12.3 การตอบสนองของพืชในลักษณะการเคลื่อนไหว
จุดประสงค์การเรียนรู้
สืบค้นข้อมูล ทดลองและอธิบาย เกี่ยวกับสิ่งเร้าภายนอกที่มีผลต่อการเจริญเติบโต และ
การตอบสนองของพืช
แนวการจัดการเรียนรู้
ครูอาจใช้รูป 12.12 ต้นคุณนายตื่นสายเจริญเข้าหาแสง และรูป 12.14 การบานและการหุบ
ของดอกบัวสายสีขาว แล้วให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายในประเด็น ดังนี้
ปัจจัยที่ทำ�ให้ต้นคุณนายตื่นสายเจริญเข้าหาแสง และการบานและการหุบของดอกบัว
สายสีขาวดังรูป คืออะไร
การตอบสนองของต้นคุณนายตื่นสายมีทิศทางสัมพันธ์กับทิศทางของสิ่งเร้าที่มากระตุ้น
อย่างไร
การตอบสนองของดอกบัวสายสีขาวต่อสิ่งเร้าที่มากระตุ้นแตกต่างจากการตอบสนองของ
ต้นคุณนายตื่นสายอย่างไร
หลังจากนักเรียนอภิปรายแล้วควรได้ข้อสรุปว่า แสงเป็นปัจจัยที่ทำ�ให้ต้นคุณนายตื่นสายตอบ
สนองที่มีทิศทางสัมพันธ์กับแสง ทำ�ให้ต้นคุณนายตื่นสายจะเบนเข้าหาแสง สำ�หรับการบานและ
การหุบของดอกบัวสายสีขาวเป็นการตอบสนองต่อแสงมีทิศทางที่ไม่สัมพันธ์กับสิ่งเร้าที่มากระตุ้น คือ
ไม่เบนเข้าหาหรือออกจากแสง
12.3.1 ทรอพิซึม
หลังจากนักเรียนได้เรียนรู้เกี่ยวกับฮอร์โมนพืชและการงอกของเมล็ดและการเจริญเป็น
ต้นกล้าแล้วครูอาจถามนักเรียนว่า
ต้นกล้าที่งอกออกมาจากเมล็ดแล้วจะตอบสนองต่อสิ่งแวดล้อม
ภายนอกอย่างไรบ้าง
ซึ่งควรมีแนวคำ�ตอบว่า มีการตอบสนองต่อแสง แรงโน้มถ่วงของโลก จากนั้นให้
นักเรียนทำ�กิจกรรมเสนอแนะ การเบนเนื่องจากแสง
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 12 | การควบคุมการเจริญเติบโตและการตอบสนองของพืช
ชีววิทยา เล่ม 3
252