ผู้หญิงส่วนใหญ่ต่างทราบดีว่า การมีใบหน้าที่สะอาดและเกลี้ยงเกลาเป็นสิ่งหนึ่งที่ช่วยเพิ่มความมั่นใจสำหรับการมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น 

           ดังนั้นคงไม่มีใครปฏิเสธที่จะไม่รู้จักวิธีการทำความสะอาดผิวหน้าด้วยผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดต่าง ๆ ทั้งในรูปแบบของสครับ น้ำยาทำความสะอาด รวมถึงแผ่นลอกกำจัดสิวเสี้ยนบริเวณจมูกที่ช่วยขจัดสิ่งสกปรกออกจากรูขุมขนบนใบหน้าได้เป็นอย่างดี แต่จริงๆ แล้วมีความจำเป็นหรือไม่? ที่ต้องทำความสะอาดรูขุมขนจากสิวหัวดำเหล่านั้น

ภาพที่ 1 ใบหน้า
ที่มา Scott Webb/Unsplash

สิวและรูขุมขนบนใบหน้า

           สิวหัวดำ (Blackhead) เป็นสิวเม็ดเล็กที่ปรากฏขึ้นบนผิวหนัง ซึ่งเกิดจากการอุดตันของเซลล์ผิวที่ตายแล้วและคราบสิ่งสกปรกต่างๆ ที่รูขุมขน มักเกิดขึ้นบริเวณใบหน้าและลำคอ นอกจากนี้ยังสามารถเกิดขึ้นที่บริเวณหน้าอก หลัง และไหล่อีกด้วย

ภาพที่ 2 สิวหัวดำ ที่มา Derneuemann/Pixabay

           ความจริงแล้วรูขุมขนบนใบหน้าก็เช่นเดียวกับช่องหูของมนุษย์ที่ถูกออกแบบมาให้สามารถทำความสะอาดตัวเองได้ ดังนั้นการทำความสะอาดใบหน้าแต่พอดีก็เพียงพอแล้ว แต่อย่างไรก็ตามยังคงมีหลายปัจจัยที่ทำให้รูขุมขนบนใบหน้าเกิดการอุดตันและก่อให้เกิดเป็นสิวหัวดำขึ้นได้

           แบคทีเรีย ฮอร์โมน หรือบางครั้งการทำความสะอาดที่มากเกินไป (ทำให้ผิวหนังเกิดอาการระคายเคือง) สามารถทำให้รูขุมขนอุดตันและเป็นสาเหตุของการเกิดสิวได้ เนื่องจากรูขุมขนที่อุดตันจะเกิดแรงดันย้อนกลับไปยังต่อมไขมันขนาดเล็กที่อยู่ใต้ผิวหนังบริเวณใบหน้า (Oil gland) เป็นผลให้ต่อมไขมันแตกและปล่อยสารที่ก่อให้เกิดอาการระคายเคืองออกมา และเห็นเป็นลักษณะของรอยแดงของสิวเกิดขึ้น นั่นจึงเป็นสิ่งสำคัญสำหรับผู้ที่มีปัญหาสิวหัวดำ เนื่องจากปัญหาดังกล่าวมีแนวโน้มที่ทำให้เกิดปฏิกิริยาการเกิดสิวที่รุนแรงตามมาได้  ดังนั้นจึงควรหลีกเลี่ยงผลกระทบเชิงลบข้างต้นด้วยการใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดที่อ่อนโยน นอกจากนี้ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของวิตามินเอยังสามารถช่วยดูแลสุขภาพผิวในเรื่องของปัญหาสิวอุดตันได้อีกด้วย

อะไรคือสิ่งที่ควรกระทำ?

           สำหรับบางคนด้วยเหตุผลทางพันธุกรรมทำให้มีรูขุมขนที่ใหญ่และมองเห็นได้ชัดเจนกว่าผู้อื่น ซึ่งรูขุมขนจะยิ่งกว้างมากขึ้นเมื่ออายุเพิ่มขึ้น
แต่นั่นก็ไม่ได้หมายความว่าจะมีแนวโน้มของการอุดตันของสิ่งสกปรกมากขึ้นตามไปด้วย แต่ปัญหาคือบางคนจะรู้สึกประหม่าและไม่มั่นใจกับรูขุมขนที่ใหญ่ขึ้นบนใบหน้า

ภาพที่ 3 การล้างหน้า
ที่มา Joel Cotto/Flickr

          หลายวิธีการที่แตกต่างกันในแต่ละสภาพผิวที่สามารถช่วยถนอมใบหน้าได้ หากผิวหน้าเป็นผิวปกติที่ไม่มีสิวและมองเห็นรูขุมขนไม่เด่นชัดนัก การทำความสะอาดผิวหน้าควรจะเป็นการล้างหน้าเบาๆ เพื่อหลีกเลี่ยงการระคายเคืองและส่งผลกระทบให้รูขุมขนใหญ่ขึ้นได้ ทั้งนี้ควรใช้น้ำอุ่นหรือน้ำเย็น รวมทั้งใช้ผลิตภัณฑ์ที่อ่อนโยนในการทำความสะอาดผิวหน้า หากว่าลักษณะของผิวเป็นผิวแห้ง ไม่จำเป็นต้องใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด แต่สำหรับผู้ที่ต้องการใช้ ควรแน่ใจก่อนว่าไม่มีสารเคมีหรือส่วนผสมที่ทำให้ผิวหน้าแห้งยิ่งกว่าเดิม

          การซับหน้าให้แห้งควรใช้ผ้าเช็ดหน้าอ่อนนุ่มและอย่าถูหรือเช็ดแรงๆ เพราะสามารถทำให้เกิดอาการระคายเคือง และเป็นสาเหตุให้เกิดอาการบวมและมีสิวอุดตันได้  สำหรับผู้ที่มีปัญหาเรื่องสิว การใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีสารจำพวก Exfoliant เช่น  Alpha hydroxy หรือ Beta hydroxy acid จะช่วยผลัดเซลล์ผิวได้โดยไม่ต้องใช้วิธีการขัดผิวซึ่งจะก่อความเสียหายให้แก่รูขุมขนได้

          ทั้งนี้การทิ้งสารทำความสะอาดไว้บนใบหน้านานเกินไปจะยิ่งทำให้ผิวหนังแห้งและลอกเป็นขุยได้ การพักผิวหน้าจากการใช้น้ำยาทำความสะอาดจะเป็นวิธีที่ดีกว่าการใช้ครีมบำรุงผิวที่ช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นอย่างมอยส์เจอร์ไรเซอร์ที่อาจเพิ่มการอุดตันของรูขุมขนได้ อย่างไรก็ดีสภาพผิวของแต่ละบุคคลมีความแตกต่างกัน ดังนั้นการใช้ผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ จึงควรเลือกใช้ให้เหมาะสมกับสภาพผิวของตนเอง หรือควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญเพื่อความมั่นใจมากขึ้นในการดูแลผิวหน้า

สิ่งที่ควรหลีกเลี่ยง

          การอบไอน้ำใบหน้า (Steaming) ความร้อนจะทำให้เส้นเลือดฝอยแตก ทำให้เกิดการอักเสบและมีอาการแดงเกิดขึ้นได้ นอกจากนี้น้ำมันที่เพิ่มความชุ่มชื้นบนใบหน้าจะระเหยออกได้ง่ายซึ่งหมายความว่าในคนที่มีผิวมันก็จะทำให้ผิวแห้งได้ ดังนั้นควรหลีกเลี่ยงวิธีการเสริมความงามในลักษณะนี้

          การใช้แปรงขัดหน้า (Facial brush) การแปรงหน้าเพื่อผลัดเซลล์ผิว มีความเสี่ยงต่อการเกิดอาการระคายเคืองที่รูขุมขน และนำมาซึ่งปัญหาสิวอุดตันได้

          การขัดผิวหน้า (Facial scrub) เจล, ครีม, น้ำยาทำความสะอาด และสครับขัดผิวที่มีส่วนผสมของเม็ดบีดส์ขนาดเล็ก อาจก่อให้เกิดอาการระคายเคือง และอุดตันรูขุมขนบนใบหน้าได้

แหล่งที่มา

Michael Freeman. (2017, 28 September). Health Check: do we have to clean out our pores?
         Retrieved November 20, 2017,
         from https://theconversation.com/health-check-do-we-have-to-clean-out-our-pores-75288

Blackheads. 
         Retrieved November 20, 2017,
         from https://www.healthline.com/health/blackheads