แมลงศัตรูสำคัญในฟาร์มเมล่อน

          แตงเมล่อน เป็นพืชที่จัดอยู่ในกลุ่มพืชที่มีชื่อทางพฤกษศาสตร์ว่า Cucumis melo L. ซึ่งมีชื่อเรียกทั่วไปหลายชื่อ เช่น เมล่อน (melon) แคนตาลูป (cantaloupe) และมีมากมายหลายสายพันธุ์ แตกต่างกันทั้งผิวเปลือกของผล สีของเนื้อแตง แต่ในบทความนี้ จะขอเรียกรวมกันทั้งหมดว่า “แตงเมล่อน” ซึ่งหมายถึงพืชกลุ่มเดียวกันในทางพฤกษศาสตร์ที่มีปัญหาเรื่องแมลงศัตรูพืชเหมือนกัน และยังจัดเป็นพืชที่มีความอ่อนแอต่อศัตรูพืช ทั้งโรคและแมลง ซึ่งมีแมลงศัตรูหลายชนิดที่พบทั่วไปในการปลูกแตงเมล่อน ทำให้ผลผลิตเสียหาย ไม่ได้คุณภาพผลตามที่ตลาดต้องการ ดังนั้น การปลูกแตงเมล่อน จึงต้องดูแลละเอียด ตลอดฤดูปลูก ทำให้ต้นทุนการผลิตสูงกว่าพืชอื่นๆอีกหลายชนิด เกษตรกรต้องจำแนกชนิดของแมลงศัตรูก่อนจะตัดสินใจว่าจะใช้สารเคมีชนิดใดที่มีประสิทธิภาพจำเพาะเจาะจงกับแมลงศัตรูแต่ละชนิด จึงจะทำให้มีความคุ้มค่ากับการลงทุนของเกษตรกร

ภาพแมลงด้วงเต่าแตง แมลงประเภทปากกัดชนิดหนึ่งที่กัดกินเมล่อนให้เสียหาย
ที่มา www.dnp.go.th/FOREMIC/NForemic/this_month/sep2013/ด้วงเต่าแตงw2.htm

        แมลงศัตรูที่สำคัญและเป็นปัญหาทั่วไปในการปลูกแตงเมล่อน อาจแบ่งอย่างง่าย ๆ ตามลักษณะการทำลายพืช คือ แมลงศัตรูประเภท ปากดูด และ แมลงประเภท ปากกัด ดังนี้

          เพลี้ยไฟ เป็นแมลงประเภท ปากดูด คือ ดูดกินน้ำเลี้ยงในเนื้อเยื่อพืช ชอบหลบซ่อนอยู่ในยอดอ่อนของต้นแตงทำให้สังเกตเห็นตัวเพลี้ยไฟได้ยาก เพราะมีขนาดเล็กมาก นอกจากจะสังเกตดูอาการถูกทำลายของพืช คือ ใบอ่อน ยอดอ่อนหงิกงอ ซึ่งก็แสดงว่า มีเพลี้ยไฟอยู่บนต้นพืชจำนวนมากแล้ว ทำให้การป้องกันกำจัดเพลี้ยไฟ เป็นเรื่องค่อนข้างยากสำหรับเกษตรกร

          เพลี้ยอ่อน เป็นแมลงศัตรูประเภท ปากดูด อีกชนิดหนึ่ง มีลักษณะพิเศษเฉพาะตัว คือ ตัวเต็มวัย ที่ทั้ง มีปีกและไม่มีปีก พวกมีปีก จะเคลื่อนย้ายแพร่กระจายไประหว่างต้นพืช ส่วนพวก ไม่มีปีก ไม่เคลื่อนย้ายมากนัก ในเขตร้อนแบบประเทศไทย ความเสียหายจากการทำลายโดยตรงของเพลี้ยอ่อน อาจมีไม่มากนัก แต่ความสำคัญในทางการเกษตร คือ มีรายงานทางวิชาการว่า เพลี้ยอ่อน เป็นพาหะนำโรคไวรัส

          แมลงหวี่ขาว ก็เป็นแมลงศัตรูประเภท ปากดูด โดยทั่วไป พบว่ามีปริมาณไม่มากนัก การทำลายจากการดูดกินน้ำเลี้ยงโดยตรง จึงไม่มีความเสียหายต่อต้นพืชมากนัก แต่แมลงหวี่ขาว ก็มีรายงานว่า เป็นพาหะนำโรคไวรัส เช่นกัน

          แมลงศัตรูประเภท ปากดูด ดังกล่าวข้างต้น มีความสำคัญมากต่อการปลูกแตงเมล่อน เพราะเป็นพาหะนำโรคไวรัส ซึ่งมักพบในทุกที่ ที่มีการปลูกแตงเมล่อน และโรคไวรัส ในปัจจุบัน ยังไม่มีสารเคมีใดๆ สามารถกำจัดเชื้อไวรัสได้ นอกจากการกำจัดแมลงปากดูด ดังกล่าว ให้เร็วที่สุด ก่อนที่แมลงจะแพร่เชื้อไวรัสออกไป จึงจะช่วยลดการเป็นโรคไวรัสได้

          ด้วงเต่าแตง เป็นแมลงประเภท ปากกัด โดยตัวเต็มวัยจะกัดกินทั้งใบอ่อนและใบแก่ของต้นแตง (ส่วนตัวอ่อนเป็นหนอนอาศัยอยู่ในดิน) ด้วงเต่าแตง มีหลายชนิด สีสันบนปีกแตกต่างกันออกไป แต่ที่พบทั่วไปในแปลงปลูกแตง มีสีน้ำตาลอ่อนและสีดำ ถ้าปล่อยให้ด้วงเต่าแตงมีปริมาณมาก ก็จะทำให้ใบแตงเสียหาย ส่งผลให้ต้นแตงไม่สมบูรณ์ ด้วงเต่าแตงอาจเข้าทำลายตั้งแต่ระยะกล้าไปจนถึงระยะดอก

          หนอนกระทู้ เป็นแมลงศัตรูประเภท ปากกัด แม่ผีเสื้อจะวางไข่บนใบพืช เมื่อไข่ฟักออกเป็นตัวหนอน หนอนก็จะกัดกินใบอ่อน ยอดอ่อน ไปจนถึงเจาะเข้าทำลายผลแตง

          หนอนเจาะสมอฝ้าย คือ หนอนชนิดเดียวกับที่เจาะเข้าทำลายสมอฝ้าย แต่แมลงชนิดนี้ สามารถอาศัยอยู่บนพืชอื่น ๆ ได้มากมายหลายชนิด รวมทั้งพืชตระกูลแตง 

          หนอนแตงเมล่อน เป็นแมลงศัตรูประเภท ปากกัด อีกชนิดหนึ่ง ที่ชอบอาศัยอยู่บนพืชตระกูลแตง แม่ผีเสือจะวางไข่บนใบพืช หนอนจะกัดกินใบ มักพบว่า หนอนจะชักใยขาวมาหุ้มตัว เมื่อจะเข้าดักแด้บนใบ

          หนอนชอนใบ เป็นแมลงที่อยู่ในกลุ่มเดียวกับแมลงวัน ตัวเต็มวัย จึงมีลักษณะคล้ายแมลงวัน ตัวหนอนที่ฟักออกไข่ จะชอนอยู่ใต้ผิวใบและกัดกินเนื้อเยื่อใบ ทำให้ใบพืชมีลักษณะเป็นรอยยาว คดไปมา ตามทางที่หนอนเคลื่อนย้ายไป หนอนชอนใบ มักพบบนใบแก่และเข้าทำลายในระยะที่ต้นแตงโตเต็มที่ หรือระยะติดผลแล้ว ความเสียหายต่อต้นแตงอาจมีไม่มากนัก แต่อาจมีผลกระทบต่อคุณภาพของผลผลิต

แหล่งที่มา

บริษัท ไดนามิค พันธุ์พืช จำกัด. (2561, 18 กันยายน).  แมลงศัตรูในแตงเมล่อน.  สืบค้นเมื่อ 12 พฤศจิกายน 2562, จาก www.dynamicseeds.com/ดูบทความ-22574-แมลงศัตรูในแตงเมล่อน.html

รักบ้านเกิด. (2560, 17 กุมภาพันธ์).  วิธีง่ายๆ ในการดักจับแมลงศัตรูพืชในโรงเรือนเมล่อน.  สืบค้นเมื่อ 12 พฤศจิกายน 2562, จาก https://www.rakbankerd.com/agriculture/page.php?id=10306&s=tblplant

ด้วงหมัดกระโดด ,ด้วงเต่าทอง, ด้วงเต่าแตง .  สืบค้นเมื่อ 12 พฤศจิกายน 2562, จาก www.dnp.go.th/FOREMIC/NForemic/LiveInsect/ด้วงหมัดกระโดด.htm