249 / 284
มะเดื่อจากช่อดอกอื่นมาด้วย ขณะที่แตนเพศเมียวางไข่บนดอกย่อยจะเกิดการถ่ายเรณูที่ติดมา
ให้กับดอกย่อยเพศเมียอื่นๆ ในช่อดอกนั้น ต่อมารังไข่ของดอกย่อยที่ถูกวางไข่จะมีลักษณะเป็น
ปมดอกและมีตัวอ่อนของแตนอยู่ภายใน ส่วนดอกย่อยที่ได้รับเรณูแต่ไม่มีตัวอ่อนของแตนจะ
เจริญเป็นผลย่อย เมื่อเวลาผ่านไปตัวอ่อนของแตนเพศผู้จะฟักออกมาจากปมดอกก่อนและ
ผสมพันธุ์กับแตนเพศเมียที่ยังอยู่ในปมดอก ต่อมาแตนเพศเมียที่ได้รับการผสมพันธุ์แล้วจะ
อุ้มไข่และฟักออกจากปมดอกซึ่งเป็นช่วงเวลาเดียวกับที่ดอกย่อยเพศผู้เจริญเต็มที่ แตนเพศเมีย
จะอุ้มไข่และบินออกจากผลมะเดื่อโดยมีเรณูของมะเดื่อติดออกมาด้วย และไปยังดอกมะเดื่อ
ดอกใหม่เพื่อวางไข่ ดังรูป
แตนเพศเมียอุมไขที่ผสมแลว
พรอมกับพาเรณููของมะเดื่อ
เขาไปในโพรงภายในชอดอกมะเดื่อ
แตนเพศเมียที่อุมไขฟกออกมาจาก
ปมดอก และบินพาเรณูของ
ดอกยอยเพศผูไปดวยและไปวางไข
ที่ดอกมะเดื่อชอดอกใหม
แตนเพศเมียวางไขบนดอกยอยบางดอก
และถายเรณู ดอกยอยที่ถูกวางไขจะมี
ลักษณะเปนปมและมีตัวออนของแตน
อยูภายใน สวนดอกยอยเพศเมียที่ไดรับ
เรณูแตไมมีตัวออนจะเจริญเปนผล
เมื่อผลมะเดื่อเจริญเต็มที่ แตนเพศผู
จะฟกจากปมดอกออกมากอน และ
ผสมกับแตนเพศเมียที่ยังอยูในปมดอก
1
4
3
2
ชองเปดที่ปลาย
ชอดอกมะเดื่อ
แตนเพศผู
ที่ฟกจากปมดอก
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 7 | วิวัฒนาการ
ชีววิทยา เล่ม 2
237