหัวใจ พบว่า จะมีหลอดเลือดติดอยู่บริเวณผิว
ด้านนอกของหัวใจ คือ โคโรนารีอาร์เทอรี และยังมีหลอดเลือดต่าง ๆ ติดกับหัวใจซึ่ง
บางครั้งหลอดเลือดเหล่านี้อาจมีอยู่ไม่ครบเพราะถูกตัดสั้นเกินไป คงเห็นเพียงช่องเปิด โดย
ด้านบนของหัวใจมีหลอดเลือด 2 หลอด หลอดที่มีผนังหนาที่สุดและมีช่องติดต่อกับ
เวนทริเคิลซ้ายคือ เอออร์ตา ส่วนอีกหลอดหนึ่งมีขนาดเล็กกว่านำ�เลือดออกจากเวนทริเคิลขวา
ด้านหน้า
ด้านหลัง
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 15 | ระบบหมุนเวียนเลือดและระบบน้ำ�เหลือง
ชีววิทยา เล่ม 4
102