75 / 254
ลำ�ดับทิศทางการแพร่ของ O
2
เป็นอย่างไร
A B C D E
บริเวณใดที่แก๊สคาร์บอนมอนอกไซด์มีผลต่อการแลกเปลี่ยนแก๊สของ O
2
E
ตำ�แหน่งใดที่มีออกซีฮีโมโกลบิน
E
ที่ตำ�แหน่ง A และ D บริเวณใดมีความดันย่อยของ CO
2
สูงกว่า
D
เมื่อนักท่องเที่ยวปีนภูเขาที่มีความ
สูงประมาณ 5,800 เมตรเหนือ
ระดับน้ำ�ทะเล อาจมีอาการปวด
ศีรษะ วิงเวียน อ่อนเพลีย และ
หายใจลำ�บาก นักเรียนคิดว่าเป็น
เพราะเหตุใด โดยใช้ข้อมูลอ้างอิงได้
จากในกราฟ
เมื่อเดินทางไปยังพื้นที่สูงเหนือระดับน้ำ�ทะเล ความดันอากาศจะลดลง ทำ�ให้ความดันย่อย
ของ O
2
ในบรรยากาศลดลง ความดันย่อยของ O
2
ในทางเดินหายใจ ถุงลม และหลอดเลือด
จึงลดลง ส่งผลให้ร่างกายได้รับO
2
ไม่เพียงพอ จึงมีอาการ altitude sickness เช่น ปวดศีรษะ
วิงเวียน อ่อนเพลีย และหายใจลำ�บาก ทั้งนี้หากค่อยๆ เดินทางไปยังพื้นที่สูงและใช้ระยะ
เวลาหนึ่ง ร่างกายจะมีการปรับตัวโดยเลือดจะสามารถรับ O
2
ได้ดีขึ้น ทำ�ให้ร่างกายได้รับ O
2
เพียงพอ
ชวนคิด
บรรยากาศ
อากาศที่หายใจเข้า
ถุงลม
หลอดเลือดอาร์เทอรี
หลอดเลือดเวน
ความดันย่อยของ O
2
(mmHg)
150
ระดับน้ำ�ทะเล
5,800 m เหนือระดับน้ำ�ทะเล
75
0
กราฟแสดงความดันย่อยของ O
2
เมื่อวัดในบรรยากาศและ
บริเวณต่าง ๆ ของร่างกาย ที่ความสูงระดับน้ำ�ทะเลและที่
ความสูง 5,800 เมตรเหนือระดับน้ำ�ทะเล
ที่มา: Peacock, A. J. (1998). Oxygen at
high altitude.
BMJ : British Medical
Journal
, 317 (7165), 1063-1066.
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 14 | ระบบหายใจ
ชีววิทยา เล่ม 4
63