ปัจจัยพื้นฐานที่มีอิทธิพลต่อการสร้างสรรค์ภูมิปัญญาและวัฒนธรรมไทยในการใช้เครื่องทุ่นแรงทางการเกษตร ภูมิปัญญาไทยเป็นเรื่องของการใช้ความรู้  ความคิด  และทักษะการปฏิบัติเป็นการปรับตัวเพื่อความอยู่รอดของตนเองและชุมชน  จึงมีการเปลี่ยนแปลงให้สมดุลกับการพัฒนาทางสังคมอยู่ตลอดเวลา  ซึ่งในแต่ละท้องถิ่นก็มีเอกลักษณ์ของตนเอง  ปัจจัยที่เกี่ยวข้องที่สำคัญที่มีผลต่อการสร้างสรรค์ภูมิปัญญา  พอสรุปได้  ดังนี้

          การสร้างสรรค์ภูมิปัญญาที่เกิดจากการดำรงชีวิต คนไทยในภูมิภาคต่าง ๆ มีวิถีการดำรงชีวิต  ขนบธรรมเนียมประเพณีที่แตกต่างกัน  แต่ก็ล้วนมีความผูกพันและพึ่งพาอาศัยธรรมชาติ  เรียนรู้จากธรรมชาติ  ทำให้มีความรู้เกี่ยวกับการทำมาหากิน  และการดำเนินชีวิตที่สอดคล้องกับธรรมชาติ ปัญหาด้านต่าง ๆ ทำให้ผู้คนจำเป็นต้องปรับตัว  และสร้างสรรค์ภูมิปัญญาเพื่อความอยู่รอด  และอยู่อย่างมีความสุข  สะดวกสบาย  รวมทั้งเหมาะสมสอดคล้องกับสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติ  โดยคิดประดิษฐ์หรือพัฒนาสิ่งแวดล้อมเพื่อนำมาใช้ประโยชน์  เช่น ประดิษฐ์เป็นเครื่องใช้ต่าง ๆ ได้แก่  การทำเครื่องมือดักจับสัตว์ป่า  สัตว์น้ำ  เครื่องมือทุ่นแรงในการทำไร่ทำนา  การปลูกพืช  และการหาของป่า  เป็นต้น

ภาพที่ 1 การไถเตรียมดินด้วยรถแทรกเตอร์
ที่มา วรางรัตน์  เสนาสิงห์

ภาพที่ 2 การไถเตรียมดินด้วยรถไถเดินตาม
ที่มา วรางรัตน์  เสนาสิงห์

          การสร้างสรรค์ภูมิปัญญาไทยที่เกิดจากอิทธิพลภายนอก การที่ประเทศไทยมีสัมพันธไมตรีกับต่างประเทศมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย  จนกระทั่งถึงสมัยรัตนโกสินทร์  ทั้งด้านการเมืองการปกครอง  ด้านเศรษฐกิจ  เช่น  มีการติดต่อค้าขาย  การร่วมลงทุนหรือร่วมส่งเสริมกิจกรรมทางด้านต่าง ๆ ทำให้มีการถ่ายทอดวัฒนธรรม  มีการผสมผสานวัฒนธรรมในรูปแบบต่าง ๆ เรื่อยมาจนกระทั่งในปัจจุบัน  การติดต่อแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสารเป็นไปอย่างรวดเร็ว  ความรู้ด้านวิชาการ  วัฒนธรรมและรูปแบบของการดำเนินชีวิตจากภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก  หลั่งไหลเข้ามาในประเทศไทยอย่างรวดเร็ว  ทำให้มีผลต่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตที่เกิดจากภูมิปัญญาไทยให้เหมาะสมกับยุคสมัย  เช่น

           -  การใช้เครื่องทุ่นแรงมาใช้ในการเกษตร  เช่น  การใช้รถไถแทนการใช้ความไถนา  การใช้เครื่องมือนวดข้าวแทนการนวดด้วยมือ  การใช้เครื่องแยกเมล็ดฝ้ายแทนการแยกด้วยมือ

           -  การนำเครื่องยนต์มาติดตั้งกับพาหนะ  เช่น  การใช้เรือยนต์แทนเรือพาย  การใช้รถสามล้อเครื่องแทนรถสามล้อถีบ

           -  การใช้เครื่องไฟฟ้าเข้ามาประกอบอุปกรณ์เครื่องใช้ต่าง ๆ เพื่ออำนวยความสะดวกในการทำงานและการดำเนินชีวิตประจำวัน  ได้แก่  การใช้กระเช้าไฟฟ้ารับส่งคนและของขึ้นลงในที่สูง

           -  การแปรรูปผลิตภัณฑ์  เช่น  ฟ้าทลายโจรอัดใส่แคปซูลใช้รักษาโรคได้  ยาสระผมว่านห่างจระเข้ผสมดอกอัญชัน  ครีมนวดผมที่ทำจากประคำดีควาย  สบู่สมุนไพร  เครื่องดื่มที่ทำจากสมุนไพร  เป็นต้น

          เครื่องมือทุ่นแรง หมายถึง เครื่องมือที่เกษตรกรใช้ในการทำงานเกษตร เพื่อช่วยลดความยากลำบากในการทำงาน หรือลดการออกแรงให้น้อยลง เกษตรกรจะทำงานได้นานขึ้น จะได้ผลงานมากขึ้น และได้ผลิตผลเพิ่มขึ้น ส่วนเครื่องยนต์ คือ เครื่องที่ให้กำเนิดพลังงาน หรือทำให้เกิดการเคลื่อนที่ และเครื่องจักรกลเกษตร คือ เครื่องมือเกษตรที่ประกอบขึ้นด้วยชิ้นส่วนหลายส่วน ทำงานร่วมกันโดยมีเครื่องยนต์ช่วย ซึ่งเครื่องยนต์สามารถนำไปใช้ในเครื่องจักรกลเกษตรได้หลายอย่าง การใช้เครื่องมือทุ่นแรงการเกษตรนั้น อาจจะมีข้อสงสัยว่า จะช่วยลดต้นทุนการผลิตได้อย่างไร ในเมื่อเกษตรกรต้องใช้เงินลงทุนซื้อเครื่องทุ่นแรง ซึ่งบางครั้งอาจจะสูงเกินกำลังความสามารถของเกษตรกรก็ได้ ดังนั้นเกษตรกรจึงมีความจำเป็นศึกษาก่อนว่าเครื่องมือทุ่นแรง จะสามารถช่วยลดต้นทุนการผลิตได้ ต่อเมื่อเกษตรกรสามารถใช้งานเครื่องมือทุ่นแรงต่าง ๆ ที่ตนซื้อมาได้อย่างคุ้มค่า กล่าวคือ มีจำนวนชั่วโมงการใช้งานเพียงพอ มิฉะนั้น อาจจะกลายเป็นการเพิ่มต้นทุนการผลิตก็ได้ ดังนั้นเงื่อนไขประกอบการพิจารณาข้อแรกก่อนการลงทุนซื้อเครื่องมือต่าง ๆ ก็คือ เกษตรกรมีงานที่จะใช้กับเครื่องมือทุ่นแรงมากน้อยเพียงไร สามารถจะใช้รับจ้างได้แค่ไหน แล้วจึงนำมาพิจารณาความเหมาะสมว่าควรจัดซื้อไว้ใช้งานของตนหรือไม่ หรือเกษตรกรอาจจะใช้วิธีว่าจ้างจากเจ้าของเครื่องที่มีรับจ้างอยู่ในพื้นที่ของตน ในปัจจุบันเครื่องจักรกลเกษตรมีหลายชนิดสามารถแบ่งออกตามลักษณะการทำงาน เป็น 5 กลุ่ม คือ 

1. เครื่องจักรกลที่ใช้เตรียมดิน ได้แก่ รถไถดินตามแบบ 2 ล้อ, ไถหัวหมู, ควายเหล็ก, รถแทรกเตอร์ และไถจาน   

2. เครื่องจักรกลที่ใช้ในการปลูกพืช ได้แก่เครื่องปลูกแบบล้อเอียง, เครื่องกำจัดวัชพืชและถากหญ้า, เครื่องหว่าน, เครื่องสูบน้ำและเครื่องพ่นสารเคมี

3. เครื่องจักรกลที่ใช้ในการดูแลและอารักพืช

4. เครื่องจักรกลที่ใช้ในการเก็บเกี่ยวและการนวด

5. เครื่องจักรกลที่ใช้ในการลดความชื้นเมล็ดพืช

       ประโยชน์ของเครื่องมือทุ่นแรงและเครื่องจักรกลเกษตร

1. เครื่องมือทุ่นแรงทำงานได้รวดเร็ว ทำให้ประหยัดค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับการจ้างแรงงานคน และสามารถทำงานได้ทันต่อช่วงเวลาการเพาะปลูกที่เหมาะสม

2. เกษตรกรสามารถเพิ่มพื้นที่เพาะปลูกได้มากขึ้น เนื่องจากเครื่องมือทุ่นแรง สามารถช่วยแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับแรงงานคน และช่วงเวลาที่มีอยู่จำกัด อันจะเป็นการช่วยเพิ่มรายได้ให้แก่เกษตรกร

3. เครื่องทุ่นแรงช่วยให้เกษตรกรสามารถปฏิบัติงานตามขั้นตอนต่าง ๆ ของการเพาะปลูกได้อย่างประณีต เช่น กำจัดวัชพืชได้อย่างสะดวก ปลูก เก็บเกี่ยว และนวดหรือกะเทาะได้ทันฤดูกาล ทำให้ผลผลิตต่อไร่สูงขึ้น

4. ลดการสูญเสียผลิตผลในช่วงการเก็บเกี่ยวและนวด ซึ่งการใช้แรงงานคน จะทำให้มีการร่วงหล่นของเมล็ดพืชมาก

5. นอกจากที่กล่าวมาข้างต้น ประโยชน์ทางอ้อมสำคัญประการหนึ่งของเครื่องมือทุ่นแรงก็คือ การลดความเหนื่อยยากลำบากของเกษตรกร ในการประกอบเกษตรกรรม

แหล่งที่มา

ASTV ผู้จัดการออนไลน์. (2553, 13 พฤษภาคม).  เกษตรอินทรีย์ VS เกษตรเคมี.  สืบค้นเมื่อ 13 สิงหาคม 2562, จาก http://www.organic.moc.go.th/th/news/เกษตรอินทรีย์-vs-เกษตรเคมี

เจษฎาวุฒิ นิรมิตสุวรรณ. (2557, 21 มีนาคม).  ปัจจัยพื้นฐานที่มีอิทธิพลต่อการสร้างสรรค์ภูมิปัญญาและวัฒนธรรมไทย.  สืบค้นเมื่อ 13 สิงหาคม 2562, จากhttps://sites.google.com/site/khwamhmaykhxngphumipayya/2