สาระสำ�คัญ
โลกแต่ละบริเวณมีสภาพทางภูมิศาสตร์ที่แตกต่างกัน แบ่งออกได้เป็นหลายเขตตามสภาพภูมิอากาศ
ทำ�ให้มีระบบนิเวศที่หลากหลาย และเกิดเป็นความหลากหลายของไบโอม
การเปลี่ยนแปลงของระบบนิเวศเกิดขึ้นได้ตลอดเวลาทั้งการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ
และเกิดจากการกระทำ�ของมนุษย์ การเปลี่ยนแปลงแทนที่เป็นการเปลี่ยนแปลงของกลุ่มสิ่งมีชีวิตที่
เกิดขึ้นอย่างช้า ๆ เป็นเวลานาน ซึ่งเป็นผลจากปฏิสัมพันธ์ระหว่างองค์ประกอบทางกายภาพและ
องค์ประกอบทางชีวภาพ ส่งผลให้ระบบนิเวศเปลี่ยนแปลงไปสู่สมดุลจนเกิดสังคมสมบูรณ์ได้
การเปลี่ยนแปลงขององค์ประกอบในระบบนิเวศทั้งองค์ประกอบทางกายภาพและองค์ประกอบ
ทางชีวภาพมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงขนาดของประชากร
ประชากรมนุษย์มีการเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว มีการใช้ทรัพยากรธรรมชาติโดยปราศจาก
ความระมัดระวังและมีการพัฒนาเทคโนโลยีใหม่ ๆ ซึ่งอาจส่งผลให้เกิดปัญหาต่อทรัพยากรธรรมชาติ
และสิ่งแวดล้อม ปัญหาที่เกิดกับทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม บางปัญหาส่งผลกระทบในระดับ
ท้องถิ่น ระดับประเทศ หรือระดับโลก การลดปริมาณการใช้ทรัพยากรธรรมชาติ การกำ�จัดของเสียที่
เป็นสาเหตุของปัญหาสิ่งแวดล้อม และการวางแผนจัดการทรัพยากรธรรมชาติที่ดี เป็นแนวทาง
ในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ และลดปัญหาสิ่งแวดล้อม เพื่อให้เกิดการใช้ประโยชน์ที่ยั่งยืน
5.1 ระบบนิเวศ 7.0 ชั่วโมง
5.2 มนุษย์กับทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม 3.0 ชั่วโมง
ความรู้ก่อนเรียน
ความหลากหลายของระบบนิเวศ ความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิตกับองค์ประกอบทางกายภาพและ
องค์ประกอบทางชีวภาพในระบบนิเวศ
เวลาที่ใช้
บทนี้ควรใช้เวลาสอนประมาณ 10 ชั่วโมง
บทที่ 5 | ชีวิตในสิ่งแวดล้อม
วิทยาศาสตร์ชีวภาพ
138
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี