248 / 284
เพราะเหตุใดประชากรของสิ่งมีชีวิตที่แยกออกจากกันในลักษณะนี้ เมื่อกลับมาอยู่
ร่วมกันอีกครั้งจึงไม่สามารถผสมพันธุ์กันได้อีก
เนื่องจากสภาพแวดล้อมของประชากรที่แยกออกจากกันนี้อาจแตกต่างกัน เป็นเหตุให้
แต่ละประชากรต่างก็มีวิวัฒนาการให้มีลักษณะหรือพฤติกรรมเหมาะสมกับ
สภาพแวดล้อมที่ตนอาศัยอยู่ เมื่อผ่านไปเป็นระยะเวลานาน ประชากรทั้งสองจะ
แตกต่างกันมากจนถ้ากลับมาอยู่ร่วมกันจะไม่สามารถผสมพันธุ์กันได้
เฉลยตรวจสอบความเข้าใจ
ส่วนคำ�ถามในหนังสือเรียนมีแนวการตอบดังนี้
กลไกใดที่ทำ�ให้สมาชิกของประชากรเดียวกันและอาศัยอยู่ในพื้นที่เดียวกันไม่สามารถเกิดการ
ถ่ายเทยีนระหว่างกันได้
เกิดจากการแยกเหตุการสืบพันธุ์ (reproductive isolation)
ปัจจัยใดบ้างที่ทำ�ให้เกิดแตนสปีชีส์ใหม่ขึ้นในบริเวณเดียวกัน
เนื่องจากมีการนำ�ต้นมะเดื่อสปีชีส์ใหม่เข้ามาปลูกในบริเวณดังกล่าว และมีการเปลี่ยนแปลง
ยีนบางยีนในแตนบางตัว ทำ�ให้แตนที่มียีนที่เปลี่ยนแปลงไปเลือกที่จะกินและอาศัยอยู่ใน
ต้นมะเดื่อสปีชีส์ใหม่ จึงเกิดการแยกเหตุการสืบพันธุ์เนื่องจากแหล่งที่อยู่ต่างกัน ทำ�ให้เมื่อระยะ
เวลาผ่านไปโครงสร้างทางพันธุกรรมของแตนทั้งสองกลุ่มจะค่อยๆ เปลี่ยนแปลงไปจนแตกต่าง
กัน และเกิดเป็นสปีชีส์ใหม่
แตนเป็นแมลงที่ช่วยในการถ่ายเรณูของมะเดื่อ ช่อดอกของมะเดื่อมีลักษณะแบบ
ไฮแพนทอเดียม (hypanthodium) ซึ่งเกิดจากฐานช่อดอกเจริญและโค้งเข้าหากันจนมีลักษณะ
คล้ายรูปถ้วยที่มีโพรงอยู่ภายในและมีช่องเปิดเล็ก ๆ อยู่ที่ปลายด้านบน ทำ�ให้แมลงสามารถ
เข้าไปในโพรงได้ ผนังด้านในของโพรงมีดอกย่อยแยกเพศจำ�นวนมาก โดยดอกย่อยเพศเมียจะ
บานและพร้อมผสมพันธุ์ก่อนดอกย่อยเพศผู้ ในขณะที่ช่อดอกของมะเดื่อยังเจริญไม่เต็มที่
แตนเพศเมียที่อุ้มไข่มาด้วยจะบินเข้าสู่โพรงภายในช่อดอกของมะเดื่อพร้อมทั้งนำ�เรณูของ
ความรู้เพิ่มเติมสำ�หรับครู
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
บทที่ 7 | วิวัฒนาการ
ชีววิทยา เล่ม 2
236