209 / 254
ความเข้มข้นของสารแต่ละชนิด ซึ่งจะทำ�ให้นักเรียนเข้าใจและสามารถเชื่อมโยงไปถึงผลลัพธ์ที่เกิดจาก
กระบวนการทำ�งานของหน่วยไตตามที่นักเรียนได้ศึกษา ครูอาจอธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับโมเลกุลของ
โปรตีนที่จะผ่านโกลเมอรูลัสได้นั้นต้องเป็นโปรตีนที่มีโมเลกุลขนาดเล็ก แล้วให้ตอบคำ�ถามใน
หนังสือเรียนซึ่งมีแนวคำ�ตอบดังนี้
สารใดที่พบในปัสสาวะมีความเข้มข้นสูงกว่าที่พบในของเหลวที่ผ่านการกรอง
ยูเรีย กรดยูริก ครีเอทินีน คลอไรด์ไอออน โพแทสเซียมไอออน
ถ้าผนังของโกลเมอรูลัสและโบว์แมนส์แคปซูลถูกทำ�ลายหรือฉีกขาดจะพบสารใดในปัสสาวะซึ่ง
ปกติไม่ควรพบ
พบโปรตีนที่มีโมเลกุลขนาดใหญ่ ซึ่งจะผ่านบริเวณที่ถูกทำ�ลายหรือฉีกขาดของผนังโกลเมอรูลัส
และโบว์แมนส์แคปซูลได้ และท่อหน่วยไตไม่สามารถดูดกลับได้ ปกติโปรตีนที่มีโมเลกุล
ขนาดใหญ่จะไม่ผ่านการกรองที่โกลเมอรูลัสและโบว์แมนส์แคปซูล นอกจากนี้จากตาราง 17.1
จะไม่พบกลูโคสในปัสสาวะ เพราะท่อขดส่วนต้นสามารถดูดกลับกลูโคสเข้าหลอดเลือดได้หมด
ยูเรียและกรดยูริกมีการดูดกลับวันละกี่กรัม ถ้าร่างกายมีของเหลวที่ผ่านการกรองวันละ 180 ลิตร
และขับถ่ายปัสสาวะวันละ 1.5 ลิตร
มีการดูดกลับยูเรียวันละ 19.5 กรัม และกรดยูริกวันละ 4.77 กรัม
วิธีคำ�นวณ
การคำ�นวณปริมาณยูเรียที่ถูกดูดกลับ
ของเหลวที่ผ่านการกรอง 100 mL
มียูเรีย
= 26
mg
ของเหลวที่ผ่านการกรอง 180,000 mL มียูเรีย
=
mg
= 46,800
mg
ปัสสาวะ 100 mL
มียูเรีย
= 1,820
mg
ปัสสาวะ 1,500 mL
มียูเรีย
=
mg
= 27,300
mg
แสดงว่าร่างกายมีการดูดกลับยูเรียวันละ
46,800 - 27,300
= 19,500
mg
= 19.5
g
26 × 180,000
100
1,820 × 1,500
100
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 17 | ระบบขับถ่าย
ชีววิทยา เล่ม 4
197