58 / 367
กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น
48
อนุกรมวิธานที่ปรับปรุงมาจากบลูม
(Revised Bloom’s Taxonomy)
ต่อมาในปี ค.ศ. ๒๐๐๑ (พุทธศักราช ๒๕๔๔) นักจิตวิทยาชื่อ
ลอริน แอนเดอร์สัน (Lorin Anderson) ซึ่งเป็นลูกศิษย์ของบลูม และเดวิด คราธวอห์ล
(David Krathwohl) เพื่อนร่วมงานที่เคยเผยแพร่อนุกรมวิธานของบลูมมา
ก่อนหน้านี้ ได้ทบทวนและปรับปรุงอนุกรมวิธานของบลูม โดยใช้ชื่อว่า อนุกรมวิธาน
การเรียน การสอน และการประเมิน (A Taxonomy for Learning, Teaching, and
Assessment) หรือที่เรียกสั้นๆ ว่า อนุกรมวิธานที่ปรับปรุงมาจากบลูม (Revised
Bloom’s Taxonomy) (Anderson & Krathwohl, 2001) โดยการปรับปรุงอนุกรม
วิธานของบลูมให้เป็นพลวัตมากยิ่งขึ้นโดยการเปลี่ยนแต่ละระดับของบลูมจาก
คำ�นามให้เป็นคำ�กิริยาเพื่อแสดงถึงกระบวนการของนักคิดเพื่อพัฒนาสติปัญญา
ด้านพุทธิพิสัย ซึ่งได้แบ่งการเรียนรู้ออกเป็น ๖ ระดับ ดังนี้
ระดับที่ ๑ ระดับความรู้ที่เกิดจากความจำ� (Knowledge)
เป็นระดับที่ผู้เรียนสามารถจดจำ�หรือย้อนระลึกถึงสิ่งที่เคยเรียนรู้แล้ว
สามารถนำ�ความรู้ที่อยู่ในความทรงจำ�ออกมาได้
ตัวอย่างคำ�ถามเพื่อประเมินการรู้จำ� เช่น
- แรงใดบ้างจัดเป็นแรงไม่สัมผัส
- อะตอมคืออะไร ประกอบด้วยอะไรบ้าง
- สมการการสังเคราะห์ด้วยแสงของพืชเป็นอย่างไร
ระดับที่ ๒ ระดับความเข้าใจ (Comprehension)
เป็นระดับที่ผู้เรียนสามารถสร้างคำ�อธิบาย สื่อสาร หรือแสดงให้เห็น
ความเข้าใจข้อเท็จจริง แนวคิด หรือความรู้ที่ได้เรียนซึ่งอาจทำ�ได้ด้วยวิธีการต่าง ๆ
เช่น อธิบาย จำ�แนก เปรียบเทียบ สร้างแผนภูมิหรือแผนผัง
ตัวอย่างคำ�ถามเพื่อประเมินความเข้าใจ เช่น
- แรงสัมผัสและแรงไม่สัมผัสเหมือนและแตกต่างกันอย่างไร
- แผนภูมิแสดงความสูงของพืชแต่ละชนิดในหนึ่งสัปดาห์สามารถอธิบาย
เกี่ยวกับการเจริญเติบโตของพืชได้ว่าอย่างไร
- เพราะเหตุใดนักบินอวกาศจึงต้องสวมชุดอวกาศเมื่อออกไปปฏิบัติ
ภารกิจภายนอกยานอวกาศ
ระดับที่ ๓ ประยุกต์ใช้ (Apply)
เป็นระดับที่ผู้เรียนสามารถลงมือทำ�หรือดำ�เนินการอย่างใดอย่างหนึ่ง
ตามสถานการณ์ที่กำ�หนด โดยนำ�ความรู้ที่เรียนมาใช้ประโยชน์
ตัวอย่างคำ�ถามเพื่อประเมินการนำ�ไปใช้ เช่น
- จะเกิดอะไรขึ้นถ้าแกงที่กำ�ลังเดือดได้รับพลังงานความร้อนมากขึ้น
- ถ้านำ�พืชแต่ละชนิดไปวางไว้ในที่ที่ไม่มีแสงแดดส่องถึง พืชแต่ละชนิด
จะมีการเปลี่ยนแปลงเหมือนหรือแตกต่างกัน อย่างไร
- จะเลือกใช้วัสดุชนิดใดมาสร้างเสื้อกันฝน เพราะเหตุใด