9. ให้นักเรียนยกตัวอย่างการเรียนการสอน และการวิจัยเกี่ยวกับสัตว์ที่ไม่จำ�เป็นต้องใช้สัตว์
ทดลอง
ตัวอย่างการเรียนการสอนและการวิจัยเกี่ยวกับสัตว์ที่ไม่จำ�เป็นต้องใช้สัตว์ทดลอง เช่น
การทดลองเสมือนจริงที่เกี่ยวข้องกับการทำ�งานของระบบต่าง ๆ ภายในร่างกายของมนุษย์
การศึกษาทางสรีวิทยาของสัตว์ หรือการทดลองกับเซลล์ในหลอดทดลอง สามารถใช้แบบ
จำ�ลองคอมพิวเตอร์ได้ และไม่ขัดต่อจรรยาบรรณการใช้สัตว์ทดลองและชีวจริยธรรม
10. ให้นักเรียนศึกษาสถานการณ์ที่กำ�หนดให้ดังต่อไปนี้ แล้วตอบคำ�ถามข้อ 10.1-10.2
ยุวเกษตรกรคนหนึ่งมีพื้นที่ว่างเปล่าใกล้บ้านประมาณ 600 ตารางเมตร และต้องการหา
รายได้ จากการปลูกผักโดยเลือกปลูกมะเขือเทศเชอรี ซึ่งเป็นพืชอายุสั้นเก็บผลผลิตได้เร็ว
เป็นที่นิยมบริโภคของคนรุ่นใหม่ เพื่อเป็นการหลีกเลี่ยงการใช้สารฆ่าแมลง เขาจึงปลูกพืช
ในโรงเรือนหรือที่เรียกว่าปลูกผักกางมุ้ง แต่มีข้อเสียคือไม่มีแมลงมาช่วยผสมเกสรเพื่อให้
มะเขือเทศเชอรีติดลูก
10.1จากข้อมูลดังกล่าวนี้ ให้นักเรียนระบุว่าปัญหาคืออะไร
ปัญหาจากสถานการณ์ที่กำ�หนดให้ คือ มะเขือเทศเชอรีปลูกในโรงเรือนไม่มีแมลงมา
ช่วยผสมเกสร ทำ�ให้มะเขือเทศเชอรีไม่ติดผล
10.2นักเรียนจะใช้กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมอย่างไร ในการแก้ปัญหาการปลูก
มะเขือเทศเชอรีในโรงเรือนดังกล่าวนี้
ใช้กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมเพื่อแก้ปัญหาการปลูกมะเขือเทศเชอรี
ในโรงเรือนประกอบด้วยขั้นตอนต่อไปนี้
1. ระบุปัญหา
ปัญหาที่พบคือ มะเขือเทศเชอรีที่ปลูกในโรงเรือนไม่มีแมลงมาช่วยผสมเกสรทำ�ให้
มะเขือเทศเชอรีไม่ติดผล
2. รวบรวบข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับปัญหา
การปลูกพืชในโรงเรือนมีข้อดี คือ สามารถควบคุมป้องกันโรคและแมลงศัตรูพืช
ได้ง่าย ไม่ต้อง ใช้สารเคมีกำ�จัด แต่ข้อเสียที่พบคือ ไม่มีแมลงช่วยผสมเกสรทำ�ให้
มะเขือเทศเชอรีไม่ติดผล
- นักเรียนควรไปสืบค้นข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับฮอร์โมนพืชและสารเคมีสังเคราะห์ที่
มีคุณสมบัติเหมือนฮอร์โมนพืช ที่ทำ�ให้มะเขือเทศเชอรีสามารถพัฒนารังไข่เป็น
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 1 | การศึกษาชีววิทยา
ชีววิทยา เล่ม 1
79