89 / 284
ในการเลี้ยงไส้เดือนดินเพื่อการค้านั้น 1) ต้องเลี้ยงไส้เดือนดินให้สามารถเพิ่มปริมาณได้มาก
และ 2) การเก็บและรวบรวมผลิตภัณฑ์ของไส้เดือนดินเพื่อนำ�ไปขายในรูปของปุ๋ยจะทำ�อย่างไร
ซึ่งนักเรียนสามารถสืบค้นข้อมูลเพิ่มเติมเพื่อให้มีความรู้เพียงพอสำ�หรับการออกแบบการทดลอง
ดังนี้
1. สายพันธุ์ไส้เดือนดิน
2. วัฏจักรชีวิต
3. อาหาร
4. สภาพแวดล้อมที่เหมาะสมในการเลี้ยง
การออกแบบวิธีการเลี้ยงไส้เดือนดิน
1.
สายพันธุ์ของไส้เดือนดิน ควรเลือกสายพันธุ์ที่เป็นที่นิยมในท้องตลาดและเพื่อการนำ�
มาใช้ประโยชน์ เช่น ใช้เป็นเหยื่อตกปลา ใช้เพื่อการเกษตรในการปรับโครงสร้างของ
ดิน หรือใช้เพื่อนำ�ผลิตภัณฑ์จากไส้เดือนดินมาทำ�เป็นปุ๋ยน้ำ�หมัก เป็นต้น เพราะ
ไส้เดือนดินแต่ละสายพันธุ์จะมีต้นทุนในการจำ�หน่าย พ่อพันธุ์แม่พันธุ์ที่มีราคา
แตกต่างกัน
2.
วัฏจักรชีวิต มีความสำ�คัญต่อการเลี้ยงไส้เดือนดิน เพราะในการเจริญเติบโตของ
ไส้เดือนดินจะมีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างลักษณะ การดำ�รงชีวิตจนเจริญเติบโตเป็น
ตัวเต็มวัย และมีการสืบพันธุ์เพื่อเพิ่มจำ�นวนประชากร การเลี้ยงไส้เดือนดินเพื่อเพิ่ม
ปริมาณควรมีการวางแผนกำ�หนดว่าในแต่ละช่วงเวลาของวัฏจักรชีวิต ต้องจัด
สภาพแวดล้อมให้เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตและการขยายพันธุ์ของไส้เดือนดิน
อย่างไรบ้าง
3.
อาหาร อาหารที่ใช้เลี้ยงไส้เดือนดินควรเป็นอาหารประเภทใด เช่น ผัก เศษอาหาร
ใบไม้ที่เป็น พืชสด ควรให้อาหารวันละกี่ครั้ง เพื่อให้มีความเหมาะสมและเพียงพอ
ต่อความต้องการ และกำ�หนดตารางเวลาการให้อาหาร
4.
สภาพแวดล้อมที่เหมาะสมในการเลี้ยง เนื่องจากไส้เดือนดินเป็นสัตว์ที่อาศัยอยู่ในดิน
เป็นส่วนใหญ่ สภาพแวดล้อมที่จะดัดแปลงเพื่อการเพาะเลี้ยงให้เหมือนธรรมชาติที่
ไส้เดือนดินอาศัยอยู่ควรเป็นอย่างไร เช่น ภาชนะที่ใช้เพาะเลี้ยง อุณหภูมิ ความชื้น
รวมทั้งการระบายของเสียที่เป็นมูลของไส้เดือนดินที่จะนำ�มาใช้เป็นผลิตภัณฑ์จะ
ออกแบบเพื่อเก็บมูลไส้เดือนดินอย่างไร
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 1 | การศึกษาชีววิทยา
ชีววิทยา เล่ม 1
77