260 / 302
สรุปและอภิปรายผลการทดลอง
จากการนำ�เสนอและอภิปราย นักเรียนควรสรุปได้ว่าเมล็ดมะเขือเทศที่ล้างน้ำ�จะมีรากงอก
ออกมาก่อนเมล็ดมะเขือเทศที่ไม่ล้างน้ำ� เนื่องจากเมล็ดมะเขือเทศที่ล้างน้ำ�ได้ล้างเมือกออกไป
จากเมล็ด เป็นการทำ�ลายสภาพพักตัวของเมล็ดมะเขือเทศแล้ว
เฉลยคำ�ถามท้ายกิจกรรม
การงอกของเมล็ดมะเขือเทศทั้งสองกลุ่มแตกต่างกันหรือไม่อย่างไร
แตกต่างกัน เมล็ดมะเขือเทศที่ล้างเยื่อหุ้มเมล็ดจะงอกรากออกมาก่อนเมล็ดมะเขือเทศที่ไม่
ล้างเยื่อหุ้มเมล็ด
เพราะเหตุใดการล้างเมล็ดจึงทำ�ให้การงอกของเมล็ดมะเขือเทศทั้งสองกลุ่มแตกต่างกัน
เนื่องจากเมือกที่เมล็ดมีผลยับยั้งการงอกของเมล็ด ทำ�ให้เมล็ดมะเขือเทศอยู่ในสภาพพักตัว
การล้างเยื่อหุ้มเมล็ดทำ�ให้เมือกของเมล็ดหลุดออกไป เมล็ดกลุ่มที่ล้างเยื่อหุ้มเมล็ดก่อนเพาะ
จึงงอกได้ก่อน
12.2.1 สาเหตุและวิธีการทำ�ลายสภาพพักตัวของเมล็ด
หลังจากนักเรียนทำ�กิจกรรมการทำ�ลายสภาพพักตัวของเมล็ดมะเขือเทศเสร็จแล้ว ครูให้
นักเรียนร่วมกันอภิปรายสาเหตุและวิธีการทำ�ลายสภาพพักตัวของเมล็ด โดยใช้คำ�ถามนำ�ดังนี้
นอกจาก
สารเคมีบางชนิดที่มีผลยับยั้งการงอกของเมล็ดทำ�ให้เมล็ดอยู่ในสภาพพักตัวแล้ว ยังมีสาเหตุ
อื่นๆ อีกหรือไม่ ที่ทำ�ให้เมล็ดพักตัว และมีวิธีการทำ�ลายสภาพพักตัวของเมล็ดได้อย่างไร
ซึ่งแนว
คำ�ตอบของการอภิปรายอาจเป็นดังนี้
สาเหตุการพักตัวของเมล็ด เช่น เปลือกเมล็ดมีความหนาและแข็ง น้ำ�ไม่สามารถเข้าสู่ภายใน
เมล็ดได้ เปลือกเมล็ดมีสารเคลือบจำ�พวกไข คิวทิน ลิกนิน ซูเบอริน สะสมอยู่บนผนังเซลล์ของ
เปลือกเมล็ดทำ�ให้น้ำ�ไม่สามารถซึมผ่านเข้าไปในเมล็ดได้ เปลือกเมล็ดไม่ยอมให้แก๊สออกซิเจนแพร่ผ่าน
เปลือกเมล็ดมีสารเคมีบางชนิดที่มีผลยับยั้งการงอกของเมล็ด เอ็มบริโอยังเจริญไม่เต็มที่
วิธีการทำ�ลายสภาพพักตัวของเมล็ด เช่น การย่อยสลายโดยจุลินทรีย์ในดิน การเผา การ
แช่เมล็ดในน้ำ�ร้อนหรือสารละลายกรด การปาด การเฉือน การกระเทาะเปลือก การชะล้างสารเคลือบ
ที่เปลือกเมล็ดออก
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 12 | การควบคุมการเจริญเติบโตและการตอบสนองของพืช
ชีววิทยา เล่ม 3
248