หลายๆท่านอาจมีคำถามอยู่ในหัว และมีความสงสัยว่านวัตกรรมนั้นมีความแตกต่างมากน้อยเพียงใดกับเทคโนโลยี  เมื่อเราพูดถึงนวัตกรรมนั้น ความเข้าใจของผู้คนส่วนมากมักเกี่ยวข้องอยู่กับนวัตกรรมทางเทคโนโลยี ที่เป็นสิ่งใหม่และสร้างความเปลี่ยนแปลง เช่น เทคโนโลยีการสื่อสารออนไลน์ที่ช่วยให้ผู้คนติดต่อกันได้ง่ายขึ้น หรือนวัตกรรมยานยนต์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมเพื่อความปลอดภัยด้านสุขภาพ เป็นต้น นวัตกรรมจึงมีความเกี่ยวเนื่องกับ “ชีวิตที่ดีขึ้น” และเป็นสิ่งใหม่ที่ไม่เคยมีมาก่อน เหล่านี้เป็นนวัตกรรมที่ “ส่งผลต่อสังคม” เพื่อไม่ให้เกิดความสับสน บทความนี้ผู้เขียนจึงขออธิบายความแตกต่างของนวัตกรรมกับเทคโนโลยีให้ท่านผู้อ่านได้ทำความเข้าใจกัน ติดตามกันได้เลย

ภาพชุดว่ายน้ำลดแรงเสียดทาน LZR RACER นวัตกรรมชุดว่ายน้ำบอดี้สูท ที่ช่วยในการว่ายน้ำได้เร็วขึ้น
ที่มา https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Unveiling_of_LZR_Racer_in_NYC_2008-02-13.jpg ,Kathy Barnstorff

          นวัตกรรม (Innovation) มีรากศัพท์มาจาก innovate ในภาษาละติน แปลว่า ทำสิ่งใหม่ขึ้นมา นวัตกรรมหมายถึง ความคิด การปฏิบัติ หรือสิ่งประดิษฐ์ใหม่ ๆ ที่ยังไม่เคยมีใช้มาก่อน หรือเป็นการพัฒนาดัดแปลงมาจากของเดิมที่มีอยู่แล้ว ให้ทันสมัยและใช้ให้ได้ผลลัพธ์ที่ดียิ่งขึ้น เมื่อนำนวัตกรรมมาใช้จะช่วยให้การทำงานนั้นได้ผลดีมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลสูงกว่าเดิม ทั้งนี้ยังช่วย ประหยัดเวลาและแรงงานได้อีกด้วย  เราสามารถแบ่งนวัตกรรมออกได้เป็น 3 ระยะ นั่นคือ

          ระยะที่ 1 มีการประดิษฐ์คิดค้น (Innovation) หรือเป็นการปรุงแต่งของเก่าให้เหมาะสมกับกาลสมัย

          ระยะที่ 2 พัฒนาการ (Development) มีการทดลองในแหล่งทดลองจัดทำอยู่ในลักษณะของโครงการทดลองปฏิบัติก่อน (Pilot Project)

          ระยะที่ 3 การนำเอาไปปฏิบัติในสถานการณ์ทั่วไป ซึ่งจัดว่าเป็นนวัตกรรมขั้นสมบูรณ์

          ดังนั้นจึงอาจกล่าวได้โดยสรุปว่า “นวัตกรรม” เป็นการปรับปรุงดัดแปลงวิธีการเดิม หรือนำเอาวิธีการใหม่มาใช้ในกระบวนการดำเนินงานใดๆ แล้วทำให้ประสิทธิภาพสูงขึ้นกว่าเดิม เมื่อนำนวัตกรรมมาใช้กับงานใดหรือสาขาใดก็จะเรียกชื่อตามสาขาที่นำมาใช้นั้น เช่น นวัตกรรมทางการเกษตร นวัตกรรมด้านการสื่อสาร นวัตกรรมการเรียนการสอน และนวัตกรรมด้านการศึกษา เป็นต้น

          เทคโนโลยี (Technology) จะเป็นการนำความรู้ทางวิทยาศาสตร์ และศาสตร์อื่นๆ มาผสมผสานกันเพื่อสนองเป้าหมายเฉพาะตามความต้องการของมนุษย์ โดยการนำทรัพยากรต่างๆ มาใช้ในการผลิตและจำหน่ายให้ต่อเนื่องตลอดทั้งกระบวนการ เป็นการนำความรู้ทางวิทยาศาสตร์ มาเป็นวิธีการปฏิบัติและประยุกต์ใช้เพื่อช่วยในการทำงานหรือแก้ปัญหาต่าง ๆ ดังนั้นเทคโนโลยีจึงมักจะมีคุณประโยชน์และเหมาะสมเฉพาะเวลาและสถานที่ และหากเทคโนโลยีนั้นสอดคล้องกับสภาพเศรษฐกิจ สังคม การเมือง วัฒนธรรม และสภาพแวดล้อม เทคโนโลยีนั้นจะเกื้อกูลเป็นประโยชน์ทั้งต่อบุคคลและส่วนรวม หากไม่สอดคล้องเทคโนโลยีนั้นๆ จะก่อให้เกิดปัญหาตามมามหาศาล

          ดังนั้นจึงน่าจะสรุปได้ว่านวัตกรรมกับเทคโนโลยีแตกต่างกันในประเด็นดังนี้

1. จุดกำเนิดของนวัตกรรมนั้นเกิดจากแนวความคิดและความรู้ใหม่ ๆ ที่เกิดจากการคิดสร้างสรรค์สิ่งต่างๆขึ้นมาใหม่ที่ยังไม่มี ส่วนเทคโนโลยีเกิดจากการนำนวัตกรรมมาพิสูจน์ตามขั้นตอนทางวิทยาศาสตร์และถูกนำมาใช้อย่างมีระบบเพื่อแก้ปัญหาต่าง ๆ ให้เพื่อเกิดประสิทธิภาพ

2. นิยาม นวัตกรรม คือ แนวคิดแนวปฏิบัติหรือการกระทำสิ่งใหม่ ๆ ส่วนเทคโนโลยีเป็นนวัตกรรมที่เป็นที่ยอมรับและใช้เป็นแนวปฏิบัติในการดำรงชีวิต

3. การนำนวัตกรรมกับเทคโนโลยีไปใช้ นวัตกรรมถูกนำไปใช้ในกลุ่มย่อยเพียงบางส่วนเท่านั้นยังไม่แพร่หลาย ส่วนเทคโนโลยีนำไปใช้อย่างแพร่หลายในชีวิตประจำวัน

          อาจกล่าวได้ว่านวัตกรรมและเทคโนโลยีนั่นคือสิ่งเดียวกัน  แต่อยู่ที่มุมมองของบุคคลคนในแต่ละกลุ่มสังคมโดยนวัตกรรมหนึ่งอาจเป็นเทคโนโลยีของอีกกลุ่มสังคมหนึ่งก็ได้

แหล่งที่มา

Astrid Callegaro, Associate Programme. (2017, 13 March).  Why innovation and technology aren’t the same. : a review.  Retrieved June 2, 2020, from https://www.unhcr.org/innovation/innovation-technology-arent-the-same/

Ecology: Organizations. Technological Innovation. : a review.  Retrieved June 2, 2020, from https://www.sciencedirect.com/topics/psychology/technological-innovation

Technological innovation. : a review.  Retrieved June 3, 2020, from https://en.wikipedia.org/wiki/Technological_innovation

นาย ขวัญพนม ชูจันทร์. (2013, 15 Jan).  ความแตกต่างระหว่างนวัตกรรมและเทคโนโลยี.  สืบค้นเมื่อวันที่ 2 มิถุนายน 2563, จาก https://www.gotoknow.org/posts/516341

khwankongoup. (2017, 15 Oct).  แนวคิดทฤษฎี เทคโนโลยีและนวัตกรรมการศึกษาที่ส่งเสริมการพัฒนาคุณภาพการเรียนรู้.  สืบค้นเมื่อวันที่ 3 มิถุนายน 2563, จาก https://khwankongoup.wordpress.com/2017/10/15/เทคโนโลยีและนวัตกรรมกา/