122 / 284
3.
ลักษณะที่ต้องการศึกษา ถ้าเกิดในรุ่นพ่อแม่ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งหรือทั้ง 2 ฝ่าย และลักษณะนี้เกิดขึ้น
ในลูกทุกชั่วรุ่น แสดงว่ายีนที่ควบคุมลักษณะดังกล่าวอาจเป็นแอลลีลเด่น ถ้าไม่พบลักษณะนี้ใน
รุ่นพ่อแม่ แต่เกิดในรุ่นลูกบางชั่วรุ่นแสดงว่ายีนที่ควบคุมลักษณะอาจเป็นแอลลีลด้อย
4.
ลักษณะที่ต้องการศึกษาเกิดเฉพาะในเพศชาย มีการถ่ายทอดยีนจากพ่อไปยังลูกชายทุกคน
แสดงว่ายีนที่ควบคุมลักษณะนั้นอยู่บนโครโมโซม Y
กิจกรรมที่ 5.4 การแก้โจทย์ปัญหา เรื่อง ลักษณะทางพันธุกรรมที่ควบคุมโดยยีน
บนโครโมโซมเพศ
จุดประสงค์
อธิบายการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมที่ควบคุมโดยยีนบนโครโมโซมเพศ
แนวการจัดกิจกรรม
1. หญิงตาปกติคนหนึ่งมีพ่อเป็นตาบอดสีแต่งงานกับชายตาปกติซึ่งมีพ่อเป็นตาบอดสี จงหา
โอกาสของลูกที่จะเป็นตาบอดสี
มีโอกาสที่ลูกตาบอดสีเท่ากับ 1/4
แนวการคิด
หญิงตาปกติแต่มีพ่อตาบอดสี แสดงว่าหญิงคนนี้เป็นพาหะของตาบอดสี และมีจีโนไทป์
เป็น X
C
X
c
โดยแอลลีล X
c
ได้รับการถ่ายทอดมาจากพ่อซึ่งเป็นตาบอดสี ส่วนชายตาปกติมี
พ่อตาบอดสี จะไม่รับการถ่ายทอดยีนตาบอดสีจากพ่อจึงมีจีโนไทป์เป็น X
C
Y ดังนั้นจะมี
โอกาสที่ลูกตาบอดสีเท่ากับ 1/4 และเกิดกับลูกชาย ดังนี้
กำ�หนดให้
C
แทนแอลลีลควบคุมลักษณะตาปกติ
c
แทนแอลลีลควบคุมลักษณะตาบอดสี
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 5 | การถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม
ชีววิทยา เล่ม 2
110